سرآب نیلوفر، سرابی که سراب نیست!

سراب نیلوفر، یک سراب نیست! باور کنید قصد بازی با کلمات را نداریم و واقعیت را به شما گفتیم. بیایید قبل از شروع هر حرفی درباره سراب نیلوفر، تعاریفمان را از کلمات «سراب» و «سرآب» یکی کنیم تا در ادامه این مقاله، تصور درستی از این منطقه دیدنی در کرمانشاه داشته باشیم و بدانیم که بالاخره اینجا سراب نیلوفر است یا سرآب نیلوفر.

وجود دریاچه، باعث شده امکانات تفریحی و رفاهی اولیه برای مردم محلی و گردشگران ایجاد شود تا لذت یک تفریح چند ساعته با آرامش را تجربه کنند. در ادامه این مقاله از مجله گردشگری علی‌بابا شما را با بخش‌های مختلف سراب نیلوفر و شرایط بازدید از آن آشنا خواهیم کرد.

اول از همه: سراب یا سرآب؟

کلمه سراب به معنی تصور و خیال آب و آبادی در فضایی خشک مثل بیابان است که پیش از این حتما در کتاب‌های مختلف به آن برخورده‌اید یا در سفر با آن مواجه شده‌اید.

کلمه سرآب زمانی به یک منطقه اختصاص داده می‌شود که آب چشمه‌های نزدیک به هم، روی سطح زمین، رودخانه‌ یا دریاچه‌ای پرآب تشکیل دهند. آب سرآب، جزو پاک‌ترین و سالم‌ترین آب‌های شیرین محسوب می‌شود. سرآب نیلوفر معمولا به غلط به نام سراب نیلوفر شناخته می‌شود که طبق تعاریفی که به شما ارائه دادیم، معنی لغوی آن‌ها متفاوت است. با توجه به اینکه هر دو عبارت در میان مردم منطقه رواج دارد، در این مقاله از هر دو کلمه استفاده خواهیم کرد.

کرمانشاه سرآب‌های زیادی دارد، اما حساب سراب نیلوفر از بقیه جداست. این سراب زیستگاه منحصربه‌فرد نیلوفر آبی است که در فصل‌های گرم سال هزاران نیلوفر زیبا در آب شفاف و زلال آن دیده می‌شوند. به خاطر دریاچه پرآب نیلوفر، اطراف سراب مناظر دیدنی زیبایی برای طبیعت‌گردها به چشم می‌خورد که حتی با ساعت‌ها عکاسی و تماشای آن متوجه گذر زمان نخواهند شد.

شاید امکانات رفاهی و تفریحی سراب نیلوفر خیلی زیاد و باکیفیت نباشد، اما ارزش بازدید از این میراث طبیعی برای طبیعت‌گردها بیشتر از این حرف‌هاست.

کمی بیشتر درباره سرآب نیلوفری

ماجرا از زمانی شروع شد که آب‌های زیرزمینی در ۲۰ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه جمع ‌شدند و دریاچه‌ای زیبا به نام سراب نیلوفر تشکیل دادند. دریاچه سرآب نیلوفر با مساحت ۱۳۳۱ مترمربع در دامنه کوه کماجار، در منطقه‌ای کوهپایه‌ای قرار گرفته است، پنجاه و پنجمین اثر طبیعی ملی است که در سال ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران جای گرفت. عمق دریاچه در بخش‌های مختلف تا ۳۳ متر متفاوت است.

احتمالا برایتان سوال شده که یک دریاچه طبیعی چه طور در میراث طبیعی کشور قرار گرفته است؟ تفاوت این دریاچه با دریاچه‌های دیگر، در گل‌های نیلوفر آن است. در دهه هشتاد و در فصل‌های گرم سال، سطح سراب نیلوفر پوشیده از گل‌های نیلوفر سپید بود که فضایی منحربه‌فرد و رویایی برای گردشگران به ارمغان می‌آورد. متاسفانه مجبوریم از فعل «بود» به جای «هست» استفاده می‌کنیم، با توجه به خشکسالی‌های اخیر دیگر مثل سابق اثری از دریاچه زیبای نیلوفر نیست.

از شگفتی‌های سراب نیلوفر کرمانشاه می‌توان به پرندگان مهاجری اشاره کرد که در زمستان به این منطقه مهاجرت می‌کنند و فضایی مناسب برای علاقه مندان به پرنده‌نگری فراهم می‌کنند. شاید جالب باشد بدانید که درباره دریاچه سرآب نیلوفر قصه و افسانه‌های زیادی وجود دارد که نسل به نسل بین اهالی منطقه چرخیده است، از جمله این قصه‌ها، ماجرای گنجی است که قدیمی‌ها معتقدند خسرو پرویز، شاه دوران ساسانی در دل این دریاچه مخفی کرده است.

