غار گل زرد پلور مازندران؛ هزارتوی زیرزمینی

هنوز هم وقتی به شمال کشور سفر می‌کنید، انتخاب شما دریا و جنگل‌هاست؟ هیچ‌کس منکر زیبایی‌های بی‌شمار این جاذبه‌ها نمی‌شود، ولی شاید حالا فرصت آن است کوله ببندید و قصد غارنوردی کنید. غار گل زرد پلور، غار پرفراز و نشیب آمل است که شما را با معمای درونش شگفت‌زده می‌کند. غار گل زرد از جاهای دیدنی مازندران است؛ پس در پیچ و خم‌ جاده هراز به جاده‌ای خاکی بپیچید که شما را به این هزارتوی زیرزمینی می‌رساند.

غار گل زرد، آهکی-رودخآن‌های است که در دامنه جنوب شرقی قله گل زرد قرار دارد. این کوه سرسبز با ۳۷۰۶ متر ارتفاع، از مجموعه قله‌هایی است که بغل‌دست کوه دماوند ایستاده. قله گل زرد دامنش را از طبیعت دل‌انگیزی پر کرده که آب و هوای روح‌نوازی دارد.

درون غار چند حوضچه آب سرد وجود دارد که عمق بعضی از این حوضچه‌ها به ۴ متر می‌رسد. این غار از غارهای فعال آهکی است و انواع سازندهای آهکی هنوز در آن تشکیل می‌شود. سطح درونی آن هم از جنس کربنات کلسیم است و آب‌های زیرزمینی تمام سال در این حوضچه‌ها جریان دارند.

غار گل زرد یک ویژگی دیگری هم دارد که آن را خاص‌تر می‌کند. بیشتر غارهای این منطقه ساخت دست انسان است اما غار گل زرد پلور داستانش فرق می‌کند. جاذبه آملی شگفت‌انگیزمان از معدود غارهای طبیعی است که در این منطقه قرار دارد.

چرا اسم این غار را گل زرد گذاشته‌اند؟

قبل‌تر از قله گل زرد گفتیم، دامنه این قله از اردیبهشت تا خرداد ماه هر سال پر از گل‌های زرد وحشی می‌شود و وقتی از دور نگاه می‌کنید، انگار یک فرش زرد بزرگ روی زمین انداخته‌اند. به دلیل وجود این گل‌های بهاری، نام گل زرد را روی این قله و غارش گذاشتند.

عکس از: سایت Mizannews

ماجرای کشف غار گل زرد چیست؟

دانشجویان کوه‌نورد دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۰ این غار را کشف کردند. از آن زمان رفت‌وآمد دانشجویان بیشتر شد و بالاخره در ۲۲ مرداد سال ۱۳۸۴ با شماره ۱۳۱۱۹ به ثبت ملی رسید. به تازگی کارشناس‌های پایگاه ملی داده‌های علوم زمین همه راه‌های ورودی ممکن و دیوارهای غار را بررسی و از آن‌ها فیلم و عکس‌ تهیه کرده‌اند. البته هنوز هم زمین شناسان به دنبال کشف رمز و راز غار گل زرد هستند تا بتوان بیشتر این جاذبه طبیعی را شناخت.

عکس از: سایت Adoosiblogfa

قدمت غار چقدر است؟

در غار گل زرد پلور ستون‌های آهکی زیادی وجود دارد، تشکیل هر یک سانتی‌متر از این ستون‌ها یک قرن زمان می‌برد. با توجه به ستون‌های سی سانتی‌متری این غار، می‌توان حدس زد که این غار قدمتی بیشتر از ۳۰۰۰ سال دارد.

عکس از: سایت Mizannews

غارنوردی در گل زرد

برای ورود به غار گل زرد، اول باید سینه‌خیز بکشید چون ورودی تنگی دارد و جور دیگری نمی‌توانید وارد شوید. ورود به دهانه غار کمی مشکل است اما فضای دلنشین، هوای مطبوع و صدای خوش‌آهنگ آب درون غار شما را به دنیای دیگری می‌برد. بعد از ورود به غار، ده متری را باید بر کودکی خود تکیه کرده و چهار دست‌وپا طی کنید.

