شهر زیرزمینی کیش؛ راز مرجان های چند هزار ساله !

شاید به نظر برسد که جزیره کیش، با سواحل سرسبز و آبی فریبنده خود، تنها با گردشگری ساحلی و تفریحات دریایی شناخته شده است. اما این جزیره زیبای خلیج فارس، یک گنجینه از تاریخچه های پنهان را در دل خود جای داده است. یکی از این سرزمین های پنهان، شهر زیرزمینی کاریز کیش است که امروزه به عنوان یکی از مهمترین جاذبه های تاریخی و گردشگری ایران شناخته می شود.کاریز، به معنای تونل آب، بخشی از سیستم قدیمی آبرسانی است که توسط انسان ها برای انتقال آب ساخته شده است. شهر زیر زمینی کاریز کیش، با 2500 سال قدمت، یکی از قدیمی ترین و بزرگترین کاریزهای جهان است که راز مرجان های چند هزار ساله را می توانید در آن کاوش کنید!

شهر زیرزمینی کاریز کیش؛ یک سفر به تاریخ پنهان کیش

هنگام ورود به شهر زیرزمینی کاریز کیش، حس شگفتی شما را فرا می گیرد؛ تونل های بلند و روشن شده با نورهای مخفی، مسیر شما راهموار می کند و دیواره های آنها با سنگ هایی که طی قرون متمادی توسط آب ساییده شده اند، پوشیده شده اند. اصلی ترین موردی که سبب جلب توجه گردشگران به این شهر زیرزمینی می‌شود، نوع ساخت آن است. شهر زیرزمینی کاریز ۲۵۰۰ سال پیش به صورت کاملا دستی ساخته شده و هیچ دستگاه به روزی برای ساخت بخش های مختلف آن بکار نرفته است. جای تیشه و کلنگ هایی که در گذشته برای کندن زمین مورد استفاده قرار گرفته هنوز هم بر روی دیواره های کاریز قابل مشاهده است.

توجه داشته باشید که مرجانی بودن دیواره ها و همچنین سقف کاریز به زیبایی هرچه تمام تر آن افزوده و می‌توانید نقش و نگارهای مختلفی را بر روی دیواره های آن مشاهده کنید. اما، فقط این نیست، آب و هوای خنک آن به خصوص در گرما و شرجی جزیره و همچنین جریان دلنشین آب در شهر زیرزمینی کیش حال و هوای شما را به بهترین شکل تغییر می دهد.

کمی در گذشته شهر زیرزمینی کاریز کیش قدم بزنیم؟

همانطور که در بخش قبل نیز به آن اشاره شد اصلی ترین دلیلی که باعث محبوبیت شهر زیرزمینی کاریز کیش شده، ساخت دستی آن است اما نمی توان از تاریخ دور و دراز آن نیز چشم پوشی کرد. مردم محلی جزیره بر این باورند که این شهر زیرزمینی قدمتی حدود ۲۷۰ الی ۵۳۰ میلیون سال دارد اما با توجه به مرجان هایی که بستر شهر را تشکیل داده اند و متعلق به عصر حاضر هستند قدمت آن نباید بیش از چند هزار سال باشد.

تا چندی پیش شهر زیرزمینی کاریز تنها یک قنات قدیمی وسیع بود و هیچگونه ارزش گردشگری نداشت تا اینکه در سال ۱۳۷۸ مهندس منصور حاجی حسینی که مقیم کشور آلمان می‌باشد این منطقه را با سرمایه گذاری های خصوصی خود به مرکز سیاحتی و تفریحی تبدیل کرد‌. سرمایه گذاری های این فرد باعث محبوبیت و دیده شدن این شهر زیرزمینی شد و توانسته آن را به یکی از بهترین هلی تاریخی تفریحی ایران بدل سازد.

