همه چیز درباره پاسارگاد شیراز؛ بقایای تاریخ هخامنشی

اگر فقط کمی در مورد تاریخ جهان کنجکاو باشید، حتما درباره بزرگ‌ترین پادشاهی ایران باستان یعنی هخامنشیان چیزهایی شنیده‌اید. کوروش پادشاه هخامنشی را به دادخواهی و عدالت می‌شناسند و برای او ارزش زیادی قائل هستند. پاسارگاد شیراز به حکم کوروش کبیر ساخته شد و به بزرگ‌ترین و مجلل‌ترین بنای دوره هخامنشیان تبدیل شد. حالا اگر می‌خواهید به شیراز سفر کنید با ما همراه باشید تا با مجموعه عظیم پاسارگاد شیراز و باقی مانده‌های آن بیشتر آشنا شویم.

بلیط هواپیما شیراز را هم با راستین گشت رزرو کنید. 

کوروش؛ پادشاه عادل و مقتدر

کوروش را به عنوان بنیانگذار پادشاهی هخامنشی می‌شناسند. او به قدری صاحب قدرت شد که توانست بزرگ‌ترین امپراتوری 2500 سال گذشته را بسازد. البته نه برای مدتی کوتاه بلکه به مدت 300 سال این شکوه و اقتدار ادامه یافت. ایرانیان کوروش را آنقدر دوست داشتند که او را پدر می‌خواندند. 

درباره تولد و خانواده کوروش در کتب کهن تاریخی آمده است که او فرزند ماندانا و کمبوجیه است و پدر مادرش آخرین پادشاه سلسله مادها بود. او در سال 590 قبل از میلاد مسیح زاده شد.

تاریخ‌دانان می‌گویند در کتب تاریخی آمده است که کوروش در سن 40 سالگی پدربزرگش، شاه آستیاگ، را شکست داد و قلمرو او را فتح کرد. بعد از چند سال چند قلمرو دیگر را نیز فتح کرد و به این ترتیب بزرگ‌ترین امپراتوری تا آن زمان را ساخت.

تاریخچه پاسارگاد شیراز

پاسارگاد به پایتخت اولین امپراتوری چندفرهنگی مشهور شد که مرزهای آن از لیدیای مدیترانه شرقی یا ترکیه امروزی شروع می‌شد و تا مصر و رود سند ادامه داشت. باقی مانده‌های این مجموعه عظیم نمایان‌گر اولین نمونه از معماری هخامنشی است که بعدها در تخت جمشید به اوج خود رسید. مجموعه تاریخی فرهنگی پاسارگاد شیراز در سال 2004 توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی معرفی شد. 

علت نامگذاری پاسارگاد؛ سه روایت متفاوت

درباره نام پاسارگاد سه روایت وجود دارد. عده‌ای از تاریخ‌شناسان معتقدند که پاسارگاد در اصل به معنی نیکان روزگار است. نام اصلی شهر پاسارگاد چیزی شبیه پَسَرگَد بود و به مرور زمان به پاسارگاد تغییر شکل داده است.

روایت دوم می‌گوید نام پاسارگاد از نام قبیله شاهان پارسی یعنی قبیله پاسارگاد گرفته شده است و به معنی کسانی است که گُرز گران می‌کشند. همچنین در روایت سوم آورده‌اند که پاسارگاد ممکن است تغییر یافته پارسه گراد باشد که معنی آن شهر پارس است. گراد، گورد و گرد معنی شهر می‌دهد.

آرامگاه کوروش در مجموعه پاسارگاد شیراز

در سال 529 قبل از میلاد آخرین لشکرکشی کوروش بزرگ به شرق با شهادت شاه و بسیاری از سربازان خاتمه یافت. جسد را به پاسارگاد شیراز منتقل کردند و پس از مومیایی و قرار دادن در تخت زر در آرامگاه مخصوصش که از سنگ سفید آهک ساخته شده بود قرار دادند. اشیا ارزشمندی چون تعدادی ظروف زرین، سلاح‌های گران‌قیمت، لباس‌های شخصی و کلیه جواهراتی که زمانی به خود می‌آویخت در کنار جسد او قرار دادند. در زمان اسکندر مقدونی اشیا گران قیمت مقبره کوروش در پاسارگاد دزدیده شد.

حالا آرامگاه کوروش نماد واقعی پاسارگاد شیراز و یکی از بناهای نسبتا سالم در این مجموعه است. در گذشته دور این بنا را به اشتباه متعلق به مادر سلیمان می‌دانستند اما پس از بررسی مشخص شد شخص مدفون در آرامگاه کوروش کبیر است نه مادر سلیمان.

علت این اشتباه هم جالب است. چون بنای آرامگاه کوروش از سنگ‌های بزرگ و عریض ساخته شده بود مردم تصور می‌کردند ساخت چنین سازه‌ای سنگی با این وزن زیاد تنها از سلیمان نبی که از قدرت دیوان برای انجام کارهای سخت استفاده می‌کرد برمی‌آید. بنابراین می‌پنداشتند این آرامگاه نیز باید متعلق به مادر سلیمان نبی باشد.

کاخ‌ اختصاصی کوروش در پاسارگاد شیراز

کاخ اختصاصی کوروش از دیگر بناهای مجموعه پاسارگاد شیراز است که در شمال غربی آرامگاه کوروش قرار گرفته است. این کاخ شامل یک تالار مرکزی، دو ایوان در غرب و شرق و دو ایوان باز و بزرگ در شمال و جنوب است. 

