جاهای دیدنی ارمنستان؛ تاریخ را ورق بزنید

ارمنستان، این کشور کوچک اما جذاب با تاریخی غنی، در حال تبدیل شدن به یک جاذبه گردشگری جهانی است. جاهای دیدنی ارمنستان از نظر طبیعت، خیره‌کننده‌ترین مناظر اروپا را دارد؛ با قله کوه آرارات که بر افق کشور، سایه خود را گسترده است. این کوه نماد ملی ارمنستان است و در کتاب مقدس به کوه آرارات، جایی که کشتی نوح فرود آمد، اشاره می‌شود.

ارمنستان اولین کشوری بود که مسیحیت را به عنوان دین ملی خود اعلام کرد. این کشور خانه کلیساهای بی‌شمار و زیبایی است که اغلب در مناطقی با طبیعتی بکر ساخته شده‌اند. پایتخت ارمنستان، ایروان، یکی از سریع‌ترین شهرهای در حال توسعه در کل اروپا است و از جهانگردان سراسر دنیا استقبال می‌کند.

با مجله گردشگری راستین گشت همراه باشید تا نگاهی به بهترین جاهای دیدنی ارمنستان بیاندازیم.

خیابان‌گردی در کوچه‌پس‌کوچه‌های ارمنستان

بسیاری از گردشگران علاوه بر دیدن آثار تاریخی و جاهای دیدنی، به خرید در مراکز خرید ارمنستان و قدم زدن در خیابان‌‌های مقصد سفر علاقه دارند. دیدن مغازه‌ها و فروشگاه‌ها، معابر و خیابان‌ها ما را با فرهنگ مردم آن شهر و کشور آشنا می‌کند. در ادامه چند جای معروف ارمنستان را برای خیابان‌گردی معرفی می‌کنیم.

میدان آزادی

درست بیرون از خانه اپرای ایروان، یکی از جاهای دیدنی ارمنستان یعنی میدان آزادی را می‌توان دید. میدان تاریخی آزادی، میدان اصلی اجتماعات عمومی در پایتخت ارمنستان است. این میدان در حال حاضر یک منطقه خرید و محلی برای قدم زدن عابران پیاده به حساب می‌آید. میدان آزادی یک برکه دارد و مکانی عالی برای تماشای مردم، به ویژه در پارک نزدیک به آن است.

سرسبزی جالب این میدان، چشم‌انداز متفاوتی به آن می‌بخشد. می‌توان یک پیانو پوشیده از چمن، یک ساکسیفون یا یک گیتار غول پیکر را امتحان، و مجسمه برنزی شاد دو آهنگساز معروف ارمنی را تحسین کرد. حوضچه این میدان، در زمستان به یک پیست یخ تبدیل می‌شود. همچنین کافه‌ها و مغازه‌های متعدد و پارکینگی بزرگ در حوالی میدان آزادی وجود دارد.

لوکیشن میدان آزادی روی گوگل مپ

خیابان شمالی ایروان

خیابان شمالی ایروان خیابانی برای عابران پیاده است که در سال ۲۰۰۷ افتتاح شد. این خیابان در مرکز شهر و منطقه کنتورن واقع شده و خیابان آبوویان را با میدان آزادی در خیابان تومانیان پیوند می‌دهد. در واقع این خیابان بین میدان جمهوری و سالن اپرا قرار دارد؛ طول آن ۴۵۰ متر و عرض آن ۲۷ متر است.

این خیابان که یکی از جاهای دیدنی ارمنستان است، ساختمان‌های مسکونی مجلل، فروشگاه‌های سطح بالای تجاری، دفاتر تجاری، کافی‌شاپ‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و کلوپ‌های شبانه را در خود جای می‌دهد.

اگر در هنگام عصر در این خیابان پیاده‌روی کنید، می‌توانید نوازندگان خیابانی را ببینید و از شنیدن موسیقی آنها لذت ببرید. خیابان شمالی مکانی است که می‌توانید روح ارمنی را در آن احساس کنید. معماری این خیابان، ارمنی است؛ نه اروپایی و نه شوروی! از دیدن معماری مدرن و منحصربه‌فرد آن نهایت لذت را خواهید برد.

