تجربه جاهای دیدنی تاجیکستان در یک سفر خاطره‌انگیز

تاجیکستان، با نام رسمی جمهوری تاجیکستان کشوری در قلب آسیانه میانه است که با قرقیزستان، افغانستان، ازبکستان، ترکمنستان و چین مرز مشترک دارد. تاجیکستان کوچک‌ترین کشور آسیای میانه ولی مرتفع‌ترین آنهاست. بیش از نیمی از زمین‌های این کشور ۳۰۰۰ متر از سطح دریا بالاتر هستند. در واقع ارتفاع تاجیکستان بین ۳۰۰۰ تا ۷۴۹۵ متر از سطح دریا است. پس به کاربردن اصطلاح بام جهان برای این کشور کامل مناسب است. این ارتفاع، طبیعت تاجیکستان را متمایز از کشورهای همسایه‌اش کرده و این مزیتی گران‌بها در گردشگری تاجیکستان است. در میان این طبیعت زیبا روستا و شهرهایی پراکنده‌اند که شکوه تاجیکستان را فراتر از همیشه نشان می‌دهند. اگر دوست دارید جاهای دیدنی تاجیکستان را بشناسید ما را همراهی کنید.

جاهای دیدنی تاجیکستان در دوشنبه

شهر دوشنبه با داشتن مناطق روستایی و مراتع و چمنزار‌های برفی، شهری دل‌نشین در تاجیکستان است. این شهر در طی دهه‌های گذشته با ساخت و ساز‌های حیرت‌آور، مدرن و کامل شده است. جاهای دیدنی تاجیکستان در شهر دوشنبه کم نیستند. از بلوار درختی گرفته تا بقایای نقاشی دوران حکومت شوروی، همه جاذبه‌های گردشگری تاجیکستان هستند.

۱- موزه مردم نگاری

موزه مردم نگاری در پایتخت تاجیکستان، دوشنبه، موزه‌ای ملی از آثار باستانی است. این موزه مجموعه‌ای بی‌نظیر از لباس‌های سنتی تاجیکی؛ جواهرات و نمونه‌هایی از پارچه ابریشم به نام اطلس، را شامل می‌شود. بافت پارچه اطلس به طور سنتی توسط آقایان انجام می‌شود و رنگ‌آمیزی آن هم به طور سنتی با رنگدانه‌های طبیعی مثل دانه انار یا نیل و بسیاری رنگدانه‌های طبیعی دیگر انجام می‌گیرد.

بافت این پارچه هنر خاصی می‌طلبد که متاسفانه حتی در تاجیکستان هم هنر اطلسی‌بافی رو به نابودی است. موزه مردم نگاری دوشنبه از جاهای دیدنی تاجیکستان است که بسیار مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است.

۲- پارک رودکی سرسبز

پارک رودکی، پارکی بزرگ با درختان بالغ و مسیرهای پر از گل در کنار دریاچه و چشمه‌ها از جاهای دیدنی تاجیکستان در دوشنبه است. پارک رودکی محل قرار گرفتن پرچم بزرگ تاجیکستان، مجسمه رودکی و چشم‌انداز زیبای شهر، مکان مناسبی برای گذراندن پیک نیک و عکاسی است.

مجسمه رودکی محبوب‌ترین شاعر کشور در مرکز پارک رودکی در میان باغ گل رز قرار گرفته و مورد تجلیل تاجیکی‌ها است. مردم تاجیکی اعتقاد زیادی به این شاعر پارسی دارند و علاوه بر قرآن، کتاب اشعار رودکی همیشه در منازل آنها پیدا می‌شود.

۳- بیرک یا میله پرچم

بیرک یا میله پرچم تاجیکسان با ارتفاع ۱۶۵ متر برای بزرگداشت بیستمین سالگرد استقلال تاجیکستان برپا شد. بیرک یکی از دیدنیهای تاجیکستان است که تا سال ۲۰۱۴ بلندترین میل پرچم جهان بود و از سال ۲۰۱۴ به بعد میل پرچم جده با ۱۷۰ متر این عنوان را نصیب خود کرد.

۴- مجسمه اسماعیل سامانی

یکی از چشم‌گیرترین بناهای مدرن دوشنبه، مجسمه از بنیانگذار قرن دهم سلسله سامانیان است. این مسجمه زیبا با طراحی منحصر به فرد و پوشش طلا در مرکز میدان دوستی قرار دارد و از جاهای دیدنی تاجیکستان است که شهر دوشنبه را جذاب و خاص کرده است.

