تا چشم کار میکند زمین خالی است و سرابی که هیچ وقت به آن نمیرسیم. این تصویر بیشتر ما از کویر است. ولی بین خودمان باشد، این توصیف بیشتر شبیه زندگی در وسط هیاهو و مشکلات شهر است تا تعریف درستی از کویر. اگر کویر را اینطور شناختهاید پس راه دورودرازی برای آشتی با آن دارید. کویر مرنجاب از آن سرزمینهایی است که خوابوخیال شما را درباره کویر و کویرگردی زیرورو میکند.
اگر از من بپرسید، برای آشتی و ارتباط با طبیعت، نه از جنگل و کوه و نه از دریا و صحرا، بلکه از دل کویر ایران یعنی مرنجاب شروع کنید. آرامش و هیبت کویر دستکمی از کوه ندارد و وسعتش روی دریا و دریاچهها را کم میکند. در آسمان پرستاره شبش هم که خیلی زودتر از جنگلهای بیانتها خودتان را گم میکنید. سرتان را درد نیاورم، کویر مرنجاب، بخشنده و پرحرارت از شما استقبال میکند. آشتیتان را همین الان با مجله گردشگری راستین گشت شروع کنید.
بهترین زمان سفر به کویر مرنجاب چه زمانی است؟
جاهای دیدنی کویر مرنجاب چیست؟
مرنجاب؛ قلب خاکی ایران
شاید در نگاه اول کویرهای بزرگ و زمینهای خشک شنزارها خیلی جذاب نباشند. یا شاید شما هم مثل من با هر بار تماشای عکسهایی از ریگزار و دشت و کویر، احساسی بهجز تشنگی و گرمازدگی نداشته باشید. ولی برای تغییر یک باور اشتباه هیچ وقت دیر نیست. کویر از آن رفقای بامرامی است که ظاهرش آدم را به اشتباه میاندازد. اگر حتی یک بار هم به کویرگردی نرفتهاید، مرنجاب شروع خوبی برای آشتی و آشنایی شما با یکدیگر میشود.
- تور اصفهان
- هتل اصفهان
- بلیط هواپیما اصفهان
- بلیط اتوبوس اصفهان
کویر مرنجاب هم مسیر بهتری نسبت به بقیه کویرهای ایران دارد و هم برای مسافرانش بخشندهتر است. تجهیزات کافی و نزدیکی به شهر، رفتوآمد را برای شما راحتتر میکند. خلاصه که مرنجاب نه از این همه گردشگر و رفتوآمدهایشان میرنجد و نه میرنجاند.
احتمالا چند دلیل مهم در محبوبیت کویر مرنجاب نقش پررنگی دارند. برای مثال اینکه امکانات مناسب برای اسکان توریستها را دارد و آسایش و راحتی مسافران را تامین میکند. یا اینکه خاک وسیع و بکری برای تفریح و کویرنوردی دارد که آدم را به کندن کفشها و لمس رملهای طلاییاش تشویق میکند.
همه اینها به کنار، جاذبه های کویر مرنجاب کمی بیشتر از تپههای شنی و زمین بیآبو لفی است که فقط انتهایش به خط افق وصل شده باشد. ردپای انسانهای گذشته در این کویر جامانده و یادگاریهای مختلفی را برای ما گذاشته است.
خلاصه که نه حوصلهتان سر میرود و نه در راه مانده و تشنه، میمانید. البته هرچه باشد کویر است و برای خودش ابهت و عظمتی دارد. پس تا حد امکان تنهایی و بدون امکانات کافی، خودتان را به مهمانخانه کویری مرنجاب دعوت نکنید.
اسمش؛ نشان رسمش
همین اول کار میخواهم قسمت قشنگ ماجرا را توضیح بدهم. اینکه چرا مرنجاب، “مرنجاب” شد. به نظرم داستان پشت هر اسم، هرچند کوتاه و مختصر باشد باز هم جذاب و شنیدنی است.
اسم «مرنجاب» هم به سختی و جانکندن مردم در جستوجوی آب در این منطقه برمیگردد. یعنی حکایت مردی است که با رنج زیاد دنبال آب است. “مرد”، “رنج” و “آب”، مرنجاب را میتوانیم با همین سه کلمه تعریف کنیم. زمینهای شنی که کندن چاه و رسیدن به آب شیرین در آنها غیرممکن به نظر میرسید. اما ادامه قصه درام نیست. جاهای دیدنی کویر مرنجاب تشنگی اسمش را از ذهنتان پاک میکند.
