پارک جنگلی سیاهداران گیلان؛ کمربند قبای سبز شمال

ایران فرزندان زیادی دارد؛ گیلان یکی از دخترهای جوان اوست. دخترک با لهجه شیرین گیلکی صحبت می‌کند و از آن دخترهایی است که همیشه به خودش می‌رسد و آراسته و پیراسته در جمع حاضر می‌شود. بهار و تابستان لباس‌های سبز رنگ می‌پوشد، زمستان چین‌های کوهستانش را به لباس سفید برفی مزین می‌کند و پاییز هم رنگ‌های آتشین لباسش، آتش به جان دلدادگان می‌اندازد! جایی در میان قلب گیلان، پارک جنگلی سیاهداران قرار گرفته که چون نگینی بر دامن گیلان زیبا می‌درخشد و آرامش بخش مسافرانش شده.

اگر می‌دانید پارک جنگلی سیاهداران کجاست و به آن سفر کرده‌اید،‌ متوجه هستید چه می‌گویم و چرا از نگین روی لباس صحبت می‌کنم. اگر هم هنوز به این جنگل نرفته‌اید، با این صفحه از مجله راستین گشت همراه باشید.

در این مقاله راهنمای سفر به پارک جنگلی سیاهداران را ارائه می‌دهم. بررسی می‌کنم این پارک از چه زمانی پذیرای مسافران بوده، چه جاذبه‌هایی دارد و چطور اوقات فراغت مسافران را پر می‌کند. در نهایت هم درباره مسیرهای دسترسی به این پارک جنگلی صحبت می‌کنم.

نگاهی به پیشینه پارک جنگلی

پارک جنگلی سیاهداران یکی از بلندترین نقاط تالش است و به بام تالش اشراف دارد. کارشناسان هنوز نمی‌دانند جنگل‌های شمال ایران از چه زمانی به وجود آمده‌اند و قدمت چند ساله دارند؛ تنها اطلاعاتی که درباره طول عمر جنگل‌‌ها داریم این است که آن‌ها از ۳ تا ۵ میلیون سال قبل وجود داشته‌اند. در گذشته تراکم درختان به اندازه‌ای بود که انسان‌ها راهی به این جنگل نداشتند. در آن زمان جنگل سیاه جزو مخوف‌ترین جنگل‌های شمال کشور بود.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

متاسفانه یا خوشبختانه، به مرور زمان تراکم درخت‌های جنگل کم شد و افراد ییلاق نشین در این منطقه ساکن شدند و روستایی به نام سیاهداران را ساختند. به مرور زمان شهرداری و مردم این جنگل را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کردند و امکانات مختلفی را به آن اضافه کردند. اکنون گردشگران علاوه بر طبیعت‌گردی و کوهنوردی، می‌توانند از تفریحات متنوعی که در این پارک وجود دارد، استفاده کنند.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

چرا به این جنگل سیاهداران می‌گویند؟

سیاهدار در لغت دو معنی دارد. گروهی از کارشناسان می‌گویند این واژه همان سپاهدار بوده که اکنون به آن سپهدار می‌گوییم. گروهی از کارشناسان زبان و ادب فارسی هم بر این باورند که سیاه داران خدمتگزاران خاصی بوده‌اند که لباس رسمی آن‌ها به رنگ مشکی بوده و به همین دلیل به آن‌ها سیاهداران می‌گفتند. البته در بعضی از کتاب‌های فارسی، سیاهدار به معنی فردی که سیاه پوشیده به کار رفته و لزوما به آن دسته از خدمتگزاران اشاره نمی‌کند.

عکس از: سایت Diyarmirza

نام جنگل سیاهداران هم از همین سیاهپوشی می‌آید. در این جنگل درختان سر به فلک‌کشیده‌ای وجود دارند که اکثر آن‌ها را درختان بلوط تشکیل می‌دهند. این درختان سایه سنگینی بر زمین انداخته‌اند و اجازه نمی‌دهند نور خورشید به زمین برسد.

همین موضوع باعث شده جنگل حتی در ساعات میانی روز هم نسبتا تاریک باشد. به همین دلیل به آن جنگل سیاه می‌گویند. البته از زمانی که ییلاق نشینان گیلان این منطقه از تالش را برای سکونت انتخاب کرده‌اند، جنگل به نام «سیاهداران» شناخته می‌شود.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

آب و هوای پارک جنگلی سیاهداران در چهارفصل سال

آب و هوای شهرهای شمالی که جنگل دارند، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد. با وجود اینکه تراکم درخت‌های جنگل سیاهداران کم‌تر شده است، اما هنوز هم تعداد درخت‌ها به اندازه‌ای است که سایه‌بان زمین باشند. هوای این جنگل، حتی در گرم‌ترین روزهای سال هم خنک است.