بعد از آن به دهلیزی می‌رسید و کم‌کم صدای دل‌نواز آب هم شنیده می‌شود. کمی جلوتر که بروید به رودخانه کف غار می‌رسید که در نگاه اول جوی کم‌عمقی به نظر می‌رسد؛ اما هر چه جلوتر بروید رودخانه عمیق‌تر می‌شود. کمی بعد به دوراهی اصلی غار گل زرد می‌رسید که با انتخاب هر کدام در نهایت به انتهای غار خواهید رسید.

عکس از: سایت Mizannews

در بعضی بخش‌های غار باید نشسته یا نیم‌خیز حرکت کنید؛ پس با دقت به اطرافتان نگاه کنید تا هم زیبایی‌ها را از دست ندهید و هم از خود مراقب کرده باشید.

خیلی از غارنوردان که در مسیر غار گل زرد پا گذاشته‌اند، معتقدند این غار  از نظر سختی مسیر به دو قسمت تقسیم می‌شود. قسمت اول که غارنوردان غیرحرفه‌ای هم می‌توانند از آن عبور کنند و قسمت دوم مسیری است که فقط حرفه‌ای‌ها از پس آن برمی‌آیند.

در قسمت اول کافی است کمی توجه و احتیاط کنید، این قسمت کمترین احتمال حادثه را دارد و مسیر آن راحت‌تر است. قسمت دوم آمادگی جسمانی بالاتری می‌خواهد و مسیر سختی دارد، در این مسیر حتما باید حداقل یک یا دو غارنورد حرفه‌ای همراهتان باشند.

عکس از: سایت Mizannews

دیدنی های نزدیک غار گل زرد

درنزدیکی غارگل زرد، جاذبه‌های دیدنی زیبایی وجود دارد. منطقه‌ حفاظت‌شده لار، پل سنگی، دره زمان، روستای پلور و.. از جمله این دیدنی‌هاست. از غارهای دیگر در این منطقه هم می‌توان به «غار اسک»، «غار انسان» و «مجموعه غارهای کافرکولی» اشاره کرد.

قله و دشت گل زرد

در طی گذر از دشت و جاده‌ها برای رسیده به غار گل زرد ممکن است فسیل‌هایی از جانوران و گیاهان مختلف روی صخره‌ها و سنگ‌های اطرافتان ببینید. در این حوالی حتی می‌توان یخچال‌هایی را نزدیک قله دید، کمی که دقت کنید دیدنشان را از دست نمی‌دهید.

عکس از: سایت Salehkhandaghabadi

عشایر سنگسر سمنان و ورامین

همان‌طور که می‌دانید عشایر زندگی کوچ‌نشینی دارند. عشایر معمولا از اواسط خرداد ماه کوچ خود به مناطق ییلاقی دماوند، لار و پلور را آغاز می‌کنند.

عکس از: سایت Isna

آن‌ها ۹۰ روز در منطقه ییلاقی و ۹۰ روز را در منطقه قشلاقی میانوند دماوند می‌مانند. اگر اواخر بهار یا اوایل تابستان از غار گل زرد پلور بازدید کنید، شانس دیدار با عشایر هم خواهید داشت.

عکس از: سایت Isna

روستای پلور

پلور از روستاهای آمل در مازندران است. روستای پلور در نزدیکی منطقه لار قرار دارد و از دیدنی‌های نزدیک غار گل زرد محسوب می‌شود. در روستای پلور سفالینه‌ها و آبگینه‌هایی کشف شده که نشان از قدمت دیرینه روستا دارد.

عکس از: سایت Wikipedia

پل سنگی

پل سنگی پلورهم یکی از جاهای دیدنی آمل و در نزدیکی غار گل زرد است. پل سنگی در دوران رضاشاه در جاده سد لار، جاده رینه ساخته شد. معماری چشم‌نواز این پل و زیبایی طبیعت اطراف باعث شده کسی پیدا نشود که از دیدن این پل سنگی پشیمان شده باشد.

