راستین گشت | مجله و پایگاه گردشگری
سالیان زیادی است که تا اسم سفر به قم وسط می‌آید، یاد سوهان و اماکن مذهبی و آب و هوای گرم و خشک می‌افتیم. اما قم چیزی ورای این‌هاست. شهری تاریخی با غذاهای خوشمزه، مردمانی خون‌گرم و دوست‌داشتنی و امکانات رفاهی خوب. در راهنمای سفر به قم قرار است با من و مجله علی‌بابا دل را به جاده بزنیم و به تمام گوشه و کنارهای شهر سرک بکشیم. جاهای دیدنی قم را بررسی کنیم و بیشتر در مورد تاریخ آن بدانیم.
جاهای دیدنی قم کجاست؟
از قم به کدام شهر‌ها می‌توان سفر کرد؟
بهترین راه دسترسی به قم کدام است؟
بهترین هتل‌های قم کدام است؟
می‌دانید قم کجاست؟
در این بخش از راهنمای سفر به قم، بیشتر درباره جغرافیایی آن صحبت می‌کنیم. استان قم با مرکزیت شهر قم، استانی است که در مرکز ایران قرار گرفته و در کنار آن دریاچه نمک آران و بیدگل قرار گرفته است.
عکس از: سایت Google Maps
برای سفر به قم باید بدانید این شهر کنار رودخانه قلمرود و در دشت قم قرار گرفته و در سال ۱۳۹۵، حدود یک میلیون و دویست هزار نفر جمعیت داشته و هفتمین کلان‌شهر کشور ایران هم هست. بین بومی‌های قم، افراد زرتشتی و مسیحی هم وجود دارد. اقلیم این منطقه معتدل تا خشک است. اما به طور کلی تابستان‌ها خیلی گرم و زمستان‌ها خیلی سرد است.
استان قم شهرستان‌های مهمی دارد. در سفر به قم شهرستان کهک در ۳۰ کیلومتری قم پیدا خواهید کرد. همچنین خلجستان در ۵۵ کیلومتری، جعفرآباد در ۳۵ کیلومتری، سلفچگان در ۴۰ کیلومتری و قنوات در ۸ کیلومتری شهر قم قرار گرفته‌اند. خود شهر ۸ منطقه دارد و هرکدام هم بوستان‌ها، اماکن مهم تاریخی، پارک و… نزدیک به خود را دارند.
عکس از: سایت Google Maps
شهر قم از زمان‌های قدیم پیشگام در تبلیغ مذهب شیعه، چاپ و تولید کتاب‌های مذهبی، تاسیس کتابخانه‌های مختلف، خانه‌های سنتی و… است و مهم‌ترین مراجع تقلید ایرانی در اینجا خانه دارند یا مدتی را در اینجا زندگی کرده‌اند. اگر سفر به قم را تجربه کردید، می‌توانید بعضی از آن‌ها را ببینید.
سیستم حمل و نقل شهری قم شامل اتوبوس، راه‌آهن و تاکسی است و هر روزه صدها نفر جمعیت خارجی و داخلی شهر را جابه‌جا می‌کند. در ادامه قرار است به طور کامل به معرفی جاذبه‌های گردشگری و مذهبی شهر، وضعیت جاهای دیدنی، هتل‌ها، خوراکی‌های خوشمزه، غذاها، صنایع دستی و… که مخصوص این شهر هستند، صحبت کنیم.
لوکیشن قم روی گوگل مپ
تاریخچه شهر قم
روزگاری آن‌ها که سفر به قم را تجربه کرده بودند، آن را سرشار از آب و آب انبار می‌دیدند. به طوری که آب در یک جا جمع می‌شد و جایی برای رفتن نداشت. آب آبادانی با خود آورد. مردم عرب این شهر را قم نامگذاری کردند. یعنی جایی که آب جمع می‌شود. اما کم‌کم مردم محلی برای چرا گوسفندان خود را به اطراف بردند و خانه‌هایی برای خود ساختند که به آن در زبان فارسی کومه می‌گویند. کومه یا کم به مرور زمان به قم تغییر امروزی داد.
