یزد، شهر بادگیر ها، دوچرخهها و من به شما میگوییم شهر سوغاتیها، شیرینیها، رویاها و زیباییهاست. انواع سوغات یزد مثل رویاهایی از جنس ترمه، شعر و شمد، سفال و سرامیک، خوشمزگی بیاندازه است که با لبخندهای بعد از ظهر که با چای اصیل ایرانی، رنگیتر میشوند، همراه است.
یزد زیبا، جایی که اولین صندوق امانات جهان در آن بنا شده، مردمی خونگرم و مهماننواز دارد که با لهجه شیرین و لبخندهایی دلگرمکننده و سوغات یزد از میهمانان این شهر پذیرایی میکنند. پس از لذت بردن از دیدنی های یزد و شهرگردی، هر کسی میداند که باید به فکر خرید سوغاتی یزد باشد. در این مطلب از مجله گردشگری علیبابا با ما همراه باشید تا به شما بگوییم که بهترین سوغات یزد چیست و این رویای خوشمزه و شیرین کجا به واقعیت میپیوندد.
بهترین سوغات یزد چیست؟
بهترین صنایع دستی یزد برای سوغاتی کدام است؟
انواع شیرینی: سوغات معروف یزد
اگر بخواهم صافوپوستکنده صحبت کنم، باید بگوید که شیرینی سوغات یزد است. شیرینی های یزد بین همه معروف است چون هم حسابی متنوع است و هم خیلی خوشمزه. اگر به یزد سفر کردیده و شیرینی را بهعنوان سوغات یزد برای خرید انتخاب کردید، حواستان باشد که دیگر از رژیم خبری نخواهد بود. شیرینی سوغات یزد با این همه طعم و عطر بینظیر دیوار هر رژیم سرسختی را میشکند.
قطاب
از نظر خیلیها قطاب، گل سرسبد شیرینیهای یزدی و بهترین سوغات یزد است. این شیرینی که با پودر قند تزیین میشود، ارزش غذایی بالای خود را مدیون بادام و هل است که مغز خوشمزه قطاب را تشکیل میدهد. اگر برایتان سوال شده که سوغات یزد از کجا بخریم، باید بگویم که میدان امیرچخماق یزد یکی از بهترین جاها برای خرید قطاب یزدی است.
کیک یزدی از معروف ترین سوغات یزد
مطمئنم که تابهحال نه تنها اسم کیک یزدی بهعنوان سوغات یزد به گوشتان خورده بلکه حتما آن را امتحان کرده باشید. این سوغاتی یزد از آن شیرینیهای همهگیر و پرطرفدار است. کیک یزدی، یک کیک ساده با ترکیبات آرد، روغن، ماست، شیر ، تخممرغ و شکر است که با وانیل و هل عطر و طعم فوقالعادهای میگیرد. با اینکه کیک یزدی از آن شیرنیهایی است که در همه شهرهای ایران پخته میشود اما کیک یزدی اصیل و واقعی که ما بهعنوان سوغات یزد معرفی میکنیم، فقط و فقط در خود یزد میتوانید تست کنید.
لوز
لوز شیرینی دیگری است که نام آن در میان سوغاتی های یزد میدرخشد. هرچند که لوز در شهرهای دیگر ایران نیز پخت میشود، اما لوز یزدی پیشینهای قدیمی و طعم متفاوتی دارد و مردم خلاق یزد نیز تنوعی بینظیر به این شیرینی بخشیدهاند. از انواع لوزهای یزدی میتوان به لوز بادام، بیدمشک، لوز نارگیلی و لوز پستهای اشاره کرد.
باقلوا یزدی
باقلوا در خیلی از شهرها و کشورهای مختلف تهیه میشود که هرکدام طعم و بافت مخصوص خودشان را دارند، اما طعم دلپذیر باقلوای یزدی چیزی است که هرگز فراموشتان نخواهد شد. مواد اصلی باقلوا یزدی از سوغات های شهر یزد شامل شکر، هل، گلاب، شیر، آرد و روغن است که در طعمهای مختلف نارگیلی، پستهای و بادامی تهیه میشود.