عکس از: سایت Wikipedia

آبشار و قلعه دختر

آبشار و قلعه دختر بعد از گردنه امام‌زاده هاشم به سمت پلور است. درست بعد از اولین پل و در چند متری تاسیسات تونل امام‌زاده هاشم آن را می‌بینید. در نزدیکی آبشار، قلعه دختر قرار دارد که حالا فقط ویرانه‌هایی از آن باقی مانده است.

قدمت این قلعه تاریخی به دوران ساسانیان برمی‌گردد، از آن زمان قصه‌های بسیاری درباره قلعه دختر در گفتنی‌ها چرخیده است، داستآن‌هایی که نشان می‌دهد قلعه‌ای برای مراسمات مذهبی بوده و مکانی مقدس بوده است.

دره زمان

دره زمان پلور یکی دیگر از نقاط دیدنی نزدیک غار گل زرد پلور است. این دره، تنگه‌ای است که از درون آن رودخآن‌های با آبی زلال جاری شده که می‌توانید رودخانه نوردی را هم در این آب خنک تجربه کنید. افسانه‌هایی درباره دره زمان وجود دارد، افسانه‌هایی در مورد مخفی کردن گنج‌های محلیان در اطراف این تنگه یا پناه گرفتن برای دوری از دشمنان. شاید در حین رودخانه‌نوردی گنج مادی پیدا نکنید؛ اما طبیعت آنجا حسی بهتر از پیداکردن گنج به شما می‌دهد.

تماشای قله دماوند

در اولی راه قله گل زرد، قله دماوند درمیان ابرها پنهان شده؛ اما از قدیم گفته‌اند ماه پشت ابر نمی‌ماند. کمی که گل زرد را بالا بروید نمای کامل‌تر و زیباتری را از قله دماوند خواهید دید.

پارک ملی لار

پارک ملی لار منطقه‌ای حفاظت‌شده است که نمونه‌ای از زیستگاه‌های کوهستانی به می‌آید. این منطقه در سال ۵۴ به یک پارک ملی تبدیل شده است. این پارک، نزدیک سی هزار هکتار مساحت دارد و معمولا شب‌های سرد و روزهای آفتابی دارد. با این حال سرسبزی پارک زیبای لار باعث می‌شود سخت توانست از این پارک دل کند. اگر به غار گل زرد سر زدید، حتما از این پارک بازدید کنید. همچنین پارک لار، در گذشته محل اردوگاه پادشاهان بود.

عکس از: سایت Tasnim

برای رسیده به پارک ملی لار، کمی بعد از جاده فرعی در جاده هراز به منطقه پلور خواهید رسید. آنجا سه‌راهی لار را خواهید دید که یکی از راه‌های اصلی ورود به منطقه لار است. در انتهای جاده آسفالت، محیط‌‌بانی دلیچای قرار دارد که مسئولیت حفاظت از پارک و رودخانه دلیچای را بر عهده دارند.

آن‌ها توجه ویژه‌ای به حفاظت از گونه خاص قزل‌آلای خال قرمز دارند؛ چون این گونه از نادرترین گونه‌های آبخیز جهان است که در معرض انقراض قرار دارد. محیط‌بانان همچنین مسئول حفاظت از رودخانه‌ها، حیات‌وحش و شقایق‌های دشت لار هستند.

از دیدنی‌های پارک لار می‌توان به آبشار سفید‌آب، سد لار، رودخانه سفیدآب و دشت لار اشاره کرد.

تفریحات پارک ملی لار

پارک لار که یکی از زیباترین و مهم‌ترین جاهای دیدنی مازندران است، محیط مناسبی برای ماهی‌گیری، دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی، تماشای قله دماوند، کمپینگ و شناست. با اینکه در نزدیکی غار گل زرد هم امکان کمپینگ وجود دارد، کمپینگ در فضای پارک با تفریحات مختلف حس‌وحال دیگری دارد.