بازدید از این مکان رازآلود فرصتی است برای تجربه و دیدن بی نظیر فرهنگ ایرانی. در حین گشت و گذار در تونل های شهر زیر زمینی کاریز کیش می توانید صدای قدم های خود را بشنوید و فرصتی پیدا کنید تا تاریخ را احساس کنید، طبیعت را تجربه کنید و فرهنگ را بیاموزید.

سقف شهر زیرزمینی کیش؛ مملو از فسیل

یکی از اصلی ترین دلایلی که سبب تمایز شهر زیرزمینی کیش با سایرین شده سقف آن است. همانطور که در بخش های قبل نیز اشاره شد، کاریز به وسیله کار دست ساخته شده و زمین آهکی با تیشه و کلنگ به شکل امروزی درآمده است. سقف مرجانی کاریز که تمامی بخش های سقف شهر زیرزمینی را تشکیل می‌دهد زمانی بستر دریا بوده و قطر آن به ۷ متر می‌رسد.

این سقف مملو از فسیل موجودات دریایی است که نشان از جریان زندگی در سالیان بسیار دور در این منطقه دارد. سقف مرجانی کاریز، علاوه بر اینکه زیبایی خاصی به محیط آن بخشیده، از دید باستان شناسی نیز بسیار حائز اهمیت است و بسیاری به دلیل بررسی همین بخش ها کیش را برای سفر خود انتخاب می‌کنند. آزمایشات متعددی بر روی فسیل های موجود در سقف این شهر زیرزمینی انجام شده که طبق نمونه برداری ها و آزمایشات متعدد در دانشگاه مونیخ آلمان، قدمت این سقف حدود ۵۳ الی ۵۷۰ میلیون سال تشخیص داده شده است.

معماری کاریز کیش، حیرت آور و دیدنی

شهر زیرزمینی کیش معماری بسیار جالبی دارد. این شهر ابتدا از دو رشته تشکیل شده که از منطقه باغو و صفین سرچشمه گرفته اند. این دو رشته پس از اینکه مسیر مشخصی را پشت سر می گذارند به محل فعلی فرهنگی سیاحتی کاریز که برای گشت و گذار گردشگران ساخته شده است رسیده و به ۳ رشته تبدیل می‌شوند. پس از این منطقه هر۳ رشته ها با یکدیگر تلفیق شده و به صورت یک رشته راهی شهر باستانی حریره می‌شوند. در انتهای مسیر بازدید می‌توانید تک رشته شدن مسیرها را نیز مورد بررسی قرار دهید.

در طول مسیر این رشته تا شهر قدیمی حریره، ۲۷۴ حلقه چاه برای برداشت آب وجود دارد که ۷۴ چاه آن مربوط به مجموعه شهر زیرزمینی کیش می‌شود. وجود داشتن این تعداد چاه در یک قنات به این معنی است که در این کاریز، آب هم به صورت ساکن بوده و هم به سمت شهر حریره جریان داشته است. چندی پیش یک حلقه چاه در بخش سیاحتی کاریز کیش و در دل سقف مرجانی کاریز به صورت مخروطی حفر شده و به راحتی می‌توانید از آن دیدن کنید.

کاربردهای کاریز؛ شهر زیرزمینی کیش در گذشته

شهر زیرزمینی کاریز کیش مصارف بسیاری داشته است. اصلی ترین مصرف از آن مربوط به تامین آب آشامیدنی می‌شود اما چگونه آب آشامیدنی در آن به وجود می‌آمد؟ همانطور که می‌دانید مرجان های متعددی در مسیر این کاریز وجود دارند و در صورت بارش های باران، آب با سمت این کاریز حرکت کرده و از لابه لای مرجان ها رد شده و به دل کاریز می‌رسید. مرجان های مسیر باعث تصفیه آب می شد.