بهترین شهرهای توریستی ارمنستان را در این مقاله بررسی کنید.

لوکیشن خیابان شمالی ایروان روی گوگل مپ

خیابان آبوویان

اگر می‌خواهید در قلب ایروان، پیاده‌روی کنید، چه جایی بهتر از خیابان آبوویان؟ این خیابان که یکی دیگر از جاهای دیدنی ارمنستان است. خیابان آبوویان بین سال‌های ۱۸۶۸ و ۱۹۲۰ به خیابان استافیان معروف بود.

این خیابان از میدان مرکزی جمهوری به مجسمه نویسنده برجسته ارمنی، خاچاتور آبوویان (۱۸۰۹–۱۸۴۸) منتهی می‌شود. این خیابان برای بزرگداشت این هنرمند به «آبوویان» نام‌گذاری شد. خیابان آبوویان اولین خیابان برنامه‌ریزی شده پایتخت ارمنستان است.

ابوویان بیشتر محل استقرار موسسه‌های فرهنگی و آموزشی، ساختمان‌های مسکونی مجلل، مغازه‌های برندهای معروف و برجسته، دفاتر تجاری، کافی‌شاپ‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و کلوپ‌های شبانه است. البته رستوران و کافی‌شاپ، فروشگاه‌های برند و کلوپ‌ها اصلی‌ترین اجزای این خیابان به حساب می‌آیند.

اگر از پیاده‌روی خسته شدید، کافی است روی نیمکت‌هایی که در دو طرف خیابان هستند بنشینید، بستنی بخورید و از موسیقی و رقص محلی که در خیابان اجرا می‌شود، لذت ببرید.

لوکیشن خیابان آبوویان روی گوگل مپ

خیابان ماشتوتس

خیابان ماشتوتس که بین سال‌های ۱۹۲۴ و ۱۹۹۰ به عنوان خیابان لنین شناخته می‌شد، یک خیابان و یکی از جاهای دیدنی ارمنستان است. این خیابان در منطقه مرکزی کنتورن ایروان قرار دارد.

خیابان ماشتوتس بیش از ۶ کیلومتر طول دارد و یکی از بلندترین خیابان‌های ارمنستان به حساب می‌آید. همچنین با دو خیابان اصلی ایروان، یعنی تومانیان و امیریان تقاطع دارد. ماشتوتس شمال و جنوب ایروان را به هم وصل کرده است و با پل پیروزی در جنوب آغاز و به موزه ماتناداران در شمال ختم می‌شود.

این خیابان در بیشتر اوقات شبانه روز به دلیل رفت و آمد زیاد، ترافیک سنگینی دارد. اما می‌تواند به عنوان یک پیاده‌روی عصرگاهی مقصدی مناسب باشد؛ آن هم با آثار تاریخی و فرهنگی و مراکز خرید بسیار!

بناهای تاریخی مهمی در دل این خیابان جای گرفته‌اند که از میان آنها می‌توان به مسجد آبی، گالری ادوارد ایزابکیان، تئاتر اپرای ایروان، سینما نیری، اقامتگاه رئیس جمهور و تئاتر دولتی ماریوتای ایروان اشاره کرد.

لوکیشن خیابان ماشتوتس روی گوگل مپ

ایستگاه راه آهن

ایستگاه راه آهن، در جنوب مرکز شهر ایروان قرار گرفته و حدود ۲.۸ کیلومتر از میدان جمهوری فاصله دارد. همچنین با یک تونل عابر پیاده به ایستگاه مترو دیوید ساسون که در مجاورت آن است، متصل می‌شود.

این ایستگاه که در دهه ۱۹۵۰ ساخته شده، یادگاری عظیم از گذشته ایروان است. در سال ۲۰۱۰ ، ایستگاه راه آهن دوباره ساخته شد. در هنگام بازسازی فضای ایستگاه، LCDهایی را با اطلاعات برنامه قطار برای مسافران نصب کردند.

همچنین ایستگاه راه آهن ایروان که یکی از جاهای دیدنی ارمنستان است و به یک کاروانسرا شباهت دارد. فضای داخلی ایستگاه عمدتا سفید است با سقفی آراسته و زیبا. در هر طرف ایستگاه باغ‌هایی قرار دارد و حتی یک رستوران در این فضا، میزبان شما خواهد بود.