پالتوی پشم یا تیشرت نخی؟
برای اینکه بدانید در سفر به کویر مرنجاب باید شالوکلاه کرد یا لباس گلدار با حالوهوای هاوایی پوشید، باید کمی با آبوهوایش آشنا باشید. هرچه نباشد کویر است و خشکی هوا در ذاتش دیده میشود. ولی با تغییر فصل، دمای هوا در کویر مرنجاب هم تغییر میکند. مثلا میانگین دمای روزها در زمستان با چله تابستان تقریبا ۲۰ درجه فرق دارد.
- هتل عباسی اصفهان
- هتل شیخ بهایی اصفهان
- هتل پیروزی اصفهان
- هتل کوثر اصفهان
- هتل عالی قاپو اصفهان
- هتل آسمان اصفهان
جدا از اینکه در چه زمانی از سال به کویر مرنجاب میروید، در هر فصلی که باشید قاعده کلی کویر این است؛ کمترین دما برای نیمههای شب و بیشترین دما برای نیمههای روز. پس خودتان را برای تغییر نسبتا شدید درجه حرارت و ترکخوردگی آماده کنید.
بالاخره کی برویم؟
اگر از من میپرسید، میگویم درباره زمانبندی سفر به کویر مرنجاب، به علاقه خودتان نگاه کنید. ولی بیشتر مواقع نیمه دوم سال پیشنهاد بهتری است. بهخصوص پاییز که تغییرات دما ملایمتر است. یعنی روزها را با دمای حدودا ۲۰ درجه و شبها را با ۵ درجه میگذرانید. علاوه بر اینکه آسمان گاهی ابر دارد و مژده باران میدهد. ولی درباره زمستان خیلی مطمئن نیستم. یعنی به طاقت خودتان در برابر شبهای استخوانسوز بستگی دارد.
اگر هم گرمایی هستید، نیمه اول سال را فراموش کنید. حتی تصور دمای ۴۰ درجه درحالیکه سعی میکنید شنها را از داخل کفشتان دربیاورید، آخرین قطره آب را خورده و خودتان را به کمپ یا استراحتگاه برسانید، آدم را از پا درمیآورد. البته اوایل بهار هنوز به این حد از تراژدی نرسیدهایم و برای سفر، زمان خوبی خواهد بود. ولی سفر به کویر مرنجاب در تابستان را فقط به مدعیانش سفارش میکنم.
فقط ماییم و کویر و شب تار؟
برای سفر به کویر مرنجاب تصور یک زمین زرد و ترکخورده بیآبوعلف که انگار تا آخر دنیا ادامه دارد، دور بریزید. البته که مرنجاب هم کویر است و وسعتش انگار تا آخر دنیا ادامه دارد ولی اصلا تنها و خالی از سکنه نیست. یعنی حتی به چند تا گیاه سختجان و دوسه تا مار و عقرب خلاصه نمیشود.
آبوهوای کویر مرنجاب کمی با حالوهوای بقیه بیابانها و ریگزارهای ایران متفاوت است. برای همین هم جای خوبی شده تا انواع و اقسام گیاهان و حیوانات در آن زندگی کنند. حتی همین چند سال پیش محلیها دو قلاده یوزپلنگ ایرانی هم در مرنجاب دیدهاند که خدا میداند چقدر دوستداران محیط زیست ایران را خوشحال کرده است.
در کویر مرنجاب بهخاطر بافت شورهزاری که دارد، بیشتر، گیاهانی از طایفه آبشورپسندها زندگی میکنند. برای مثال پایین تپههای شنی میتوانید حصاری از درختهای تاغ را ببینید. گز، قیچ، دمگاوی، ارته و گیاهانی شبیه اینها در این بیابان رشد میکنند.
تنوع جانور هم در مرنجاب دستکمی از پوشش گیاهی آن ندارد. از گرگ و شغال و بزمجه گرفته تا پرندگان شکاری مانند شاهین و عقاب، همگی ساکن کویر مرنجاب هستند. اگر دنبال روباه و گربه شنی، عقربهای طلایی، مارمولک و… هستید، حتما مقصدتان را درست انتخاب کردهاید.