حاج بادام از اصلیل ترین شیرینی های یزد
شیرینی دیگری که امروزه در اکثر کافهها کنار چایی سرو میشود، حاج بادام یا حاجی بادومی است. این شیرینی قدیمی که ریشه در یزد دارد، بهعنوان جایگزینی برای قند، در کنار چای مصرف میشود و تجربهای ایرانیتر برای شما میسازد. شما میتوانید یک جعبه حاج بادام بهعنوان سوغات یزد بخرید و هربار با نوشیدن چای و حاجی بادومی، خاطرات این سفر را زنده کنید.
نقل
با این که نُقل در آذربایجان غربی تهیه و تولید میشود، اما یزدیها با مهارت خاص خود و نوآوری در زمینه شیرینی توانستهاند نقل یزدی را به سوغات یزد بدل کنند. این سوغات، که با مغز خشکبار و طعمهای متفاوت به بازار عرضه میشود، سالهاست همدمی میزبانان ایرانی را بر عهده دارد.
حلوا ارده، مقویترین سوغات یزد
اردکان یزد خدمت بزرگی به سفرههای ایرانی کرده، و این خدمت مغذی کردن مهمترین وعده روز، یعنی صبحانه، به وسیله حلوا ارده است. این سوغات یزد هنوز هم به صورت سنتی در اردکان تولید میشود و کاملاً مناسب صبحانه کودکان در حال رشد است.
پشمک یزد
شاید باورش سخت باشد، اما یکی دیگر از شیرینی سوغات یزد، پشمک است. این شیرینی که طرفداران بسیاری در کشور و بخصوص در میان کودکان دارد اصالتی یزدی داشته و در طعمها و رنگهای مختلفی به بازار عرضه میشود.
شیرینی پنجره ای
آخرین شیرینی یزدی که به معرفی آن میپردازیم، شیرینی پنجرهای یا همان نان پنجرهای نام دارد. این شیرینی خوشمزه و زیبا، توسط بانوان کدبانوی یزدی و برای پذیرایی از میهمان تهیه میشود و در صدر بهترین سوغات یزد قرار میگیرد.
سوهان آردی و سوهان خانی
اگرچه وقتی صحبت از سوهان میشود اکثرا یاد سوهان قم میافتیم اما یزد هم یک نوع سوهان خاص دارد که به سوهان آردی یا سوهان خانی معروف است. سوهان آردی ترکیبی از جوانه گندم، پودر هل، شکر، روغن، آرد گندم و… است که به شکل دایرههای کوچک با ضخامت یک سانتیمتر تهیه میشود. سوهان خانی از معروف ترین سوغات یزد است که میتوانید هنگام برگشت از این شهر برای خانواده تهیه کنید.
سوغاتی یزد: صنایع دستی
اگر میخواهید در هنر اصیل ایرانی پرواز کنید و به زندگی خود رنگ بیشتری ببخشید، صنایع دستی یزد کمک شایانی به شما میکند. اصالت و قدمت این هنر و صنایع دستی یزد به گذشتههای خیلی دور میرسد. این قدمت باعث ترقی و نوآوری در این صنایع شده، تا جایی که آنها را از رویا به واقعیت تبدیل کرده است.
شهر یزد از قدیمالایام در مسیر جادهی ابریشم قرار داشته و از همان موقع در صنعت نساجی، تولید پارچههای فاخر و دستمالهای گرانقیمت فعال بودند. در این بخش چندتا از صنایع دستی معروف از سوغاتی های یزد را به شما معرفی میکنم تا شما هم با این هنز تماشایی آشنا شوید.
ترمه، بهترین سوغات یزد
اگر قرار باشد یکی از معروف ترین سوغاتی های یزد را به شما معرفی کنم، اول از همه باید سراغ ترمه در صنعت نساجی برویم. الیاف لطیف و طرحهای خیرهکننده اصیل ایرانی، استفاده از پارچه فوقالعاده مرغوب و دستگاه چهاروردی باعث شده که ترمه به یکی از گرانبهاترین پارچههای ایرانی تبدیل شود که خیلیها برای معرفی هنر مردم ایران سراغش میروند.