هر بار که از این ایستگاه بازدید کنید و یا حتی در کنار آن قدم بزنید، احساس می‌کنید در دهه ۱۹۳۰ یا ۴۰ هستید. پیشنهاد می‌شود علاقه‌مندان به تاریخ، هنر یا معماری شوروی از این ایستگاه دیدن کنند. این ایستگاه دارای عناصر سنتی خاصی از طراحی و فرهنگ ارمنی است.

لوکیشن ایستگاه راه آهن روی گوگل مپ

میدان جمهوری ایروان، سمبل استقلال ارمنستان

میدان جمهوری ایروان حکم میدان تقسیم است برای استانبول؛ هرچند تقسیم در شهرت و محبوبیت خیلی فراتر رفته است. میدان جمهوری معروف‌ترین میدان ایروان و یکی از نماد‌های اصلی این شهر است که جشن‌ها و مراسم‌های زیادی در این میدان برپا می‌شود. جشن استقلال ارمنستان هم هر سال ۲۱ دسامبر (مهر ماه) در این میدان با شکوه تمام برگزار می‌شود.

قبلا نام این میدان «میدان لنین» بود که در بیستمین سالگرد حضور شوروی در ارمنستان مجسمه او در این میدان قد علم کرده بود. اما بعد از آن که ارمنستان به استقلال رسید، مسجمه لنین هم دیگر در این میدان جایی نداشت و برداشته شد.

معماری میدان جمهوری ایروان

میدان دو بخش بیضی شکل و ذوزنقه‌ای دارد که طرح سنگفرش‌های بخش بیضی الهام گرفته از طرح فرش‌های ارمنی است. در بخش ذوزنقه‌ای فواره‌های موزیکال کار گذاشته شده که شب‌ها با نورپردازی و رقص فواره‌ها فضای گردشگر پسندی می‌سازد.

بناهای اطراف میدان که شبیه‌تر به تصویری هستند که از ارمنستان در ذهن‌مان نقش بسته از سنگ‌های صورتی و سفید خاص(Tufa) است. سبک معماری ساختمان‌های اطراف میدان نئوکلاسیک است و طرح‌ها و ظرافت‌کاری ارمنی آن حسابی در اطراف میدان خودنمایی می‌کنند. ساعتی هم که در ساختمان دولت زمان را نشان می‌دهد از موسکو آورده شده، همان دوره‌ای که ارمنستان در دست شوروی بود. گالری ملی و موزه تاریخ هم اطراف همین میدان است.

جاذبه های تاریخی ارمنستان و جلوه تاریخ

ارمنستان قدمتی چند هزار ساله دارد، از این رو جاذبه‌های تاریخی ارمنستان، یکی از مصقدهایی است که گردشگران باید از آن دیدن کنند. می‌توانید برای برنامه‌ریزی بهتر در سفر و آشنایی با جاهای دیدنی ارمنستان، ادامه مقاله را دنبال کنید و یا با کارشناسان راستین گشت برای رزرو تور و بلیط خود تماس بگیرید.

همه آنچه که باید درباره سفر به ارمنستان بدانید.

دژ اربونی

دژ یا قلعه اربونی یکی از قدیمی‌ترین قلعه‌هایی است که تا به امروز در تاریخ بشر ساخته شده است. قدمت این دژ باستانی به ۷۸۲ سال قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد و آن را شروع ایروان مدرن می‌دانند.

قلعه اربونی توسط پادشاه اورارتوها، آرگیشتی اول ساخته شده. در کتیبه این قلعه آمده است: به بزرگی خداوند، ارگیشتی، پسر منوآ این دژ قدرتمند را بنا کرد و آن را برای ایجاد ترس در میان دشمنان پادشاه اربونی«قلعه خون» نام گذاری کرد.

نقشه معماری دژ مثلث شکل بوده و از توف، خشت، چوب و بازالت ساخته شده است. قلعه اربونی علاوه بر هدف اصلی خود برای حفاظت، مرکز مذهبی پادشاهی محسوب می‌شد.