تا چشم کار میکند فقط کویر؟
اگر حوصلهتان از سکوت و یکدستی زمینهای بیابانی سر میرود. اگر بعد از ۲۰ دقیقه پیادهروی در کویر، یک “حالا که چی؟” بزرگ در ذهنتان پیدا میشود. اگر قرار است با جمله “دریا چه مشکلی داشت که آمدیم بیابان؟” مغز همراهانتان را بهکار بگیرید. کویر مرنجاب دقیقا برای شما ساخته شده است. کمی صبور باشید تا از جاذبه های کویر مرنجاب برایتان تعریف کنم.
دریاچه نمک؛ شاهکار شور طبیعت
دریاچه نمک مسیله یا همان دریاچه نمک آران و بیدگل را میتوانید در شمال کویر مرنجاب پیدا کنید. دریاچه نمک از آن اتفاقات طبیعی است که زیبایی و جذابیت خاص خودش را دارد. تماشای زمین سفیدپوش درحالیکه کریستالهای نمک زیر نور خورشید میسوزد، شبیه تماشای هیچچیز دیگری نیست. باید بروید و از نزدیک حس کنید.
دریاچه نمک مسیله تقریبا ۲۴۰۰کیلومترمربع مساحت دارد. برای تصور بزرگیاش هیچ کمکی از دستم برنمیآید. اما واقعا بزرگ است! در بیشتر روزها که بارانی روی کویر مرنجاب نمیبارد، دریاچه یکپارچه نمک است و بس. ولی فقط سفیدی محض نیست که دریاچه نمک را زیبا میکند. شکلهای چندضلعی که بوجود آمده است، مثل شبیه جزیرههای چندقدمی از نمک، زمین دریاچه را جالبتر کرده است.
عمق دریاچه نمک وقتی که آب ندارد، از ۵ سانتیمتر شروع میشود و تا حدود ۵۰ سانتیمتر میرسد. همین دریاچه را اگر در فصل بارندگی نگاه کنید، چند سانتیمتر هم آب رویش را گرفته و آبنمک غلیظی درست کرده است. برای قدمزدن داخل دریاچه حتما حواستان به مسیرهای باتلاقی اطرافش باشد. چندنفری و با تجهیزات لازم به دریاچه نزدیک شوید تا باتلاق شما را به دردسر نیندازد.
سرگردان میان دشتی از نمک
اگر شانس سفر به کویر مرنجاب در روزهای بارانیاش را داشتید، پس شانس تماشای جزیره سرگردان را هم پیدا کردهاید. این جزیره حیران هم اسم و رسم جالبی دارد. کافی است اطراف دریاچه نمک مسیله بایستید، بگذارید بعد از بارندگی، آفتاب روی نمکها بتابد. حالا جزیرهای را وسط دریاچه میبینید که در حال حرکت است.
افراد بومی هم روی حساب همین حرکت، نامش را جزیره سرگردان گذاشتهاند. البته این روزها علم پیشرفت و همه خیالپردازیهای ما را کمکم به واقعیتهای زمخت فیزیکی تبدیل میکند. یعنی حالا میدانیم که جزیره سرگردان اصلا سرگردان نبوده و اتفاقا سرجایش محکم و ثابت ایستاده است. ولی شکست نور در گرمای زیاد، باعث خطای دید ما میشود.
چاه هندوانه؛ شیرین و خوشمزه
نامش چاله سنبک یا همان چاه هندوانه است. بعضیها هم به آن گود هندوانه میگویند. ولی فکر نکنید شبیه خانه شکلاتی، این جا هم چاهی از جنس هندوانه میبینید. در اصل چاه هندوانه کویر مرنجاب زمینی برای کشت هندوانه است که با روشی باستانی آبیاری میشود.
- بلیط هواپیما مشهد اصفهان
- بلیط هواپیما تهران اصفهان
- بلیط هواپیما اصفهان تهران
- بلیط هواپیما اهواز اصفهان
- بلیط کیش اصفهان
- بلیط هواپیما بندرعباس به اصفهان
روشی که در آن، چالههایی با فاصله یکمتر از هم میکنند تا در عمق مشخصی به قسمت مرطوب خاک برسند. حالا تخم هندوانه را در چاله میکارند. برای مناطقی مثل کویر مرنجاب که در آن مردم دسترسی کمتری به آب دارند، روش چاه هندوانه راهی هوشمندانه برای آبرسانی به زمین است. خلاصه که اگر بعد از گشتوگذار در زمینهای زراعی، چیزی از هندوانهها نصیبتان شد حتما جای من را هم خالی کنید.
