سوغات ارومیه توقع شما را بالا می‌برد

در سفرتان به آذربایجان غربی اگر بخواهید برای یک لحظه هم که شده چشم از غذاهای لذیذ، آرامگاه‌های بزرگان، جاذبه‌های طبیعی و مذهبی ارومیه بردارید، بعید می‌دانم بخواهید یا حتی بتوانید سوغات ارومیه را نادیده بگیرید؛ از شیرینی های ارومیه چون نقل، حلوا، نان و عرقیجاتش گرفته تا صنایع دستی ارومیه چون فرش، رنگرزی پارچه و پیکرتراشی‌اش.

تابه‌حال از ارومیه سوغاتی خریده‌اید؟ دلتان می‌خواهد طعم شیرین حلوای هویج را مزه کنید؟ اگر ارومیه را فقط به‌خاطر دریاچه‌اش می‌شناسید، یا اگر فکر می‌کنید سوغات ارومیه چیز دهان‌گیری نیست، خواندن این مقاله از مجله گردشگری علی‌بابا را پشت گوش نیندازید.

سوغاتی‌های خوردنی ارومیه؛ یادآور روزهای شیرین

حتی برای یک لحظه هم فکر نکنید که ارومیه با غذاهای دلپذیرش مثل گوزلمه، آش دوغ، کوفته مرغ، دلمه برگ مو، گشنیز کباب، گیزاتما، خورشت کنگر و…، سوغاتی‌های شیرین و خوش‌مزه‌ای نداشته باشد. سوغاتی‌های خوردنی ارومیه به‌اندازه دریاچه‌اش بی‌نهایت و مانند غذاهایش بسیار خوش‌مزه است. در ادامه سراغ انواع نقل، نان، حلوا و شیرینی‌های ارومیه می‌روم.

راستی در این سفر بازدید از جاهای دیدنی ارومیه را فراموش نکنید.

۱- نقل ارومیه

نقل در تمام مجالس و محافل شادی از جشن‌ها گرفته تا عروسی‌هایمان، حرف اول را می‌زند. اما نقل‌های ارومیه چیز دیگری است. اگر می‌خواهید مزه متفاوتی از نقل‌ها را تجربه کنید، نقل زعفرانی، نقل بیدمشک و نقل گل محمدی ارومیه را پیشنهاد می‌کنم. البته دو نقل اول از مشهورترین نقل‌ها و از محبوب‌ترین سوغات ارومیه محسوب می‌شود.

نقل زعفرانی

همانطور که می‌دانید طعم، ترکیب و رنگ نقل‌ها متفاوت است، اما نقل زعفرانی با رنگ زرد، طعم زعفرانی و مغز گردویی‌اش خود را از سایر نقل‌های سفیدرنگ متمایز می‌کند.

نقل بیدمشک

نقل بیدمشک با ظاهر ابریشمی‌اش یکی از نقل‌های نامدار ارومیه به‌حساب می‌آید که کام هر بومی و غیربومی را شیرین می‌کند.

نقل گل محمدی

نقل سومی که می‌خواهم به آن اشاره کنم، نقل گل محمدی است که از مشهورترین سوغات ارومیه به شمار می‌رود. عطر گل محمدی این نقل باعث شده از دو نقل قبلی معروف‌تر شود.

۲- عرقیجات ارومیه

اگر پیگیر نوشیدنی‌های گرم و سرد گیاهی هستید، احتمال می‌دهم از رشد گیاهان دارویی و عرقیجاتی که سوغات ارومیه هم هست، چیزهایی شنیده باشید. کاشان، شیراز و ارومیه هر سه مهد تولید عرقیجاتی چون عرق پیچک، عرق خاکشیر، عرق شاتره، عرق کرفس، عرق بهارنارنج، عرق برگ گردو و… است، اما ارومیه به‌خاطر تولید عرقیجاتی مثل عرق بادرنجبویه و عرق بیدمشک حرف متفاوتی برای گفتن دارد.

در بین تمام این عرقیجات، فقط می‌خواهم به دو عرق بادرنجبویه و عرق بیدمشک که از محبوب‌ترین عرقیات و سوغات ارومیه است یک گوشه چشمی داشته باشم.

از خواص تکان‌دهنده عرق بیدمشک بیشتر در درمان سرگیجه، کم خونی و بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود. عرق بادرنجبویه هم خواص درمانی عرق بیدمشک را دارد. از عرق‌گیری این دو گیاه بگویم که در فصل بهار در ارومیه انجام می‌شود و برای گردشگران هم دیدنی است.

عرق بادرنجبویه

در کنار دیگر عرقیجات شهرهای مختلف، عرق بادرنجبویه ارومیه که با محبوبتش در کنار عرق بیدمشک قرار می‌گیرد، از عطر خوشی برخوردار است و یکی از مسحورکننده‌ترین سوغات ارومیه به‌حساب می‌آید.

عرق بیدمشک

زمانی که عرق بیدمشک را از ارومیه سوغات می‌آورید، غذایتان خوش عطرتر و خوش طعم‌تر از همیشه می‌شود. عرق بیدمشک با رایحه شگفت‌انگیزش خاصیت دارویی تقویت قوای قلب، اعصاب، معده، آرام‌بخش، خون‌سازی، ضد اضطراب و ضد افسردگی دارد.

۳- شیرینی های سنتی ارومیه

اگر می‌خواهید از خوردن شیرینی‌های ارومیه در شب یلدا، عید نوروز و دیگر ایام در ارومیه غافل نشوید، هر چه زودتر به آنجا بروید و از دوشاب، حلوا، نسا، تره حلوا که از شرینی‌های ارومیه است، میل کنید. در ادامه فقط به شگفت‌انگیزترین شیرینی لورانک، سوجوق و تنور شرینی سی می‌پردازم.