این قلعه همچنین یک تالار بزرگ دارد که در زمان قدیم محل برگزاری رویدادهای مهم بوده است. این تالار دارای نقاشی‌های رنگی است که مرمتگران توانسته‌اند با فناوری‌های مدرن آنها را تا حدودی بازیابی کنند. نقاشی‌های دیوار بیشتر به رنگ قرمز، کرم، آبی، زرد و قهوه‌ای هستند. این نقاشی‌ها موضوعاتی از قبیل شکار، کشاورزی، پرورش گاو و پرستش خدا را نشان می‌دهند که به نوعی تمدن باستان اورارتو را نشان می‌دهد.

لوکیشن دژ اربونی روی گوگل مپ

خانه اپرا

سالن اپرای ایروان در سال ۱۹۳۳ توسط الکساندر تامانیان، طراح و معمار معروف ارمنی ساخته شد. یک خانه اپرای عالی و بی‌نظر که شامل دو سالن کنسرت آرام خاچاتوریان با ۱۴۰۰ صندلی و تئاتر ملی اپرا و باله الکساندر اسپنداریان با ۱۲۰۰ صندلی است.

مکانی استثنایی که در آن می‌توانید هم از باله و نمایش‌های موزیکالش، و هم از تک‌نوازی سمفونیک و پیانو لذت ببرید. خانه اپرا درست روبروی میدان آزادی است. در نزدیکی این مکان رستوران‌های زیادی وجود دارد که برای جمع خانواده و دوستان بسیار مناسبند.

محوطه بزرگی در نزدیکی این سالن وجود دارد که در آن مجسمه‌هایی به ‌منظور گرامی‌داشت آهنگسازان بزرگ ارمنی، آرام خاچاتوریان و الکساندر اسپندیریان و همچنین شاعر پرآوازه این کشور، هوهانس تومانیان قرار دارد. همچنین مجسمه و یادبودی از آهنگساز برجسته‌ ارمنی آرنو باباجانیان با فاصله کمی از خانه اپرا واقع شده است.

لوکیشن خانه اپرا روی گوگل مپ

مسجد آبی

مسجد آبی که به اسم مسجد کبود هم شناخته می‌شود، مسجدی تاریخی در ایروان است که در قرن هجدهم ساخته شد. به آن مسجد آبی گفته می‌شود چون آبی رنگ اصلی ورودی و کاشی‌ها است.

این مسجد تاریخی که یکی دیگر از جاهای دیدنی ارمنستان است، هرگز قرار نبوده که یک مسجد مجلل باشد. چون نمی‌تواند با مساجد استانبول یا تهران رقابت کند، اما با این وجود یک ساختمان زیبا است.

ساخت مسجد آبی در قرن هجدهم و در زمان پادشاهی ایران بر ارمنستان آغاز شد. این مسجد از مساجد ایرانی الگوبرداری شده و از سنت‌های شاخه شیعه اثنی عشری اسلام پیروی می‌کند.

مسجد جامع آبی ایروان بیش از ۶۵۰۰ متر مربع زمین اصلی و همچنین یک مدرسه علمیه، حیاط داخلی و سالن اجتماعات دارد. در حال حاضر، این تنها مسجد جامع در ارمنستان است؛ بقیه رها و یا تخریب شدند.

لوکیشن مسجد آبی روی گوگل مپ

کتابخانه باستانی ایروان، کتابخانه‌ای به قدمت تاریخ

این کتابخانه یکی از مهم‌ترین گنیجنه‌های ادبی نه تنها ارمنستان بلکه کل جهان است. بنیادی به اسم ماتناداران دست نوشته‌های باستانی به زبان ارمنی و زبان‌های فارسی، یونانی، عربی، سریانی، هندی و … گردآوری کرده است. ۱۷۰۰۰ دست نوشته خاص را در این کتابخانه می‌توان دید. اگر تا حالا فقط در کتاب‌های تاریخی می‌خواندید که شاه‌ها فرمان می‌دادند حالا اینجا می‌توانید چند مورد از فرمان‌های شاه‌های صفویان را به دست خط خود پادشاه ببینید.