۵- قلعه حصار تاریخی

قلعه حصار در فاصله ۳۰ کیلومتری دوشنبه، بنایی تاریخی است که منظره زیبای آن روی اسکناس‌های ۲۰ سامانی تاجیکستان نقش بسته است. بقایای این قلعه قرن هجدهم، سفری یک روزه جالبی را برای گردشگران به قصد دیدن جاهای دیدنی تاجیکستان، رقم خواهد زد.

تنها بخشی که از این ارگ بعد از حمله روسیه در سال ۱۹۲۴ به جای مانده است، برج‌های دوقلوی قلعه حصار است. اما با این حال این محل جایی است که بسیاری از تاجیکی‌ها و گردشگران آن برای بازدید انتخاب می‌کنند. موزه‌ای کوچک در این محل قرار دارد که لباس‌های تاجیکی و پوشش‌های زمستانی تاجیکی‌ها را به نمایش می‌گذارد. برخی از مغازه‌های اطراف ارگ هم صنایع دستی تاجیکی را به فروش می‌رسانند.

۶- موزه ملی از جاهای دیدنی تاجیکستان

موزه ملی تاجیکستان در یک ساختمان مدرن چشم‌گیر با سقفی بیضوی و راهرویی غول پیکر قرار دارد. این مجموعه شامل سه بخش اصلی تاریخ طبیعی، باستان شناسی و هنرهای زیبای معاصر است. این موزه لباس‌های زرهی، ابزارآلات موسیقی، درخت معدنی بزرگ، تصاویر پلنگ‌های برفی و گوسفندان مارکوپولو و بسیاری دیگر را شامل می‌شود.

از مهم‌ترین بخش‌های نمایشگاه می‌توان به نقاشی دیواری پنجکنت کهن و یک محراب چوبی نفیس قرن ۱۰ میلادی را نام برد.

از دیگر جاهای دیدنی تاجیکستان در موزه ملی، بنای بازسازی شده صومعه بودایی آجینا تپه (Ajina Tepe) مربوط به قرن هفتم و مجموعه جالبی از هدایایی است که از کشورهای دیگر به تاجیکستان اهدا شده‌اند.

۷- سد نورک

سد نورک با ۷۰ کیلومتر طول دومین سد مرتفع جهان است. آب زیبای به رنگ آبی اوپالی این سد، در بین کوه‌ها منظره‌ای بسیار چشم‌نواز را به وجود آورده که از بزرگراه اصلی شهر دوشنبه قابل دیدن است. در این سد تعدادی قایق شخصی وجود دارد که ساکنین در آخر هفته‌ها برای استراحت از آنها استفاده می‌کنند.

با توجه به این که سد منطقه‌ای حساس است، ورود به آنجا نیاز به مجوز‌های خاص و یا استفاده از عضویت کلوپ آبی تاجیکستان دارد. سد نورک یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان در فاصله ۸۰ کیلومتری شهر دوشنبه است و حمل و نقل آبی در آن فقط از طریق کلوپ آبی تاجیکستان ممکن است.

۸- بازار شاه منصور

بازار شاه منصور که به آن بازار سبز هم گفته می‌شود یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان و قلب تجارت این کشور است. این بازار مکانی عالی برای حس زندگی واقعی در یک شهر تاجیکی است. چرخ دستی‌های خربزه، زردآلو و هلو، ظرف‌های بزرگ آلومینیومی ماست که با قاشق‌های چوبی هم‌زده می‌شوند و گاری‌های فروش نان، هرج و مرج زیبایی خاصی به بازار شاه منصور داده است.

۹- پارچان از جاهای دیدنی تاجیکستان

این بنای زیبا یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان در شهر دوشنبه است که در محوطه بیرونی کتابخانه ملی، برای بزرگداشت استقلال تاجیکستان ساخته شد. پارچان ستون باریک و سفید سنگ مرمر است که نسخه‌ای طلایی از نشان ملی تاجیکستان روی آن قرار دارد.

۱۰- کوه‌های فان و طبیعت‌گردی

احتمالاً زیباترین سلسله کوه نه تنها در تاجیکستان، بلکه در تمام آسیای میانه، کوه‌های فان در غرب تاجیکستان هستند. این منطقه دیدنی که به راحتی از دوشنبه در دسترس است، چندین قله ۵۰۰۰ متری برفی دارد. مرتفع‌ترین قله آن که یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان است،

Chimtarga نام دارد و ارتفاعی در حدود ۵۴۸۹ متر دارد. مسیرهای کوهنوردی متفاوت و دیدنی زیادی در کوه‌های فان وجود دارند که پیشنهاد می‌کنیم از نقاط دیدنی برجسته‌ای از جمله دریاچه‌های علاء الدین، دریاچه بی‌بی جنت و دریاچه چوکوراک در طول آنها بازدید کنید.