چاه کنجه؛ برویم یا نه؟
چاه کنجه در کویر مرنجاب تا چندصدمتر اطراف خودش، همه درختها و درختچهها را سیراب میکند. انگار این آبی که از دل شورهزار میآید، نماد امید در دل ناامیدی باشد. دیدن چاه کنجه خالی از لطف نیست ولی بهشرطی که حشرات مزاحم اعصابتان را تحریک نکنند. یعنی اگر با گردش پشهها اطراف سروصورتتان مشکلی ندارید، نزدیکشدن به چاه کنجه آنقدرها هم سخت نخواهدبود. این گوی و این میدان.
کوه کلنگ؛ کوهنوردی میان کویر
کوه کلنگ در یک کلام قشنگ است و چشمانداز زیبایی برای عکاسی دارد. اصلا همین هم از جاذبه های کویر مرنجاب است که کویرنوردی و کوهنوردی را با یکدیگر همراه میکند. برای رسیدن به کوه کلنگ باید تپههای شنی را پشت سر بگذارید. لذتی که در لمس شنهای روان این تپههای نرم و طلایی وجود دارد بههیچ تجربه حسی دیگری شبیه نیست.
چاه دستکن؛ مبارک و مقدس
چاه دستکن در شرق کویر مرنجاب است. این چاه آب شیرین هم میان مردم منطقه حکایتی دارد. محلیها میگویند زمانی که امام رضا(ع) در راه طوس بودند از مرنجاب هم عبور کردهاند. در آن زمان ایشان با دستان خودشان این چاه را کندهاند. اصلا به همین دلیل به آن دستکن میگویند. مردم مرنجاب اعتقاد دارند که آب شیرین چاه دستکن معجزه امام رضا(ع) است. درنتیجه برایشان مقدس و محترم است.
کاروانسرای مرنجاب؛ ردپای تاریخ در قلب کویر
گفته بودم مرنجاب را دستکم نگیرید. کویر مرنجاب فقط رمل و شن و ماسه نیست و اثر حضور انسان را در جاهای مختلف آن میتوان دید. هرچند که از انصاف نگذریم همان خاک و شن طلایی و تپههای ماسهای هم چیزی از زیبایی کم ندارند. ولی حالا که تا اینجای سفر رسیدیم، باید حق مهمترین قسمت از جاذبه های کویر مرنجاب را ادا کنیم. بقیه گردشگران را نمیدانم ولی به نظر من کاروانسرای مرنجاب پررنگترین دیدنی این کویر است.
مرنجاب نه فقط الان بلکه همیشه کویر و شورهزار بوده و خیلی با رفتوآمد انسانی سروکار نداشته است. حالا اینکه چرا کاروانسرایی به این زیبایی وسط بیابان سبز میشود هم برای خودش قصهای دارد. شروع ماجرای کاروانسرای مرنجاب به دوران شاه عباس صفوی میرسد. البته درست است که شاه عباس در همهجای ایران کاروانسرا میساخت و کلا آدم کاروانسرادوستی بود. ولی بناکردن کاروانسرا وسط کویر مرنجاب دلیل دیگری داشت.
قصه کاروانسرای شاهعباسی
اصفهان در آن زمان پایتخت بود و در نتیجه نبض اقتصاد و تجارت و همه چیزهای مهم مملکت در آن میزد. اگر روزی جنگ میشد قطعا اصفهان جزو حیاتیترین نقاط کشور بود. شاه عباس هم این را خوب میدانست. ما که نبودیم ولی حتما چهارچشمی از اصفهان مراقبت میکرد. تا اینکه جنگ ازبکها و افغانها با خاندان صفوی شروع شد.
شاه عباس خیالش بابت مسیر دریاچه نمک مسیله بهسمت اصفهان راحت بود. هیچ موجود دوپایی توان عبور از ریگزار و دریاچه نمک را نداشت. ولی خب از آدمیزاد دوپا هرکاری برمیآید. این شد که ازبک و افغان دستدردست هم، از این مسیر عبور کردند و تا کاشان و اصفهان جلو آمدند.