البته شرجی بودن تابستان گاهی اوقات راه رفتن و نفس کشیدن را برای افرادی که به این هوا عادت ندارند، سخت‌تر می‌کند. شرجی بودن و گرمای هوای شمال در اواسط خرداد تا اوایل شهریور، تعداد مسافران را کاهش می‌دهد.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

بهار یکی از بهترین فصل‌ها برای سفر به شمال کشور و پارک جنگلی سیاهداران است. در این فصل هوا خنک و مطبوع است و درختان هم نوشکفته‌اند. با سفر به این جنگل در فصل بهار، طراوت و تازگی وجودتان را پر خواهد کرد. سورتمه‌سوار در پاییز مرا به یاد تیتراژ انیمیشن «آن شرلی با موهای قرمز» می‌اندازد؛ زمانی که آنه سوار بر کالسکه بود و از حرکت در میان درختان بهاری لذت می‌برد.

پاییز فصل عاشقانه جنگل سیاهداران است. در این فصل گیلان لباسی به تن کرده که تار و پود پارچه‌اش به رنگ‌های زرد و نارنجی و قرمز مزین شده و به زیبایی تمام بر اندام کوهستانی‌اش نشسته است. قدم زدن در میان درخت‌های زرد و نارنجی که تعدادی از آن‌ها میزبان نگاهتان هستند و تعدادی هم فرش زیر پایتان، حسی وصف ناشدنی به دنبال دارد.

عکس از: سایت Behdashtnews

در زمستان انگار گیلان به یکی از دلداده‌هایش جواب مثبت داده و لباس سپید عروس بر تن کرده است. امکانات موجود در جنگل سیاهداران امکان سفر به این پارک را در زمستان هم فراهم می‌کند. البته به یاد داشته باشید که برای سفر در فصل زمستان به کفش‌های مخصوص و لباس گرم نیاز دارید. در این فصل درخت‌ها و کوه‌ها را غرق در برف می‌بینید.

گیاهان و جانورانی که در پارک جنگلی زندگی می‌کنند

اولین چیزی که بعد از ورود به پارک جنگلی توجه شما را جلب می‌کند گوزن‌های مارال هستند. این گوزن‌ها در منطقه حفاظت‌شده پارک سیاهداران نگهداری می‌شوند و امکان بازدید از نزدیک برای مسافران وجود دارد. بعد از ورود به منطقه، گوزن‌ها به سمت شما می‌دوند و با نگاهشان به شما خوش‌آمد می‌گویند.

امکان دیدن گوزن‌ها از فاصله نزدیک وجود دارد، اما بخاطر حصارهای موجود، نمی‌توان آن‌ها را لمس کرد. به یاد داشته باشید که گوزن‌ها نباید غذایی غیر از خوراک‌هایی که محیطبان‌ها به آن‌ها می‌دهند، مصرف کنند. رژیم غذایی مخصوص، سلامت آن‌ها را تضمین می‌کند؛ برای حفظ سلامتشان، از غذا دادن به آن‌ها خودداری کنید.

عکس از: سایت Modernsazeco

جنگل‌های شمال شباهت‌های بسیاری به یکدیگر دارند و پوشش گیاهی آن‌ها هم شبیه به یک‌دیگر است. در این منطقه درخت‌های افرا، ممرز، بلوط، گردو، راش، توسکا، انجیلی، نمدار، آزاد و ملچ وجود دارد. همچنین بوته‌هایی مثل شمشاد و سرخس نیز در آن دیده می‌شود.

اگر کمی به ارتفاعات بالاتر بروید، به مناطق پرعلفی می‌رسید که محل مناسبی برای چرای دام‌هاست. بعضی از بوته‌های موجود در پارک جنگلی سیاهداران هم گیاهان دارویی هستند؛ شناخت این گیاهان کار افراد متخصص است و اگر در زمینه طب سنتی و خواص گیاهان دارویی تخصص داشته باشید، می‌توانید آن‌ها را پیدا کنید.

عکس از: سایت Modernsazeco

تفریح در پارک جنگلی سیاهداران

جنگل سیاهداران منطقه‌ای است که در آن هم می‌توانید تفریح کنید و هم به کمپ و پیک‌نیک بروید. در این منطقه امکانات تفریحی مختلفی وجود دارد و همه افراد با هر سلیقه‌ای که باشند می‌توانند تفریحی مناسب خودشان را پیدا کنند. اگر اهل هیجان هستید، می‌توانید به سراغ سورتمه بروید، اگر آرامش را دوست دارید، می‌توانید به قلب جنگل بروید و از سکوت آن لذت ببرید و اگر اهل طبیعت‌گردی هستید، می‌توانید به بام تالش بروید و از منظره بی‌نظیر آن لذت ببرید.