لوزانک

شیرینی مسقطی، لوزانک یا باستخ را به‌عنوان یکی از دسرهای محبوب این شهر می‌شناسند که با نشاسته، هل، گلاب و شیره انگور تهیه می‌شود. خوردن لوزانک، شیرینی خاطرات سفرتان را به ارومیه زنده می‌کند.

سوجوق

سوجوق را معمولا با ترکیب شیره انگور، نشاسته و گلاب تهیه و داخلش را با مغر گردو پر می‌کنند تا در روزهای خنک پاییز و سرد زمستان سرو شود. مدت نگهداری این شیرینی به چند ماه می‌رسد و می‌توانید این سوغات ارومیه را در ایام عید نوروز هم استفاده کنید.

تنور شیرینی سی

یکی دیگر از شیرینی‌های ارومیه تنور شیرینی سی است که از ترکیب ماست، آرد و شکر به دست می‌آید. طعم این سوغاتی ارومیه را نمی‌توانم با کلمات وصف کنم و فقط آرزو می‌کنم روزی آن را مزه کنید.

۴- نان‌های سنتی

تصورش هم برایم سخت است که برنج و نان از سر سفره‌هایمان حذف شود. با اینکه نان سنگک، لواش و بربری جایگاه خاص خودشان را دارد، اما جزلاچره، تاواچره، تنوره چره، یخاچره و ارده از نان‌های مخصوص ارومیه، سومون یا قالین یا کوکه از قدیمی‌ترین نان ارومیه و یاغلی چورک با خمیرش که به روغن آغشته شده، از سنتی‌ترین نان‌های ارومیه است. این نان‌ها عطر و بوی متفاوتی برای مردم ارومیه دارد.

۵- حلوای گردو

حلوای گردو با رنگ قهوه‌ای تیره‌اش یکی از حلواهای شهر ارومیه است که آن را در روزها و شب‌های سرد زمستان و پاییز مصرف می‌کنند.

۶- حلوای هویج

حلوای هویج را بیشتر می‌توان در طولانی‌ترین شب سال یعنی شب یلدا، شب‌های افطار، مجالس سوگواری و ماه محرم دید. هویج یکی از اصلی‌ترین مواد در حلوای هویج ارومیه است، البته همنشینی گردو را در حلوای هویج دست کم نگیریم که آن را مغزی‌تر می‌کند.

صنایع‌دستی ارومیه

بعد از شیرینی‌های ارومیه، وقت آن رسیده تا به صنایع‌دستی ارومیه از فرش و رنگرزی گرفته تا پیکرتراشی بپردازم که تنوع را می‌توانید در همین سه هنر ببینید. تا این‌جا دیدید که سوغاتی‌های ارومیه آن‌قدرها هم کم اهمیت نیستند.

در ادامه سراغ سه صنایع‌دستی مدهوش‌کننده فرش، رنگرزی و پیکرتراشی می‌روم که ارومیه به‌خصوص در فرش جز پرچم‌داران کشور به شمار می‌رود. فرش ارومیه تا حدی به چشم گردشگران خوش آمده که برای تماشا یا خرید آن به آنجا می‌روند.

۱- فرش

گردشگران داخلی و خارجی از هنر دست هنرمندان زن و مرد ارومیه حیرت‌زده‌اند که چگونه با ذوق بی‌وصفشان، فرش‌های خوش‌رنگ و لعابی می‌بافند. به‌غیراز شهرهای خوی، تکاب، میاندوآب و شاهین دژ، شهر ارومیه با فرش‌های رنگارنگ دستبافش، پرچم خود را در صادرات فرش بالا آورده است.

۲- رنگرزی پارچه

یکی دیگر از صنایع‌دستی ارومیه از استان آذربایجان غربی علاوه بر فرش بافی، رنگرزی است. در هنر رنگرزی پارچه، الیاف یا کلاف‌های نخ را با رنگ‌های سرد و گرم رنگ می‌دهند.

۳- پیکرتراشی

تراشیدن چوب یا پیکرتراشی از قدیمی‌ترین هنر استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه محسوب می‌شود که با قدمت طولانی‌اش جایگاه ویژه‌ای در صنایع‌دستی ارومیه پیدا کرده و به مهم‌ترین سوغات ارومیه تبدیل شده است.

هیچ سوغاتی، سوغات ارومیه نمی‌شود

استان آذربایجان غربی، شهر تبریز و ارومیه در هر چیزی دستی بر آتش دارند. اگر دریاچه بزرگ می‌خواهی، دریاچه ارومیه. اگر فرش خوب می‌خواهی، فرش ارومیه. اگر سوغاتی خوردنی می‌خواهی که طعمش تا ماه‌ها سر زبانت بماند و تلخی چای را در روزهای سرد زمستان و پاییز کمتر می‌کند، نقل، شیرینی و حلوای ارومیه.

زمانی که به ارومیه می‌روید، پیشنهاد می‌کنم در کنار خوردن کوفته تبریزی، تماشای آثار طبیعی ارومیه، مشاهده دریاچه ارومیه، زیارت آرامگاه‌های مشاهیر، از صنایع‌دستی ارومیه، سوغات ارومیه و شیرینی‌هایش هم استفاده کنید. این مقاله جایی بود تا بیشتر با سوغات ارومیه آشنا شویم. شاید در مقاله‌های بعدی از گلیم، معرق، سفالگری، جاجیم، منجیق‌دوزی تا منبت‌کاری، آش‌ها و غذاهای ارومیه برایتان بنویسم.