۱۱- دریاچه اسکندرکول

این دریاچه مثلثی در کوه‌های فان قرار دارد و بر اساس افسانه‌ها به اسکندر بزرگ مرتبط می‌شود. البته هنوز ثابت نشده است که اسکندر هیچ‌گاه این دریاچه را دیده است یا خیر. اسکندرکول یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان و مکانی عالی برای پیاده‌روی کمپینگ و شنا است. سواحل این دریاچه سنگریزه است.

۱۲- قلعه یامچون از جاذبه‌های تاجیکستان

قلعه یامچون(Yamchun) در دره واخان (Wakhan)، بقایای ارگی شکوهمند در امتداد جاده ابریشم است. این قلعه‌ها برای دفاع از تجار و امپراطوری کوشان در حدود ۳۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شده است. زمین لرزه‌ها و رانش زمین باعث ویرانی بخش بیشتری از ارگ شده‌اند. چشمه‌های آب گرم بی‌بی فاطمه هم در اطراف این ارگ وجود دارد.

۱۳- بزرگراه پامیر از جاهای دیدنی تاجیکستان

بزرگراه پامیر، دومین بزرگراه بین‌المللی روی کره زمین و مرتفع‌ترین است. بزرگراه در امتداد جاده ابریشم باستانی قرار دارد و مسیری محبوب برای گشت و گذار اکتشاف‌گران و دوچرخه سواران است. این جاده تاجیکستان را به افغانستان و ازبکستان متصل می‌کند. این بزرگراه یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان است که می‌توانید از آن دریاچه‌های کوه کریستال آبی، گذرگاه‌های کوهستانی و غارهای کنار صخره ببینید.

آبشار گسگرف، بزرگ‌ترین چای خانه جهان، باغ گیاه شناسی کاخ ریاست جمهوری، مرکز باکتری‌شناسی، کاخ ملل، ساختمان اتحادیه نویسندگان و کتابخانه ملی هم از جاهای دیدنی تاجیکستان در شهر دوشنبه هستند.

خجند:‌ شهر کاخ‌ها، مساجد و ارگ‌ها 

شهر خجند که در گذشته به آن لنین آباد می‌گفتند، دومین شهر بزرگ تاجیکستان است. کمیل خجندی این شهر زیبا را با کاخ‌ها، مساجد و ارگ‌های بزرگ بنا کرد. در قرن سیزدهم مغول‌های بیشتر آثار خجند را نابود کردند. گفت می‌شود اسکندر کبیر زمانی شمالی‌ترین اردگاه خود را در این شهر تاسیس کرد. خجند امروزه مرکز تجارت خارجی و مملو از جاهای دیدنی تاجیکستان مثل موزه‌ها، بازار‌ها و پارک هاست.

ارگ خوجند

چشم‌انداز اصلی شهر خجند، ارگ آن است که بخش بازسازی شده آن به عنوان یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان، در دسترس بازدیدکنندگان است. این ارگ زمانی محل سکونت اصلی اسکندر کبیر بود و هفت دروزاه و شش کیلومتر دیوار دفاعی دارد. تاریخچه نظامی ارگ خجند جدید است و به سال ۱۹۹۷ بر می‌گردد که حدود ۳۰۰ نفر در این ارگ در جنگ بین ازبک‌ها و نیروهای تاجیکی کشته شدند.

بخش اصلی ارگ توسط ارتش اشغال شده ولی بخش بزرگی از دیوار شرقی آن بازسازی شده و موزه باستان‌شناسی را هم شامل می‌شود. اطراف ارگ مغازه‌های سوغاتی فروشی در کنار باغ‌های گل رز، نمایی با شکوه به وجود آورده‌اند.