عکس از: سایت Fardanews

– سورتمه‌سواری

در مناطقی که من دیده‌ام، دو نوع سورتمه وجود دارد. نوع اول سورتمه‌هایی هستند که مسیری پرپیچ و خم و هیجان‌انگیز دارند. نوع دوم هم سورتمه‌هایی هستند که مسیرشان از میان منظره‌ای بی‌نظیر عبور می‌کند و وقتی سوار می‌شوید، همه تن چشم خواهید شد تا از منظره لذت ببرید.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

سورتمه پارک جنگلی سیاه داران ترکیبی از هر دو نوع است. مسیر آن از قلب جنگل عبور می‌کند و نمایشگر بافت گیاهی فوق‌العاده پارک است. پیچ و خم‌های مسیر سورتمه کم نیست، اما شما انتخاب می‌کنید که با هیجان از این پیچ‌ها رد شوید یا خیلی آرام و بدون دغدغه.

اگر جزو افرادی است که آرامش را ترجیح می‌دهید، می‌توانید وقتی سرعت سورتمه زیاد شد، ترمز بگیرید. در مقابل اگر اهل هیجان هستید، کمی منظر بمانید که سورتمه جلویی به اندازه کافی فاصله بگیرید تا بتوانید بدون ترمز گرفتن در مسیر حرکت کنید و هیجان سرعت بالا را بچشید. سورتمه سیاهداران کاملا ایمن است و حتی در سرعت‌های بالا هم مشکلی ایجاد نمی‌شود.

– تماشای گوزن‌ها ‌و آهوها

اگر واژه انرژی مثبت قرار بود یک موجود باشد، برای من در حیوان‌ها تجلی پیدا می‌کرد؛ حیوان‌هایی که همه‌شان مظهر صلح، آرامش، سادگی و دوری از ترس و اضطراب هستند. اینکه گوزن‌ها و آهوهای پارک سیاه داران از انسان‌ها نمی‌ترسند و با خاطری آسوده به آن‌ها نزدیک می‌شوند، باعث شد این پارک جنگلی برای من به یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی تالش تبدیل شود.

تماشای غذا خوردن، بازی کردن و شیطنت‌های گوزن‌ها هرچه خستگی و اضطراب است را از تن دور می‌کند.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

به یاد داشته باشید که این حیوانات نجیب فقط برای تماشا در این منطقه زندگی می‌کنند. لمس و نوازش به آن‌ها استرس وارد می‌کند و غذا دادن به آن‌ها ممکن است به سلامتشان آسیب برساند.

– گشت‌وگذار در بام تالش

رفتن به بام به معنی تماشای اکثر جاهای دیدنی تالش در یک نگاه است. چشم‌انداز سبزه‌زارها، خانه‌های روستایی، جنگل‌های متراکم و بهشت شمال ایران از بالا همه حس‌های خوب را یکجا ایجاد می‌کند. اگر زمانی که به پارک جنگلی سیاه داران سفر کرده‌اید، هوا ابری باشد، دیدنی‌ها و حس خوبی که از آن‌ها می‌‌گیریم چندین برابر خواهد شد. در روزهای ابری انگار به آسمان سفر کرده‌اید و جایی بالاتر از ابرها ایستاده‌اید. حجم ابرها در ساعات اولیه صبح بیشتر از هر زمان دیگری است.

عکس از: سایت Modernsazeco

امکانات رفاهی پارک جنگلی سیاهداران

در پارک جنگلی سیاهداران امکانات زیادی وجود ندارد. اگر قصد دارید در منطقه‌ای اقامت کنید که امکانات کامل داشته باشد، بهتر است به محیط شهری تالش بروید. در این پارک امکاناتی مثل سرویس‌ بهداشتی، پارکینگ، آلاچیق، رستوران و بوفه و مغازه محصولات خوراکی و سوغات وجود دارد. اگر قصد دارید خودتان غذا درست کنید، حتما گاز پیک‌نیک یا ذغال خشک و مواد آتش‌زا همراه داشته باشید، زیرا هوای جنگل در اکثر روزهای سال شرجی است و روشن کردن آتش بخاطر رطوبت بالا، کار ساده‌ای نیست.

عکس از: سایت Alibaba

مسافران برای ورود به این پارک باید هزینه ورودی پارکینگ پرداخت کنند. امکان کمپینگ در این منطقه هم وجود دارد، اما به یاد داشته باشید که تعداد مسافران پارک جنگلی سیاهداران زیاد است و احتمالا تا پاسی از شب پر از سر و صدا خواهد بود.