دیگر زمانی برای فکرکردن نبود. مسیر مسافران مشهد به اصفهان، راه ابریشم که اروپا را به چین وصل میکرد، همه به این کویر مربوط میشد. شاه عباس دستور داد تا کاروانسرایی نزدیک دریاچه نمک بسازند که هم استراحتگاه کاروانها باشد و هم نگهبان مسیر. این شد که کاروانسرای مرنجاب را در سال ۱۰۱۲ هجری قمری یعنی حدود ۴۰۰ سال پیش در زمینی با مساحت ۳۵۰۰ مترمربع ساختند درحالیکه ۵۰۰ نگهبان بهطور دائم، در حال محافظت از قلعه بودند.
گردشی میان کاروانسرا
کاروانسرای مرنجاب را پایین پای دریاچه نمک پیدا میکنید. ساختمان بنا میان کویر، نمای واقعا زیبایی دارد که عکاسهای خوشذوق را بهسمت خودش جلب میکند. داخل کاروانسرا به سبک بقیه اتراقگاهها، ساخته شده است. یعنی فضایی چهارگوش و بزرگ که دورتادورش را اتاقهای کوچکی محاصره کرده است.
کاروانسرای مرنجاب را حدودا ۱۰ سال پیش از صاحبش خریدند و حالا یک اقامتگاه زیبا برای کویرگردان است. ۲۹ اتاق در این کاروانسرا وجود دارد که یکی از آنها را برای دادن غذا و چای به گردشگران، به سفرهخانه تبدیل کردهاند. پشتبام این عمارت هم با وسایل رصد ستارگان تجهیز شده است. شبهای پرستاره کویر مرنجاب را میتوانید از روی بام کروانسرا تماشا کنید.
بیرون کاروانسرا هم حوضچهای دیده میشود. آب این حوض را دو چشمه با آبهای شور و شیرین تامین میکنند. البته اینکه از دل زمین شور و نمکی مرنجاب، چشمه شیرین بجوشد کمی جای تعجب دارد. اطراف حوض را هم درختان تاغ و کورهگز گرفته است. اگر طرفدار کمپزدن در کویرید، میتوانید در این محوطه چادرهایتان را بر پا کنید. از حصار کاروانسرا تا ۳کیلومتر آنطرفتر هم گوشی تلفن همراهتان آنتن میدهد. در کل میتوان گفت کاروانسرا مرنجاب نقطه امن گردشگران برای اقامت و استراحت است.
حوصلهتان سر نمیرود!
شاید به نظرنیاید ولی واقعا کویر پتانسیل زیادی برای سرگرمکردن گردشگران دارد. یعنی حتی اگر یک کویر معمولی بدون قلعه و چاه و دریاچه هم بود همین را میگفتم. اینکه دیگر مرنجاب است و در قدمبهقدمش جاذبههای دیدنی خوابیده است. من چند تا از این تفریحات درجه یک را برایتان میگویم اما بین خودمان باشد، لذتبردن از این سرگرمیها بیشتر از اینکه به کویر مرتبط باشد به همراهی دوستان خوب ربط دارد.
۱. اولین ایده، بهترین ایده است
همین که چشمتان به خاک طلایی کویر مرنجاب بیفتد، اولین وسوسه در ذهنتان شکل میگیرد. اگر وسط ظهر نیست و آفتاب ملایم میتابد، حتی یک لحظه را هم در عملیکردن این ایده تلف نکنید. هیچ تجربه دیگری را در زندگی مثل راهرفتن با پای برهنه روی شنهای گرم کویر پیدا نمیکنید. همان لحظهای را که احساس فرورفتن میان رملها وجودتان را پر میکند، دقیقا همان دقیقهها را برای همیشه در قلبتان حک کنید.
خلاصه کلام اینکه، لذت تماشای رد پاهای برهنه که با وزش باد ازبین میرود تا آخر عمر از ذهنتان پاک نمیشود تا میتوانید میان تپههای شنی بدوید و همه احساسات بد و ناراحتکننده زندگی را وسط همان شنها دفن کنید. بهخصوص عصر و صبح زود که خبری از تابش مستقیم خورشید نیست و رملها پاهایتان را نمیسوزاند.
۲. همه چیز را ثبت کنید
از قدیم گفتهاند «شنیدن کی بود مانند دیدن؟» شما هم که احتمالا برای سفر بعدی خودتان به مرنجاب میخواهید دوستان دیگرتان را هم راضی کنید. پس بهجای تعریف و تمجید از تجربههای کویرگردی، عکسهای زیبای کویر را برایشان رو کنید. لذت یک سفر، با خیال و رویای سفر در شب قبل از حرکت، شروع و با تماشای عکسهای آن برای همیشه ماندگار میشود.