جالب است بدانید که ترمه از زمان صفویه یکی از بخشهای مهم صنعت نساجی در ایران و سوغات یزد به شمار میرود. جدای از ارزش مادی و کارشناسانه، زیبایی چشمنواز و رنگهای شاد زندگی بخش ترمه، آن را به کالایی صادراتی و سوغاتی شهر یزد تبدیل کرده است.
زیلو، سوغاتی شهر یزد
زیلو بافی یزد و بهخصوص میبد حسابی بین سوغات یزد اسمورسم دارد. شهر تاریخی و زیبای میبد، هنر زیلو بافی را به اوج خود رسانده؛ طوریکه حتی ناصر خسرو در سفرنامه خود از وجود پانصد کارگاه زیلو بافی صحبت میکند.این زیرانداز پنبهای بهترین گزینه برای مناطق کویریست. هنگامیکه میخواهید از گرمای تابستان فرار کنید، مناسبترین زیرانداز برای شما زیلو است.
شمد، خلاقیت در سوغات یزد
حال که از گرمای تابستان صحبت کردیم بدون شک باید از شَمَد یزد هم یاد کنیم. یکی دیگر از صنایع دستی یزد، شمد است که برای گرما و مناطق گرمسیر ساخته شده. شمد، نام رواندازی بسیار خنک و بافتهشده از پنبه یا ابریشم ویسکوز است که اگر یک بار در تابستان از آن استفاده کنید، متوجه خلاقیت یزدیها در نساجی خواهید شد.
دارایی بافی
دارایی بافی یا ایکات، صنعتی قدیمی در یزد است که قدمتی هشتصد ساله دارد. متاسفانه به علت کمبود توجه و سختی کار در این زمینه، دارایی بافی حال به دست فراموشی سپرده شده و خیلی کمتر از قبل میتوان در کوچه بازارهای یزد نشانی از آن پیدا کرد. اما اگر چشمتان به چنین چیزی افتاد، حتما بهعنوان سوغات یزد یا یادگاری برای خودتان بخرید.
شَعر بافی از سوغات یزد
یکی دیگر از هنرهای در حال انقراض در بین هنرها و سوغات یزد، هنر شَعر بافی نام دارد. شَعر که به موی حیوانات گفته میشده، نوعی روش بافندگی با مو و یا ابریشم بوده که به خاطر بیتوجهی و سختی بافت در حال حاضر به کلی فراموش شده است.
سفال و سرامیک
صنایع دستی شهر یزد، که میتوان از آنها به عنوان سوغات یزد یاد کرد، منحصراً صنایع نساجی نیستند. یکی دیگر از صنایع بدیع و هنرمندانه استان یزد، سفال، کاشی و سرامیک میبد است. در منطقه میبد به دلیل داشتن خاک خوب و چسبنده، ظروف سفالی بسیار با کیفیت و زیبایی تولید میشود.
سفال نیز همانند اکثر صنایع دستی و سوغات یزد نشانگر زندگی در مناطق کویری است که آب آشامیدنی خنک را در فصل گرما، برای مردم یزد به ارمغان میآورد. طرحهای بسیار زیبای هنرمندان یزدی، سفالهای میبد را به سوغاتی باارزش، زیبا و کاربردی تبدیل کرده.
چادر شب از سوغاتی های یزد
چادر شب یک دستبافته چهارخانه رنگارنگ از جنس ابریشم یا پنبه است که معمولا در شهر اردکان، یزد و زارچ تهیه میشود. این پارچه دارای دو نوع نازک و ضخیم است که مدل نازک آن برای پیچیدن رختخواب و مدل ضخیم برای چادرشبهای صحرایی استفاده میشود. خیلیها چادر شب را بهعنوا سوغاتی شهر یزد میشناسند.
مس یزد
یزد هم مثل شهر کرمان جزو مهمترین تولیدکنندگان صنایع دستی مسی است. اگر سری به بازار مسگرها بزنید، استادکاران قدیمی را میبینید که با صدای تلقوتولوق و دقت زیادی در حال درست کردن ظورف مسی متنوع هستند. اگر دوست داشته باشید میتوانید ظروف مسی را بهعنوان سوغات یزد تهیه کنید.