عکس از: سایت Tasnim

برای حفاظت از محیط زیست و این زیستگاه مهم، قوانینی برای انجام تفریحات وجود دارد که حتما از راهنمای سفر، پاسخگوی اداره محیط زیست یا محیط‌بانی پارک ملی لار بپرسید. مثلا برای ماهی‌گیری در دریاچه لار باید اول مجوز صید بگیرید که محدودیت گرفتن ماهی دارد. این قوانین از اداره محیط زیست تهران صادر می‌شود.

عکس از: سایت Tasnim

انواع گونه‌های جانوری و گیاهی پارک ملی

بیشتر از یک‌صد گونه پرنده، انواع خزندگان مانند مار افعی دماوندی و البرزی و یک نوع قزل‌آلای نادر به نام قزل‌آلای خال قرمز، از انواع گونه‌های جانوری مهم پارک ملی لار است. پستانداران مختلفی مانند پلنگ، میش، قوچ، خرس، گرگ، روباه، گراز، بز، عقاب طلایی و کبک هم در این زیستگاه زندگی می‌کنند. این پارک به دلیل نگهداری از چند گونه نادر جانوری از زیستگاه‌های ارزشمند ایران محسوب می‌شود.

عکس از: سایت Tasnim

از گونه‌های گیاهی این منطقه می‌شود به گون، خرگوشک، آویشن، کاکوتی، پونه، باریچه و گل‌ گاوزبان را پیدا کرد که مصرف دارویی و صنعتی دارند. از این گیاهان به خصوص در طب سنتی استفاده‌های ارزشمندی می‌شود و این یکی از دلایلی است که پارک ملی لار را با وجود تنوع گونه گیاهی ارزشمند می‌کند.

فراموش نکنید هنگام بازدید از این پارک «گتر» به پا کنید و اطراف بوته‌ها و سنگ‌ها زیاد توقف نکنید تا احتمال مارگزیدگی کمتر شود. اگر ماری دیدید به هیچ‌وجه آن‌ را نکشید، این مارها از گونه‌های کمیاب و در حال انقراض پارک هستند.

عکس از: سایت Salehkhandaghabadi

زمان مناسب برای سفر به غار گل زرد

بهتر است از خرداد تا شهریور قصد بازدید از غار گل زرد را کنید؛ چون در فصل‌های دیگر معمولا دهانه غار به دلیل آب گرفتگی بسته است. از نظر آب و هوایی، این منطقه در نیمه اول پاییز هنوز مناسب است و آب‌و‌هوای مطبوعی دارد اما با شدت گرفتن سرما، ضمن سردتر شدن منطقه پلور، امکان کمپینگ وجود ندارد و گل‌ها شکوفه نمی‌دهند.

دشت گل زرد، در تعطیلات تابستان، به خصوص در نیمه دوم تابستان بسیار شلوغ می‌شود و بهتر است خرداد به سمت آمل سفر کنید تا هم شقایق‌های دشت لار را ببینید، هم گل‌های زرد وحشی دشت گل زرد و هم غار گل زرد پلور را.

عکس از: سایت Adoosiblogfa

با چه وسایلی سفر به غار گل زرد را شروع کنیم؟

برای شروع باید یادتان باشد که حتما وسایل لازم برای غارنوردی را همراه خود داشته باشید تا هم جان خود و هم جان غار را حفظ کنید. در میان وسایل زیر، لباس اضافه برای روز مبادا را فراموش نکنید.