موزه تاریخی سغد

این موزه که در زیرزمین بازسازی شده جنوب شرقی دیوار ارگ خجند ساخته شده است، مجموعه‌ای جذاب از موزائیک‌های مرمر مدرن را به نمایش می‌گذارد که زندگی اسکندر بزرگ را به تصویر می‌کشد. این تصاویر صحنه‌های جنگ و مراسم تشییع پیکر این جنگجو بزرگ نشان می‌دهد در حالی که دستانش خالی است و این مفهوم را می‌رساند که این جنگجو نیمی از جهان را فتح کرد اما بدون هیچ وسیله‌ای به خاک سپرده شده است. این موزه یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان و بهترین محل برای شناخت تاریخ است.

از دیگر ویژگی‌های این موزه می‌توان به منسوجات و لباس‌های زیبای تاجیکی، گلدوزی‌های سنتی تاجیکی و برخی فرش‌های دستباف تاجیکی که اخیراً بسیار نادر هستند، اشاره کرد. در تالار اصلی هم مجسمه تیمور مالک قهرمان محلی در جنگ با مغول‌ها قرار داد.

پنجشنبه بازار

پنجشنبه بازار خجند یکی از مشهورترین بازارها در آسیای میانه است که با یک سالن بسیار زیبا با ورودی خاص قوسی و نمایی نئوکلاسیک صورتی و سبز در سال ۱۹۶۴ احداث شد. این بازار هرچند بزرگ‌ترین بازار تاجیکستان نیست ولی به طور حتم یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان است به خصوص روزهای پنج‌شنبه که سیل مردم روانه پنج‌شنبه بازار می‌شوند.

دو مجسمه طلاکاری زن و مرد از خریداران هنگام ورود استقبال می‌کنند. داخل سالن و اطراف آن رنگارنگ و زیباست. انواع صنایع دستی تاجیکی مثل کلاه مشکی تاجیکی را هم می‌توانید از این بازار بخرید.

مجتمع شیخ مسأل‌الدین

این بنا از جاهای دیدنی تاجیکستان و محل دفن شیخ مسأل الدین شاعر قرن دوازدهم و حاکم خجند است. از ویژگی اصلی این مجتمع، مقبره شیخ مسأل الدین، مسجد و مناره‌های آن است. گفته می‌شود که سقف این مقبره قرن چهاردهمی توسط معماران کلیسای جامع سنت باسیل ساخته شده است. مسجد این مجتمع پر از نقش‌های برجسته و ستون‌های چوبی حک شده است. خود مسجد در قرن بیستم با نمای سنگ سفید و مناره آجری ۲۱ متری بنا شد. مناره دوم آن جدید‌تر است و به تازگی به مسجد اضافه شده و آجری با طراحی جدید و سنتی همراه با گنبدی از زمرد سبز است.

مجسمه لنین و مجسمه کمیل خجندی

مجسمه یادبود لنین به طول ۲۲ متر از سال ۱۹۷۴ هنگامی که خوجند لنین آباد نامیده می‌شد؛ از مسکو به خجند منتقل شد. در سال ۲۰۱۱ این مجسمه از جای اصلی خود در منطقه شمال رودخانه به پارک پیروزی منتقل شد. امروزه مجسمه لنین به عنوان یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان در پارک آزادی خجند مورد بازدید گردشگران زیادی قرار می‌گیرد.

مجسمه یادبود کمیل خجندی در تقاطع محل قرارگیری لنین و خیابانی به نام کمیل خجندی، قرار دارد.

پنجکنت: یادگار دوران جاده ابریشم

شهر روستایی پنجکنت در بخش غربی دره زرافشان بر روی کوه‌های بلند واقع شده است. سابقه تاریخی پنجکنت به روزهای مرتبط با رفت و آمد در جاده ابریشم باز می‌گردد. اماکن باستان‌شناسی، موزه و بازاری در این شهر قدیمی وجود دارد. پنجکنت به دلیل داشتن خوشمزه‌ترین غذای ملی کشور به نام پلو، مشهور است.

پنجکنت کهن

در بخش بالایی سواحل رودخانه زرافشان در فاصله یک و نیم کیلومتری جنوب شرقی پنجکنت، ویرانه‌های شهری بزرگ و قدیمی و یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان، پنجکنت کهن، قرار دارد که تصویری از شهرهای قرن پنج تا هشتم در جاده ابریشم است. این شهر در زمان حمله اعراب به آسیای میانه در قرن هشتم متروک شد. موزه‌ای در ساختمان سنتی تک اتاقه پنجکنت کهن با نسخه‌هایی از بهترین یافته‌های زندگی قدیمی در آن وجود دارد.