عکس از: سایت Google Maps
این شهر یک زمانی محل زندگی مردمانی بود که دین زرتشتی داشتند و آن موقع، اسم شهر ممجان بود. تاریخ این شهر به دو بخش قبل و بعد از حضور اعراب تقسیم می‌شود. در سال ۶۲۴ مردم این شهر اسلام آورند و از آن زمان تا همین امروز، فرهنگ آن‌ها با فرهنگ و تاریخ مردم شهر عجین شد.
قم در دوران ایلامی‌ها، مادها، هخامنشیان، اشکانیان، آل بویه، سلجوقیان، مغول‌ها، صفویه، افشاریه، زندیه و قاجار در تک‌تک ورقه‌های تاریخ وجود داشته و نقش پررنگی دارد. این شهر در دوران صفویه به مرکز مهم علمی و فقه شیعی تبدیل شد و از آن زمان تاکنون، زیارتگاه‌ها رونق بیشتری پیدا کردند، افراد مذهبی زیادی در آن زندگی و تجارت و گردشگری به موازات آن نیز پیشرفت کردند.
عکس از: سایت Google Maps
حالا که می‌خواهید سفر به قم را تجربه کنید، خوب است یکی از اتفاقات تلخ تاریخ قم را هم بدانید. نزاع آقا محمدخان و لطفعلی خان زند اتفاق تلخ تاریخ این شهر است. آقا محمد خان حکومت زند را از بین برد ولی در این نزاع مردم قم شاهد جنگ بودند و تحت سلطه آقا محمد خان قاجار، خانه‌های مردم قم آتش زده می‌شدند، افراد مذهبی کشته و هر روز جنایات زیادی علیه آن‌ها انجام می‌شد.
تا انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی، قم مدام تحت حمله قرار می‌گرفت و اشغال روس‌ها و متفقین در این شهر انجام شد. اما بعد از انقلاب اسلامی، قم به شکوه و جلال واقعی خود رسید و به محلی برای زندگی و پرورش روحانیون تبدیل شد. جهان عرب و شیعه به این شهر رفت‌وآمد دارند و به دیدن حرم حضرت معصومه(س) می‌آیند.
آب و هوای قم
در این بخش راهنمای سفر به قم درباره آبوهوای این شهر صحبت خواهم کرد. شهر قم دارای چندین نوع آب‌وهوا است. مناطق جنوب و غربی استان آبوهوای کوهستانی دارند. مناطق شرقی، مرکزی و شمالی با کویر و بیابان پوشیده شده‌اند. در کل این شهر دارای آب‌وهوایی گرم و خشک و میزان بارندگی در آن کم است.
بهترین زمان سفر به قم
اگر از من بپرسید بهترین زمان سفر به قم چه زمانی است؟ می‌گویم کاملا به روحیه شما بستگی دارد. چرا؟ چون بعضی‌ها آبوهوای گرم را دوست دارند، بعضی‌ها هم عاشق بهار هستند یا زمستان را دوست دارند. بعضی دوست دارند زمانی به قم سفر کنند که جمعیت زیادی آنجا باشد و بعضی دیگر خلوت بودن را بیشتر دوست دارند.
عکس از: سایت Google Maps
قطعا نوروز و تابستان شلوغ‌ترین زمان سفر به قم است. نوروز کمی هوا سرد است و در تابستان هم هوای خیلی گرم ممکن است اذیتتان کند. هزینه هتل‌ها و اقامتگاه‌ها هم در این زمان بالاتر از حالت عادی است.
اما بهترین زمان سفر به قم، اوایل پاییز و اردیبهشت ماه است. در این ماه‌ها، هوا خنک و عالی است و می‌توانید با خیال راحت به خرید، زیارت و تفریح مشغول شوید. سفر در زمستان هم سفر خوبی خواهد بود. بدون شک در این زمان شهر خلوت‌تر و هزینه‌ها کمتر است.