آب های انباشته شده در کاریز کیش از جمله گواراترین آب های آشامیدنی منطقه بود و علاوه بر اینکه مردم محلی از آن استفاده می‌کردند از فروش آن نیز درآمد داشتند. کیش از سالهای بسیاری مرکز تجاری خلیج فارس بود و در دوران قدیم نیز بسیاری از معاملات تجاری در این جزیره انجام می شد و مردم گذشته کیش نیز از طریق فروش آب آشامیدنی وسایل مورد نیاز خود را از کشور های عربی تامین می‌کردند.

آب و هوای شهر زیرزمینی کیش؛ همیشه خنک است!

اصلی ترین ویژگی شهر زیرزمینی کیش که باعث حفظ سلامت آب های داخل آن می‌شود خنک بودن هوای آن است. در هر زمان از سال، دمای هوای داخل شهر زیرزمینی کاریز کیش تغییری نکرده و همیشه خنک است و به همین دلیل فرقی نمی‌کند که چه زمانی را برای بازدید و رزرو تور کیش انتخاب کرده باشید. دلیل خنک بودن آن نیز به خیس بودن دیواره های آن و وجود مرجان ها برمی‌گردد.

همین خنک بودن کاریز است که باعث شده در فصل تابستان نیز مملو از گردشگران باشد و شاید بسیاری از گردشگران در فصل تابستان آن را برای خنک شدن طبیعی خود انتخاب کرده و چندین بار از آن دیدن کنند. آب های انباشته شده در کاریز به دلیل خنک بودن هوای داخل آن، همیشه خنک بوده اند و به همین دلیل نیز به هیچ وجه کیفیت خود را از دست نمی دادند.

بازدید از شهر زیرزمینی کاریز کیش

تا سالیان اخیر شهر زیرزمینی کیش محلی برای گشت و گذار نداشت و طی سالهای اخیر مقدمات تبدیل آن به یک محل دیدنی فراهم شده است. از سال ۱۳۷۸ که این شهر زیرزمینی جنبه تاریخی و تفریحی پیدا کرد گردشگران متعددی آن را برای گشت و گذار خود انتخاب کردند.

این شهر زیرزمینی دیدنی های متعددی را در خود جای داده و می توانید فسیل های برجای مانده در سقف و دیواره های آن را مورد بررسی قرار دهید. تا سال ۱۳۷۸کاریز به عنوان قنات فعالیت می‌کرد اما از این سال به بعد تغییر رویه داده و به یک شهر زیرزمینی تاریخی تبدیل شد. مهندس حاجی حسینی کار مرمت این قنات را با معماری اصیل ایرانی آغاز کرد و موفق شد تا سازه ای چشم نواز برای تفریح و خوشگذرانی هم میهنانش پدید آورد. در زمانی که امورات مرمت این قنات انجام می‌شد بر روی منبع آب محفظه ای قرار داده شده بود تا آب آلوده نشود.

دیدنی های شهر زیرزمینی کاریز کیش کدامند؟

هر چند که در بخش قبل مختصری توضیح دادیم که چه چیزهای در بازدید از شهر زیرزمینی کیش در انتظار شما خواهند بود. با این حال، به صورت کلی این جاذبه های دیدنی شامل:

• موزه خلیج فارس: در این موزه انواع فسیل هایی که در این شهر پیدا شده و قدمت و مشخصاتشان را قرار داده اند. جالب است بدانید که قدمت قدیمی ترین آنها متعلق به لاکپشتی با حدود 570 میلیون سال قبل است. همچنین اسناد و اطلاعات قدیمی زیاد مربوط به خلیج فارس و این شهر را می توانید از نزدیک مشاهده کنید.
• بازارچه صنایع دستی: در راستای نمایش فرهنگ مردم این مرز و بومف وجود یک بازارچه زیبا با صنایع دستی ارزشمند در این شهر بسیار دیدنی و جالب است. می توانید از اینجا سوغاتی های کیش را برای یادگاری بخرید.
• 74 چاه آب: از دیگر دیدنی های شهر زیرزمینی کیش وجود تعداد زیاد چاه آب است. در واقع، وجود 74 چاه آب نشان می دهد که آب هم در این شهر جاری بوده و هم ساکن و ذخیره می شده.
• سقف مرجانی: سقف این شهر زمانی بستر دریا بوده، پس وجود فسیل های به جا مانده از آن زمان دور از انتظار نیست. دیدن این سقف مهمترین ویزگی این شهر است و آن را بسیار متمایز می کند.