جلوی بنای کتابخانه مجسمه ماشتوتس را می‌بینید که در حال یاد دادن الفبا به یک نوجوان است؛ ماشتوتس همان کسی است که الفبای ارمنی را ساخته است. بعد از پله‌ها به در بزرگ مسی می‌رسید که شما را به داخل کتابخانه هدایت می‌کند. داخل موزه هم که دست‌‌نوشته‌های کهن از رومی‌ها، ایرانی‌ها، اعراب و ارامنه دیده می‌شود.

بیرون از کتابخانه کتیبه‌ها و سنگ قبرهایی هستند که از مناطق باستانی ایروان جمع‌آوری شده‌اند و به اینجا آورده شده‌اند.

معبد گارنی، تنها یادگار ارمنستان پیش از مسیحیت

معبد گارنی با شکوه تمام در دل کوه‌ها قد علم کرده است و نمای آن شما را بیشتر یاد بناهای رومی می‌اندازد. معبد گارنی تنها یادگاری است که از ارمنستان پیش از مسیحیت به جا مانده است. به خاطر همین است که در میان آثار تاریخی این کشور جایگاه خاصی دارد تا جایی که سال‌ها روی اسکناس‌های این کشور جا خوش کرده بود. بعد از ورود مسیحیت به ارمنستان بیشتر کلیساها روی صومعه‌ها و نیایشگاه‌های مهر پرستی بنا شد و امروز دیگر از آن نیایشگاه‌ها خبری نیست؛ همانطور که با ورود اسلام به ترکیه روی تمام کلیساها مسجد بنا شد.

معبد گارنی قبل از اینکه مردم ارمنستان مسیحی شوند، نیایشگاه مهر پرستان یا همان مهرابه بوده است. مهرپرستی آیینی است که پیروان آن «میترا»، ایزد ایران باستان را ستایش می‌کردند. ظرافت‌های معماری هنز هم روی سنگ‌های بنا بر جا مانده است. معبد گارنی در ۳۶ کیلومتری ایروان و در روستایی به اسم گارنی قرار دارد. برای دیدن اینمعبد یا تاکسی بگیرید یا با تور بروید.

صومعه گغارد، صومعه‌ای در دل کوه

صومعه گغارد یکی از باشکوه‌ترین دیدنیهای ارمنستان است که اطراف ایروان است. این صومعه در دل کوه و از سنگ تراشیده است و آنقدر ارزشمند است که وارد لیست میراث جهانی یونسکو هم شده است.

کلیسا در دو دوره مختلف ساخته شده است. در دوره اول، خاندان زاکاریان که از خانواده‌های ثروتمند و سلطنتی ارمنستان بودند کلیسای بیرونی را ساختند. در دوره دوم، خاندان دیگری به اسم خاندان پروشیان این ملک را از زاکاریان‌ها خریداری کردند و کلیسای درونی را ساختند.

«گغارد» به معنای سر نیزه است و اشاره دارد به داستان مسیح که بعد از اینکه به صلیب کشیده شد با این نیزه پهلوی او را هم مجروح کردند. این نیزه را قبلا می‌شد در همین کلیسا دید اما حالا به خزانه مقدس کلیسای جامع اچمازدین(در شهر واغارشاپات) منتقل شده است. گفته می‌شود که اچمازدین «نخستین کلیسای جامع در تاریخ مسیحیت» است که در گذشته به آن اوچ کلیسا هم می‌گفتند. اوچ یک کلمه ترکی و به معنای سه است؛ اوچ کلیسا یعنی سه کلیسا.

معماری خیره کننده

شیرهای حکاکی شده که نماد خانواده سلطنتی زاکاریان است، حوضچه‌ای که از آب چشمه پر می‌شود، کلیسا‌ی کوچک دیگری که مقبره شاهزاده پاپاک پروشیان و همسر اوست در بازدید از این کلیسای بزرگ توجه را جلب می‌کنند. در سمت راست پله‌های ورودی کلیسای دیگری از سنگ خام تراشیده شده که آکوستیک است و ابعاد خیره‌کننده‌ای دارد.

موزه های ارمنستان برای یک گردشگری فرهنگی

به طور معمول موزه‌ها نماد فرهنگ و سنت کشورها هستند و هر کشوری را بدون وجود موزه‌ها نمی‌توان شناخت. ارمنستان هم از این قاعده جدا نیست. موزه‌های ارمنستان فرهنگ اصیل ارمنی و آثار هنری چهره‌های برجسته این کشور را به‌خوبی منعکس می‌کنند. در ادامه چند موزه مشهور ارمنستان را با هم مرور می‌کنیم.