منطقه پنجکنت کهن سال‌ها مورد کاووش و بررسی قرار گرفته است و یافته‌های مهمی از جمله نقاشی‌های دیواری با صحنه‌های شکار و رقاصه‌ها در آن کشف شد که بخشی از این نقاشی‌ها در موزه به نمایش گذاشته شده است. بخش دیگری از این نقاشی‌ها در موزه ملی دوشنبه و بهترین بخش یافته‌های پنجکنت کهن در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ در معرض نمایش قرار گرفته است.

موزه رودکی

این موزه زیبا و یک طبقه، با ستون‌های سفید و نمایی زیبا از گل‌ها و اتاقی به نام رودکی «پدر شعر فارسی» از جاهای دیدنی تاجیکستان در پنجکنت است که مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است. در این موزه انواع منسوجات، نقاشی‌های دیواریو ابزارهای نوسنگی به نمایش گذاشته شده است.

مجتمع فرهنگی رودکی

این مجتمع محلی است که پیکر رودکی در سال ۱۹۵۸ در آنجا یافت شد. مجتمع مدرن رودکی در سال ۲۰۰۸ برای بزرگداشت این شاعر بزرگ ساخته شده است. آرامگاه سفید رودکی، کتابخانه و کتاب فروشی در این مجتمع قرار دارد. در باغ اطراف آرامگاه درختان توت ۴۰۰ ساله و هزاران بوته گل رز کاشته شده است و گفته می‌شود بعضی از آنها توسط خود رودکی کاشته شده است. این زیارتگاه یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان برای علاقه مندان شعر پارسی است علاوه بر آن جدا از هر گونه علاقهبه شعر فارسی، فضای محوطه آن محلی دوست داشتنی برای گردشگران است.

مزار شریف

بنا بر روایات مزار شریف آخرین محل استراحت محمد بشرو، مبلغ قرن هشتم، در تاجیکستان بوده است. این محوطه زیارتی با درهای چوبی حکاکی شده و گچ کاری‌های ظریف، یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان است که در حدود ۳۵ کیلومتری پنجکنت، مورد استقبال گردشگران قرار دارد. قرار گرفتن این آرامگاه در بین صنوبر‌ها و سایه درختان فضایی آرام و دلنشین را به وجود آورده است.

مجسمه لویک شرالی

شاعر معاصر لویک شرالی در سال ۱۹۴۱ در مزارشریف در نزدیکی پنجکنت متولد شد. او عنوان شاعر مردم تاجیکستان را به دست آورد و وقتی در سال ۲۰۰۰ درگذشت، در دوشنبه دفن شد. مجسمه لویک شرالی در پنجکنت همراه با لباس و کتاب‌های او از جاهای دیدنی تاجیکستان است.

بازار پنجکنت

این بازار در پشت یک طاق سنتی جالب توجه در گوشه‌ای از خم رودکی قرار دارد و مکان عالی برای خرید میوه (گیلاس، توت، خربزه) است.

از دیگر جاهای دیدنی تاجیکستان در پنجکنت می‌توان به مجسمه سامونی، مجتمع اولیم ددخوخ (Olim Dodkhokh)، موزه باستان شناسی پنجکنت و مجسمه دیواستیچ اشاره کرد.

خاروغ: شهر بازارها و چایخانه‌ها

خاروغ مرکز اداری و بزرگ‌ترین شهر ایالت پامیر در تاجیکستان است. این شهر جو خاصی دارد و گردشگران را از دور نزدیک به بازارها، سوپر مارکت‌ها و چایخانه‌های مرفه خود، جذب می‌کند. خاروغ مکانی ایده‌آل برای گذران یک یا دو روز استراحت است.

پارک مرکزی خاروغ

پارک مرکزی خاروغ در قحطی سال ۱۹۹۰ برای کشت محصولات کشاورزی ایجاد شد. خاروغ پس از گذران قحطی‌ها توسط آقاخان نوسازی شد و به پارک تبدیل شد و اکنون یکی از جاهای دیدنی تاجیکستان و مکانی دلپذیر برای کتاب خواندن یا قدم زدن کنار رودخانه است. مرکز اطلاعات گردشگری PECTA هم در حاشیه پارک قرار دارد.

باغ‌های گیاه شناسی پامیر

در پنج کیلومتری شرق شهر خاروغ دویست هکتار زمین به باغ گیاه‌شناسی پامیر تعلق دارد که گفته می‌شود دومین باغ گیاه‌شناسی جهان است که علاوه بر درختان بالغ؛ مجموعه کاملی

منبع: علی بابا