مخمل بافی
حتما اسم پارچه مخمل به گوشتان خورده، این پارچه درباری و ارزشمند یکی از بافتهای قدیمی پارچه است که در صنعت نساجی یزد جایگاه ویژهای دارد. در حال حاضر با استفاده از این پارچه انواع جانمازی، روتختی، پرده، کت و… تهیه میشود.
زری بافی از زیباترین سوغات یزد
زری بافی هم یکی از آن سوغاتی های یزد است که بافت آن از قدیم در این شهر رایج بوده. پارچه زردوز نوعی پارچه بسیار طرف از ابریشم و نخ گلابتون طلایی یا نقرهای است که امروزه برای انواع لباس مجلسی، رومیزی، کوسن، و… کاربرد دارد.
سوغات یزد از کجا بخریم؟
تا اینجا دیگر میدانید که بهترین سوغات یزد چیست اما سوال بعدی این است که سوغات یزد را از کجا بخریم؟ بهترین جا برای خرید سوغاتی یزد، بازارهای سنتی و قدیمی شهر هستند که هر نوع صنایع دستی و خوراکی را میفروشند. یزد با این بافت قدیمی و تاریخی حدود ۱۷ بازار سنتی دارد که بازار خان، بازار مسگران، بازار زرگرها، بازار حاجی قنبر، بازار قیصریه، بازار دوازه مهریز و… از جمله پررفتوآمدترین بازارهای شهر هستند.
علاوهبر خود شهر یزد، در اکثر شهرهای ایران نیز فروشگاههایی برای فروش سوغات یزد به چشم میخورد که خیلیوقتها اگر هوس شیرینی یزدی داشته باشید، حال دلتان را بهتر میکنند. وجود فروشگاه سوغات یزد در تهران، اصفهان، مشهد و… مهر تاییدیست بر این حقیقت که سوغات شهر یزد یکی از مهمترین و خوشمزهترین بخشهای گردشگری یزد را میسازد.
سوغات یزد حاج خلیفه علی رهبر، اولین کارگاه شیرینیسازی در یزد
سوغات یزد حاج خلیفه رهبر یکی از عباراتی است که اگر پایتان به یزد برسد حتما از مردم این شهر میشنوید. بنگاه شیرینی سازی حاج خلیفه علی رهبر و شرکا اولین کارگاه شیرینی یزد است که توسط یکی از متخصصان رشته شیرینیسازی اصیل یزد در سال شمسی احداث شد. در حال حاضر این بنگاه شیرینی سازی توسط فرزندان و نوادگان مرحوم حاج خلیفه رهبر و شرکای او با استفاده از دستگاههای مدرن و تکنولوژی روز دنیا فعالیت خود را ادامه میدهد. با گذشت این همه سال، هنوز هم سوغات یزد حاج خلیفه در یزد حرف اول را میزند.
و در آخر
در این مطلب انواع سوغات یزد، از شیرینیهای خوشمزه تا صنایع دستی بینظیر را به شما معرفی کردیم. اگر بین این همه شیرنی انشگتبهدهان ماندهای و نمیدانید کدام را بهعنوان سوغات یزد انتخاب کنید، نگران نباشید. شما میتوانید یک جعبه شیرینی تهیه کنید که از بهترین شیرینی های یزد پر شده باشد، اینطوری دیگر هرکدام از شیرینیها که دلتان بخواهد امتحان میکنید.
البته باید بگویم که سوغات یزد به این نوشته ختم نمیشود. در دل کوچه بازار این شهر زیبا و باستانی، میتوان مقادیر بیشماری صنایع دستی و شیرینی های متنوع کشف کنید. اگر تا به حال به یزد سفر نکردهاید، پیشنهاد من به شما این است که حتماً برای سفر به این شهر تاریخی برنامهای داشته باشید تا بتوانید سوغاتی و جاهای دیدنی یزد را همزمان در چنته داشته باشید و هیچکدام را از دست ندهید. اگر هم در گذشته یزد را دیدهاید، سفر دوباره به یزد خالی از لطف نخواهد بود.
منبع: علی بابا