ماجرای خشکسالی در سرآب نیلوفر

سراب نیلوفر در سال‌های پرآبی، علاوه بر اینکه زیستگاه تعداد بی‌شماری گل نیلوفر بود، محل مناسبی برای انواع تفریحات آبی و زندگی انواع ماهی‌ها و دوزیستان محسوب می‌شد. در دهه ۹۰ آب دریاچه به خاطر کاهش بارندگی، خشکسالی‌های پی‌درپی، حفاری چاه‌های عمیق در اطراف دریاچه و اضافه برداشت از منابع آبی زیرزمینی خشک شد و نیلوفرهای سرزنده این سرآب نیز، از بین رفتند.

مطابق گفت‌وگوی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه با خبرگزاری ایسنا، تا خرداد ۱۴۰۰ نزدیک به ۳۰۰ میلی‌متر بارش باران داشته‌ایم که در صورت خشک نشدن در طول تابستان و شروع بارش‌های فصل آبی، می‌توان به بهبود وضعیت سراب نسبت به سال‌های گذشته امیدوار بود.

البته اخیرا با افزایش بارندگی‌ها، حال‌وروز دریاچه بهتر شده است و آب دوباره زندگی را به آن بازگردانده اما نیلوفرهای سفید مثل قبل نیستند. طبق خبر خوش خبرگزاری برنا، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، به کمک تلاش‌های پروفسور دانیال کهریزی، دست به تکثیر و کشت مجدد گل نیلوفر زده است تا در صورت امکان بتوانند از نابودی آن در سراب نیلوفر جلوگیری کنند.

وضعیت فعلی دریاچه نسبت به دوران خشکسالی بهتر شده است و با تلاش‌های سازمان محیط زیست، اقداماتی در خصوص کنترل برداشت آب از چاه‌ها و آب‌های زیرزمینی صورت گرفته تا از خشکسالی مجدد سرآب جلوگیری شود.

امکانات و خدمات رفاهی حوالی سرآب نیلوفری

امکانات و خدمات رفاهی یکی از اولویت‌های هر فرد برای انتخاب محلی برای تفریح و خوش‌گذرانی است. با توجه به اینکه سراب نیلوفر تبدیل به یکی از مکان‌های مهم گردشگری کرمانشاه شده است، طبیعی است که انتظار داشته باشیم نیازهای ابتدایی یک پیک‌نیک ساده در این فضا برطرف شود. در ادامه به معرفی برخی از امکانات رفاهی دریاچه سرآب نیلوفر خواهیم پرداخت.

بوفه

سراب نیلوفر دارای یک بوفه کامل جهت تامین مواد خوراکی گردشگران است.

سرویس بهداشتی

سرویس بهداشتی با رعایت نظافت کامل، یکی از امکانات رفاهی این دریاچه به شمار می‌رود.

نمازخانه

نمازخانه سراب نیلوفر، فضایی مناسب و تمیز برای افرادی است که نمی‌خواهند فرصت نماز اول وقت خود را از دست بدهند.

پارکینگ

پارکینگ روباز، شرایط مناسبی برای نگه‌داری ماشین به مدت زمان طولانی را فراهم کرده است.

در سرآب نیلوفر چه تفریحاتی وجود دارد؟

سراب نیلوفر با توجه به امکانات رفاهی و شرایطی که به عنوان یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه دارد، فضایی مناسب برای تفریح و دورهمی‌های دوستانه و خانوادگی است. شاید تفریحاتی که نام می‌بریم خیلی متنوع و خاص نباشند و در نگاه اول جذبتان نکنند، اما ترکیب آب‌وهوای خوب، منظره دلپذیر و معاشرت دوستانه، هیچ‌وقت تکراری نخواهد شد.

آلاچیق و پیک‌نیک خانوادگی

اطراف سراب نیلوفر دارای تعدادی آلاچیق است که با صندلی، سکو و باربیکیو فضایی مناسب پیک‌نیک ایجاد کرده است، شما می‌توانید چند ساعتی در سایه آلاچیق استراحت کنید و از تماشای منظره و گفت‌وگو با یکدیگر لذت ببرید.

قایق‌رانی

یکی از تفریحاتی که می‌توان در بازدید از سراب نیلوفر کرمانشاه تجربه کرد، قایق‌سواری با قایق پدالی در دریاچه زیبای منطقه است.

دوچرخه‌سواری

فاصله بین کرمانشاه تا سراب نیلوفر مسیری مخصوص دوچرخه‌سواری ساخته شده است که متاسفانه به خاطر عدم رسیدگی کافی در طولانی مدت، آسیب دیده و نیاز به تعمیرات و بازسازی دارد. اما خوب است که بدانید، دوچرخه‌سواری به عنوان یکی از تفریحات در این منطقه گزینه دوست‌داشتنی‌ای محسوب می‌شود.

شنا

یکی از تفریحات رایج در سراب نیلوفر، شنا است اما در کنار دریاچه تابلوی شنا ممنوع نصب شده است. متاسفانه گردشگران توجه زیادی به این تابلو نمی‌کنند.

عکاسی

عکاسی و گشت‌وگذار در طبیعت یکی دیگر از تفریحات در سراّب نیلوفر است. کافی است دوربین خود را حسابی شارژ کنید و یک عالم عکس با منظره دیدنی برای اینستاگرام یا یادگاری بگیرید تا بعدها با دیدن آن‌ها رفع دلتنگی کنید.