ایده برای عکاسی در کویر کم نیست اما همه چیز به ذوق هنری شما بستگی دارد. کاروانسرای مرنجاب، کوه کلنگ و تپههای شنی اطرافش و جزیره سرگردانی، از قسمتهای محبوب جاهای دیدنی مرنجاب برای عکاسی است. آسمان پرستاره کویر و طلوع و غروب خورشید هم سوژههای جذابی است که برای ثبتشان به کمی مهارت عکاسی نیاز دارید. البته در این بین از عکسهای دستهجمعی هم غافل نشوید.
۳. رانندگی بدون مرز را تجربه کنید
کویر مرنجاب یکی از پاتوقهای اصلی آفرودسوارهاست. البته بعد از مدتی نگرانیهایی درباره طبیعت کویر به وجود آمد که باعث ایجاد بعضی از محدودیتها شد. ولی هنو هم مرنجاب است و آفرودسواری بدون مرزش. اگر عاشق ماشینهای آفرود هستید و سرعتگرفتن روی شنهای داغ و گردوخاک لاستیکها شما را هیجانزده میکند، طبیعت مرنجاب منتظرتان است.
اگر خودتان ماشین آفرود دارید حتما قبل از سفر درباره محدودیتهای مرنجاب برای ورود این خودروها پرسوجو کنید. طبق آخرین دانستههای من، ماشینهای آفرود دو دیفرانسیل اجازه ورود به منطقه را ندارند. راه سادهتر بهخصوص برای کسانی که با تور کویر، به مرنجاب میرود، اجاره ماشین از داخل منطقه است. اگر ماشین آفرود با راننده کرایه کنید که دیگر غمی نیست. نه نیازی به آموزش دارید و نه ترسی از تصادف، با خیال راحت از آفرودسواری لذت ببرید.
۴. چهارچرخسواری چطور است؟
اگر خواستید کمی بیشتر هیجان سفر به کویر مرنجاب را بالا ببرید، موتورهای چهارچرخ را امتحان کنید. با چهارچرخسواری میتوانید سرزمین کویری مرنجاب را در زمانی کوتاه زیرپایتان جا بگذارید. البته قطعا برای استفاده از موتورهای چهارچرخ به آموزش اولیه نیاز دارید. ولی حتی اگر مثل من هنوز فرصت تعلیم رانندگی را پیدا نکرده باشید احتمالا باز هم از پس راندن این موتورها برمیآیید.
۵. چشمبهراه آسمان شب باشید
همه را گفتیم و اصل کار را جا گذاشتیم. این همه راه را قدمزنان با من تا دل کویر آمدید اما زیباترین دلیل این سفر را هنوز ندیدهایم. کافی است تا شب منتظر باشید. آن وقت است که چشمانتان روبه آسمان، باعظمتترین نقاشی تاریخ را تماشا میکنید. شبها آسمان مرنجاب آنقدر به زمین نزدیک میشود که برای یک لحظه دوست دارید جایتان را عوض کنید. یعنی در آسمانها باشید و از آنجا زمین را نگاه کنید.
آسمان کویر مرنجاب، هم با تجهیزات رصدخانهای و هم با چشمان تیزبین غیرمسلحتان، زیبا و شاهکار است. برای رصد ستارگان حتما قبل از سفر از وضعیت آبوهوایی کویر مرنجاب و ابری یا صافبودن آسمان در شب مطمئن شوید تا سختی راه را با غرقشدن در دنیای ستارگان به در کنید.
۶. شترسواری؛ آفرود طبیعی با سرعت مطمئن است
حالا میخواهم نقطه مقابل سرعت و هیجان را که با آفرود و موتور چهارچرخ تجربه کردید، به شما معرفی کنم. همراه همیشگی کویر، با بیشتر از چند قرن سابقه در رانندگی خارج جاده، سرعت مطمئن و ایمنی فراوان، همگی را فقط با شترهای بینظیر مرنجاب امتحان کنید. همان قدر که تعریفکردن از این وضعیت خندهدار به نظر میرسد، همان قدر هم سوار بر مرکب شتر، پستی وبلندیهای مرنجاب را گذراندن جذاب و فراموشنشدنی است.
کی برویم که کمتر بسوزیم؟
از کویر انتظار آبوهوای سرد، م
منبع: علی بابا