• کوله‌پشتی کوچک
• کفش کوه‌پیمایی سبک
• لباس مناسب برای طبیعت گردی
• کلاه ایمنی
• لباس گرم
• چراغ پیشانی ضد آب و باطری اضافه
• قمقمه آب
• لیوان شخصی و یک وعده غذای قابل حمل
• زیرانداز کوچک (انفرادی)
• جعبه کوچک کمک‌های اولیه
• دستکش مخصوص غار نوردی و طناب انفرادی
• کارت شناسایی

عکس از: سایت Salehkhandaghabadi

نکات قابل‌توجه پیش از حرکت به‌سمت گل زرد

برای سفر پیشنهاد می‌کنم با ماشین‌های مخصوص طبیعت‌گردی، مانند ماشین‌های آفرود، به سمت غار گل زرد حرکت کنید. جاده‌ای که باید از آن عبور کنید خاکی و پر از پستی و بلندی است و راحت‌تر است با ماشین‌های آفرودی یا پیاده از آن عبور کرد. برای ایمنی بیشتر حتما وسایل لازم برای غارنوردی را به همراه داشته باشید.

معمولا در غارها زه‌کشی و علامت‌گذاری می‌کنند تا کسی در این مسیر گم نشود؛ اما در غار گل زرد پلور مسیر مشخصی وجود دارد که نیاز به علامت گذاری نیست پس نگران این موضوع نباشید.

عکس از: سایت YJCnews

غارنوردی برای کودکان، سالمندان، کسانی که ترس از مکآن‌های تنگ و تاریک دارند و افرادی که توان جسمی کمی دارند در این غار مناسب نیست؛ پس حتما از تمامی افراد در سفر بپرسید تا مطمئن باشید مشکلی به وجود نمی‌آید.

یادتان باشد این غار طی چندین هزارسال تشکیل شده؛ پس مراقب باشید که صدمه‌ای به آن وارد نکنید. برای غارنوردی توجه کنید که وارد راه‌های نامعلوم و فرعی نشوید تا مشکلی پیش نیاید.

عکس از: سایت Adoosiblogfa

به تنهایی وارد غار نشوید. بعضی قسمت‌ها برای عبور راحت‌تر و سریع‌تر طناب‌کشی شده یا نردبان دارد، با این حال حتما گروهی یا همراه یک راهنمای مطمئن وارد غار شوید.

زمانی که هوا بارانی است یا به تازگی باران باریده، سعی نکنید وارد غار شوید تا تجربه‌ای لذت‌بخش را داشته باشید. در روزهای بارانی احتمال ریزش دهانه غار و بسته شدن ورودی بسیار زیاد است؛ آن وقت است که آن تجربه لذت‌بخش زهرمارتان می‌شود.

عکس از: سایت Adoosiblogfa

امکانات رفاهی نزدیک غار گل زرد

اطراف غار امکان کمپینگ وجود دارد، همچنین در طول مسیر از امکاناتی معمولی مانند پمپ بنزین، سوپر مارکت و .. می‌توانید استفاده کنید. درمورد آنتن‌دهی موبایل هم باید بگویم، چند تن از طبیعت‌گردان بعد از سفر به این غار گفته‌اند تا اولی دره زمان آنتن وجود دارد؛ اما بعد از آن آنتن‌ موبایل‌ها قطع می‌شود. همچنین باید آب به مقدار کافی از قبل تهیه کنید چون در مسیر غار گل زرد چشمه‌ای وجود ندارد که آب بردارید.

نشانی این غار طبیعی کجاست؟

غار گل زرد پلور در منطقه البرز مرکزی و در مدار ۳۵ درجه، ۸۴ دقیقه و ۲۳ ثانیه عرض شمالی و ۵۲ دقیقه و ۲۶ ثانیه طول شرقی قرار دارد.

عکس از: سایت Beytoote

بعد از ۶۵ کیلومتر راندن در جاده هراز، وقت آن می‌شود در جاده خاکی گل زرد بپیچید. بعد از طی کردن ۴ کیلومتر دیگر در آن جاده، به یک کلبه کوهستانی می‌رسید که درست بعد از بهمن‌گیرهای پایین گردنه امام‌زاده هاشم، نرسیده به راهدارخانه منظریه و قبل از خروجی سد لار قرار دارد. بعد از رسیدن به کلبه، بار و بندیل خود را ببندید تا نیم ساعتی را پیاده روی کنید تا به غار  گل زرد برسید.

فاصله زمانی ترم

منبع: علی بابا