جاهای دیدنی حوالی سرآب

یکی از ویژگی‌های مهم سراب نیلوفر کرمانشاه، نزدیکی آن به سایر جاهای دیدنی منطقه است. طبیعتا شما هم هنگام برنامه‌ریزی در سفر به نزدیکی جاهای دیدنی و فواصل آن فکر می‌کنید تا بتوانید در مدت زمان کوتاه‌تری بیشترین بهره را از سفر خود ببرید. در ادامه به معرفی سه مورد از مناطق دیدنی کرمانشاه می‌پردازیم که در فاصله کمی با دریاچه سرآب نیلوفر قرار دارد.

روستای قزانچی

روستای قزانچی در فاصله‌ای حدود ۲۰ کیلومتری سراب نیلوفر قرار گرفته است. مردم این روستای دیدنی، به زبان شیرین کوردی صحبت می‌کنند و اکثرا به شغل کشاورزی و دامداری مشغول هستند. از جاهای دیدنی روستا می‌توان به تپه‌های قزانچی اشاره کرد که مربوط به دوره ساسانیان، سلجوقیان بوده و در لیست آثار ملی ایران ثبت شده است.

روستای عُمَرمِل

روستای عمرمل در فاصله‌ای حدود ۲۴ کیلومتری سراب نیلوفر واقع شده است. این روستا به خاطر وجود تپه‌های تاریخی مربوط به عصر آهن از نظر تاریخی از اهمیت زیادی برخوردار است. باستان‌شناسان آثاری مربوط به دوران ساسانی، سلجوقیان و ایلخانی در این منطقه کشف کرده‌اند.

منطقه حفاظت‌شده بیستون

منطقه حفاظت‌شده بیستون در ۳۰ کیلومتری سراب نیلوفر قرار گرفته است. این منطقه کوهستانی با مساحتی حدود ۴۰ هکتار، پناهگاه حیات‌وحش است که با آب‌هوای معتدلی که دارد، از تنوع زیستی بالایی برخوردار است. منطقه حفاظت‌شده بیستون دارای انواع گونه‌های خاص گیاهی و جانوری است.

بهترین زمان بازدید از سرآب نیلوفر

سرآب نیلوفر در هر فصلی زیباست. اما اگر قصد بازدید از گل‌های نیلوفر را دارید، بهتر است بین اردیبهشت تا تیر برای بازدید به کرمانشاه بروید. به طور کلی بهترین زمان برای بازدید از سراب نیلوفر فصل بهار و تابستان است.

بازدید از سراب نیلوفر رایگان است.

موقعیت جغرافیایی، آدرس و مسیرهای دسترسی به سرآب

آدرس سراب نیلوفر کرمانشاه: کرمانشاه، ۲۰ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه، ابتدای منطقه سنجابی، دامنه کوه کماجار

دسترسی به سراب نیلوفر کرمانشاه از طریق ماشین شخصی یا دربست امکان‌پذیر است. شما می‌توانید از طریق کمربندی کرمانشاه خود را به بلوار دولت‌آباد برسانید. این دریاچه در ۲۰ کیلومتری شهر کرمانشاه واقع شده است و با طی کردن ادامه مسیر به کمک تابلوهای راهنما، به راحتی به مقصد می‌رسید. جهت دسترسی آسان به دریاچه سرآب نیلوفر می‌توانید از لوکیشن آن روی نقشه استفاده کنید.

لوکیشن سرآب نیلوفر روی گوگل مپ

سراب نیلوفر، منشا مقدس حیات

احتمالا شما هم درباره گل نیلوفر یا لوتوس داستان‌های زیادی شنیده باشید یا در شعرهای مختلف به آن برخورده‌اید، گل نیلوفر با وجود اینکه در آب‌های راکد رشد می‌کند، نماد زندگی است و در فرهنگ‌های مختلف هم سمبل صلح، عشق و… است. این گل از طرف هر فرهنگ و هر نگاهی، با مفاهیم دلگرم‌کننده و زیبا احاطه شده است.

حالا فکرش را بکنید، دریاچه‌ای در گوشه‌ای از ایران وجود داشته باشد که هزاران گل نیلوفر به صورت طبیعی در آن رشد کرده باشند. پس بیشتر از این نمی‌شود سفر به کرمانشاه را عقب انداخت. کوله‌بارتان را جمع کنید به سمت منشا حیات حرکت کنید و چند ساعتی با آرامش در کنار دریاچه سرآب نیلوفر استراحت کنید.

بخشی از اطلاعات این مقاله با کمک راهنمایی‌ها و توضیحات کشاورزان محلی منطقه تکمیل شده است و هنوز کامل نیست. ما برای بهبود و تکمیل مقاله به کمک شما نیاز داریم، در صورتی اطلاعات موثق یا عکس‌های بهتری از سراب نیلوفر دارید با ما از طریق ایمیل یا بخش نظرات در تماس باشید.