کاخ بارعام؛ کاخ مخصوص پذیرایی در پاسارگاد شیراز

این کاخ محلی برای پذیرایی کوروش از مهمانان رسمی بود. همه شاهان و حاکمان برای پذیرایی از متحدان و مهمانان مهم خود کاخ یا بنایی اختصاصی به پا می‌کردند، کوروش هم از این قضیه مستثنا نبود. بنابراین کاخ بارعام را برای پذیرایی از مهمانان رسمی خود ساخت. 

کاخ بارعام یا کاخ پذیرایی کوروش حدود ۲۴۷۲ متر مربع وسعت داشت. این کاخ شامل یک تالار گسترده مرکزی با هشت ستون بوده است. چهار ایوان در چهار سمت کاخ با ستون‌هایی کوچکتر و دو اتاق، دیگر قسمت‌های اصلی بنا را تشکیل می‌دهد.

بر بلندای دیوار جنوبی یکی از کهن‌ترین سنگ نوشته‌های میخی به چشم می‌خورد. این سنگ نوشته به سه زبان پارسی باستان، ایلامی و بابلی نوشته شده است: من کوروش شاه هخامنشی هستم.

سنگ‌نگاره انسان بالدار

یکی از جالب توجه‌ترین بناهای باقی مانده از مجموعه پاسارگاد شیراز سنگ‌نگاره مرد بالدار است. از این سنگ‌نگاره به عنوان سالم‌ترین بنای پاسارگاد شیراز یاد می‌شود. تاریخ‌دانان می‌گویند سنگ‌نگاره انسان بالدار تداعی‌گر اندیشه والای کوروش بزرگ است. او با ساخت چنین سنگ‌نگاره‌ای سعی داشت نشان دهد که برای سرزمین‌های تحت حکومتش ارزش زیادی قائل است. برای ساخت این اثر از هنر و فرهنگ‌های ملل مختلف آن دوره الهام گرفته شده‌است و به همین دلیل به حکومت هخامنشی حکومتی چند ملیتی نیز می‌گویند. به طور مثال لباس بلند مرد از فرهنگ ایلامی اقتباس شده و بال‌ها از فرهنگ آشور آمده است.

مردی با ریش انبوه کوتاه، لباس بلند که مخصوص دوره هخامنشیان است، چهار بال بزرگ و تاج عجیبی که بر سر دارد در این اثر به تصویر کشیده شده است.

سایر بخش‌های پاسارگاد شیراز

در محوطه مجموعه بزرگ پاسارگاد شیراز چند بنای یادبود دیگر هم وجود دارد که دیدنش جالب است. 

• محوطه مقدس
• کاروانسرای مظفری
• کاخ دروازه
• آبنماهای باغ شاهی
• تل تخت
• مسجد پاسارگاد
• آرامگاه کمبوجیه

پاسارگاد شیراز کجاست؟

ما بین شیراز و اصفهان، سعادت شهر، کیلومتر ۲۰ جاده اصفهان، مجموعه تاریخی پاسارگاد شیراز.

قیمت بلیط ورودی پاسارگاد شیراز

قیمت بلیط ورودی و بازدید از مجموعه باستانی پاسارگاد شیراز برای گردشگران ایرانی 50000 تومان است. همچنین برای خرید بلیط می‌توانید به باجه فروش بلیط در مجموعه پاسارگاد مراجعه کنید. 

ساعت کاری 

مجموعه تاریخی پاسارگاد شیراز هر روز به جز تعطیلات رسمی از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۹:۳۰ میزبان شما خواهد بود.

یادتان باشد…

یادتان باشد تماشای مجموعه تاریخی پاسارگاد شیراز بسیار لذت‌بخش‌تر خواهد بود اگر برای یک پیاده‌روی طولانی آماده باشید بنابراین قبل از رفتن لباس و کفش راحت بپوشید، آب و کرم ضد آفتاب را هم فراموش نکنید. آفتاب شیراز می‌تواند شدید باشد. 

تور پاسارگاد

برای گردش در مجموعه تاریخی پاسارگاد شیراز می‌توانید به صورت انفرادی عازم شوید و هم از قبل تور یک روزه پاسارگاد از شیراز را تهیه کنید.

اتوبوس رایگان در مجموعه پاسارگاد

پاسارگاد شهری بزرگ و وسیع است بنابراین پیاده‌روی میان بخش‌های مختلف مجموعه ممکن است دشوار باشد. پس برای جابه‌جایی میان بخش‌های مختلف مجموعه سوار اتوبوس‌های رایگان شوید.

رستوران‌های اطراف پاسارگاد 

در منطقه سعادت‌آباد شیراز که مجموعه پاسارگاد در آن قرار دارد رستوران مشخصی وجود ندارد. بنابراین برای ناهار یا شام به یکی از رستوران‌های شیراز مراجعه کنید.

پیشنهاد می‌کنیم برای انتخاب رستوران در شیراز مقاله معرفی بهترین رستوران و فست فودهای شیراز را از مجله راستین گشت بخوانید.

 در آخر

برای سفر کوتاه به پاسارگاد شیراز می‌توانید به صورت انفرادی یا همراه با تور عازم شوید. به شرطی اینکه قبل از سفر کمی درباره تاریخچه پاسارگاد مطالعه کنید. در این مقاله سعی کردیم بیشتر از قبل کوروش و مجموعه تاریخی پاسارگاد را بشناسیم. پس اگر به شیراز زیبا سفر کردید، فراموش نکنید به پاسارگاد هم سر بزنید. برای رزرو بلیط هواپیما شیراز همین حالا می‌توانید اقدام کنید.