امکانات شهر زیرزمینی کاریز کیش

در شهر زیرزمینی کاریز اقدامات لازم جهت تبدیل آن به یک جاذبه دیدنی فراهم شده است. امکانات متعددی در اطراف و در بخش تفریحی این شهر زیرزمینی برای رفاه حال گردشگران در نظر گرفته شده است.

• بازار سنتی قنات کیش یکی از این امکانات است که در دو رشته ۱۵ کیلومتری فعالیت کرده و می‌توانید انواع اقسام اجناس مورد نیاز را از آنها خریداری کنید.در این مرکز خرید می‌توانید انواع صنایع دستی و سنتی ایران را تهیه کنید.
• مسجد یا نمازخانه شهر زیرزمینی کیش تنها نمازخانه ای است که سقف آن از سنگواره ها و فسیل های ارزشمند تشکیل شده است.
• موزه خلیج فارس و عکاسخانه از دیگر بخش هایی است که گردشگران می‌توانند از آنها استفاده کنند.
• رستوران و کافی شاپ های فعال در شهر زیرزمینی کیش نیز از جمله بهترین انتخاب ها برای رفع خستگی به شمار می‌روند.

جاهای دیدنی اطراف شهر زیرزمینی کیش

در برنامه ریزی روزانه سفرتان بعد از تماشای این شهر اسرارآمیز به سراغ دیدنی های اطرافش بروید و بدین ترتیب با یک تیر دو نشان بزنید.

آب انبار کیش: در گذشته مردم کیش برای ذخیره آب آشامیدنی از آب انبار کیش استفاده می کردند. امروز اما با معماری خاصش به یکی از جاهای دیدنی کیش تبدیل شده است و در حدود 2 کیلومتر با شهر زیرزمینی فاصله دارد.

دهکده المپیک: یک مجموعه ورزشی کامل از تیراندازی، اسب سواری، استخر و… که در حدود 1 کیلومتر با شهر زیرزمینی کیش فاصله دارد.

شهر باستانی حریره: شهر باستانی حریره، شهری تاریخی که نشان دهنده اصالت و گذشته کیش است و با رانندگی در حدود 3 کیلومتر به آن خواهید رسید.

موزه مردم شناسی بومیان کیش: اگر می خواهید فرهنگ و آداب و رسوم مردم کیش را از نزدیک لمس کنید 4 کیلومتر آن طرفتر از شهر زیزمینی در موزه مردم شناسی تجربه خواهید کرد.

رستوران‌های اطراف شهر زیرزمینی کیش

بعد از گشت و گذار در این شهر جالب و ارزشمند حتما گرسنه و خسته خواهید شد، نگران نباشید با کمی جستجو می‌توانید

بهترینرستوران های کیش را پیدا کنید. این رستوران ها که در اطراف شهر کاریز هستند عبارتند از:

• رستوران چلوکبابی میزبان
• رستوران برازیلیا
• رستوران دورچین

در آخر

بلیط هواپیما تهران کیش شما را به تجربه باحال ترین و جذاب ترین تفریحات آبی می برد؛ در مراکز خرید با دنیای برنده آشنا می‌شوید و با اقامت در هتل های لوکس راحتی را در مسافرت تجربه می کنید. اما کیش روی دیگری هم دارد؛ مکان های تاریخی مانند شهر زیرزمینی کیش که خنکی و شگفتی را در گرمای این جزیره به شما هدیه می دهند.