اگر دنبال فضایی آرام برای کمپینگ هستید، باید به محوطه اطراف بام تالش بروید و در این صورت به تجهیزات کمپینگ حرفه‌ای مثل چادر و کیسه‌خواب نیاز خواهید داشت. در قسمت‌های بعدی توضیحات بیشتری درباره امکانات اقامتی این منطقه ارائه می‌دهیم.

عکس از: سایت Modernsazeco

جاذبه‌های دیدنی اطراف پارک

همانطور که پیش از این گفتیم، پارک جنگلی سیاهداران به تالش نزدیک است و با چند دقیقه رانندگی می‌توانید به مرکز شهر تالش برسید. پس می‌توان گفت تمام جاذبه‌های گردشگری تالش جزو دیدنی‌های اطراف پارک محسوب می‌شوند. جنگل و دریا دو جاذبه مهم در شمال کشور هستند. سیاهداران جنگلی در نزدیکی دریاست و تنها ۸ کیلومتر با دریا فاصله دارد.

عکس از: سایت Fardanews

– دریاچه سراگاه

سراگاه یا سه راه گاه دریاچه‌ای مصنوعی در نزدیکی بام تالش است که در نگاه اول کاملا شبیه به دریاچه‌های طبیعی شمال کشور به نظر می‌رسد. این در حالی است که مردم منطقه سراگاه با ایجاد یک سد خاکی، آب منابع زیرزمینی این منطقه را در دریاچه جمع‌ کرده‌اند تا از آن استفاده کنند. این کار آن‌ها یک جاذبه گردشگری بی‌نظیر ایجاد کرده که بازدید از آن برای عموم رایگان است.

عکس از: سایت Alibaba

دریاچه سراگاه جایی است که کوه، جنگل، رودخانه و چشمه و سبزه‌زار به هم پیوند می‌خورند و سرودی بی‌نظیر از طبیعت می‌خوانند. سراگاه از آن دست دیدنی‌هایی است که فقط به یک زیرانداز و یک نوشیدنی گرم نیاز دارد؛ روی زیرانداز بنشینید، زانوهایتان را بغل کنید و به هرجایی که دلتان می‌خواهد خیره شوید.

به صدای آب و باد که سکوت طبیعت را می‌شکنند، گوش دهید، نوشیدنیتان را مزه مزه کنید و هر از گاهی مهمان صدای یک اسب، گاو یا شاید هم الاغ شوید! در این حس و حال به چه چیزی فکر می‌کنید جز آرامش؟

عکس از: سایت Forumrasekhoon

اقامتگاه های مناسب در نزدیکی پارک جنگلی سیاهداران

کم‌تر کسی وجود دارد که نیاز به شب‌مانی در شمال کشور نداشته باشد. در این منطقه انواع مختلف امکانات اقامتی وجود دارد و همه چیز به سلیقه شما برمی‌گردد. اگر آنقدر به طبیعت علاقه دارید که ترجیح می‌دهید شب را هم در طبیعت بمانید، کمپینگ بهترین روش برای اقامت در شمال است، اما در این پارک برای شب‌مانی و چادر زدن محدودیت دارید.

در مقابل اگر به فضای مسقف و راحت علاقه دارید، می‌توانید به سراغ هتل‌ها و اقامتگاه‌های سنتی و مدرن موجود در تالش بروید.

عکس از: سایت Forumrasekhoon

– کمپینگ اطراف بام تالش

امکان چادر زدن در آلاچیق‌های موجود در پارک وجود دارد، اما یادتان باشد امکان شب‌مانی در این منطقه وجود ندارد. شما می‌توانید حداکثر تا ساعت ۱۲ شب در این پارک چادر بزنید. اطراف بام تالش فضاهایی برای کمپینگ حرفه‌ای وجود دارد، مثلا در علفزارهای نزدیکی دریاچه سراگاه می‌توانید کمپ بزنید.

برای کمپینگ اطراف بام، به تجهیزات و گروه حرفه‌ای نیاز دارید. اگر در سفر با دوستان طبیعت‌گردتان همراه هستید و از خوابیدن در طبیعت لذت می‌برید، این روش بهترین کار برای اقامت در این منطقه است.

عکس از: سایت Wikipedia

البته کمپینگ سخت‌ترین روش اقامتی هم محسوب می‌شود. زیرا ممکن است شبانه باران بگیرد یا وجود حشرات موذی آزارتان بدهد. به همین دلیل این روش تنها برای افرادی مناسب است که تجربه کافی در زمینه کمپینگ دارند.

عکس از:سایت Irna

– اجاره اقامتگاه نزدیک پارک جنگلی سیاهداران

نزدیکی پارک جنگلی سیاهداران ب

منبع: علی بابا