آبشار، پارک مجسمه و موزه هنرهای معاصر کافسجیان

یکی از موزه‌های پرآوازه و جاهای دیدنی ارمنستان، آبشار، پارک مجسمه و موزه هنرهای معاصر  کافسجیان است. همچنین این مجموعه به عنوان بنیاد موزه  کافسجیان شناخته می‌شود.

کافسجیان، موزه هنری ایروان، در منطقه مرکزی کنتورن، و در نزدیکی آبشار ایروان واقع شده است. این موزه که مجموعه‌ای از پله‌های عظیم با آبنما را در اختیار خود دارد، از باغ‌های خیابان تامانیان و منطقه عابر پیاده بالا می‌رود.

این موزه از بنیان‌گذار خود یعنی، جرارد ال. کافسجیان، الهام می‌گیرد. همچنین نمایشگاه‌های متنوعی را از مجموعه هنرهای معاصر کافسجیان ارائه می‌دهد.

این موزه در نوامبر ۲۰۰۹ در شهر ایروان افتتاح شد که علاوه بر نمایشگاه آثار منحصربه‌فرد هنر مدرن، برنامه متنوعی از سخنرانی‌ها، فیلم‌ها‌، کنسرت‌ها و اقدامات آموزشی متعدد را به بزرگسالان و کودکان، ارائه می‌دهد. از زمان افتتاح، سالانه بیش از یک میلیون نفر از این مرکز بازدید کرده‌اند.

این مجموعه تاریخی علاوه بر موزه، یک پارک مجسمه را هم در بر می‌گیرد، که فضای سبز کوچک و بخشی از موزه است و در قسمت شمالی خانه اپرا قرار دارد. مسجمه هنرمندان و افراد مشهور دنیا مثل بوترو در این پارک نصبه شده است. همچنین می‌توان از آبشارها، فواره‌ها و … بازدید کرد.

لوکیشن موزه  کافسجیان روی گوگل مپ

موزه ماتناداران

موزه ماتناداران (به معنی مخزن کتاب) منبعی ارزشمند از تاریخ ثبت شده کشور ارمنستان و مخزن اصلی نسخه‌های خطی باستانی در ایروان است. به طور کلی این موزه یک موسسه تحقیقاتی و بزرگترین کتابخانه دست‌نوشته‌های ارمنی در جهان است.

این موزه ارزشمند، به عنوان یکی از جاهای دیدنی ارمنستان، در سال ۱۹۵۹ و بر اساس مجموعه ملی کلیسای ارامنه که قبلا در اچمیادزین برگزار می‌شد، تاسیس شده است. در حال حاضر، چندین مخزن نسخه خطی در سراسر جهان وجود دارد اما متاسفانه هزاران نسخه خطی ارمنی در جریان نسل کشی در امپراتوری عثمانی از بین رفت.

ارمنستان در طول تاریخ کانون، نبردی برای قدرت‌های بزرگ بوده و با توجه به این موضوع آسیب زیادی به آثار فرهنگی و تاریخی آن وارد شده است.

در حال حاضر در این موزه حدود ۲۳۰۰۰ نسخه دستنویس خطی نگه‌داری می‌شود که در سالن‌ها و بخش‌های مختلف به نمایش گذاشته شده‌اند. البته همه این دست‌نوشته‌ها به تاریخ ارامنه مربوط نیست و دست‌نوشته‌هایی به زبان‌های عربی، سریانی، یونانی، هندی، گرجی و عبری نیز در آن وجود دارد.

لوکیشن موزه ماتناداران روی گوگل مپ

موزه سرگئی پاراچانف

سرگئی پاراجانف نویسنده‌ای توانا و خالق اثر چندین فیلم شاهکار بود که باعث تحسین جهانی وی شد. سایه‌های نیاکان فراموش شده (۱۹۶۴)، رنگ انارها (۱۹۶۹)، افسانه قلعه سورام ( ۱۹۸۵) و آشیک-کریب (۱۹۸۸)نمونه‌هایی از آثار این هنرمند مشهور هستند.

منبع: علی بابا