اگر عاشق طبیعت‌گردی و تفریح در محیط‌های گردشگری، کوه و دشت هستید، بهار و تابستان بهترین زمان برای سفر است. روستاهای ییلاقی و خوش آب‌وهوا، مثل بهشتی رنگین در وسط کویر گرم و خشک هستند.
حمل و نقل در قم چطور است؟
قم شهر بزرگی نیست، اما سیستم حمل‌ونقل گسترده‌ای دارد تا کسانی که می‌خواهند جاهای دیدنی قم را در سفر به قم ببینند و زیارت کنند، به سادگی به همه‌جا دسترسی داشته باشند.
استفاده از مترو، اتوبوس، تاکسی و… خیلی متداول است. اما از همه این‌ها ارزان‌تر استفاده از اتوبوس‌های شهری و خطوط مترو است. تاکسی‌ها کمی نسبت به بقیه گران‌تر هستند با این وجود نسبت به استفاده از خودروهای شخصی گزینه ارزان‌تر و بهتری خواهند بود.
عکس از: سایت Google Maps
استفاده از حمل‌ونقل عمومی مثل اتوبوس‌های داخل شهری پیشنهاد اولم در سفر به قم به شماست. این روش هم به‌صرفه است و هم این که ایستگاه‌ها کاملا مشخص بوده و می‌توانید به سادگی به جاهایی که می‌خواهید بروید.
فقط حواستان باشد که ترافیک در شهر قم معمولا سنگین است. با استفاده سیستم حمل‌ونقل عمومی در ترافیک‌ها نمی‌مانید و لازم نیست نگران محدوده‌های طرح ترافیک شهر باشید.
عکس از: سایت Mojnews
اگر هیچ‌کدام از این روش‌ها را دوست نداشتید، در سفر به قم امکان اجاره ماشین‌ها برای شما وجود دارد. اما در نظر داشته باشید که این روش گران‌قیمت است و باتوجه به نوع ماشین و تعداد ساعاتی که از آن استفاده می‌کنید، باید هزینه بالایی پرداخت کنید. این روش یک مزیت برایتان دارد؛ می‌توانید خودرو را با راننده اجاره کرده و هرجایی که دوست دارید با یک راهنمای شهری بروید و از گردش خود لذت ببرید.
– خطوط تاکسیرانی در قم
گسترده‌ترین خطوط حمل‌ونقل عمومی در سفر به قم مربوط به تاکسی‌هاست. این نوع حمل‌ونقل به دلیل ارزان‌تر بودن و این که شما را مستقیم به مقصد می‌رسانند، پرطرفدار هستند.
تاکسی‌های بانوان، تاکسی‌های اینترنتی، تاکسی‌های بی‌سیم، تاکسی‌های خصوصی و ون تاکسی‌ها از مهم‌ترین تاکسی‌های شهر در سفر به قم هستند. لیست زیر خطوط تاکسیرانی معروف و محبوب در شهر قم هستند:
- بنیاد، بلوار کریمی، خیابان مطهری
- شهرک فرهنگیان، خیابان اطلس، خیابان اطلس یکم
- شیخ آباد، خیابان خازنی، خیابان ولیعصر
- بلوار سمیه، خیابان رجایی
- بلوار زائر، خیابان لواسانی
- پردیسان، خیابان شهیدان اقلیمی، خیابان اقلیمی هفتم
- بلوار روحانی، خیابان روحانی ۴۵ام
- بلوار یادگار امام، خیابان شاهد شرقی
– طرح ترافیک در قم
از سال ۱۳۸۹ طرح ترافیک به قم هم رسید. این شهر بار ترافیکی عبورومرور مسافران خارجی و مسافران ایرانی از ۱۷ شهر مختلف را به دوش می‌کشد. ترافیک شهری در سفر به قم تقریبا همیشه سنگین است و در ساعات اولیه ظهر و ساعات اولیه بعد از شلوغ‌ترین ساعات شهر هست.
عکس از: سایت Google Maps
اگر می‌خواهید با خودروی شخصی خود سفر به قم را تجربه کنید، بد نیست بیشتر درباره طرح ترافیک و محدوده آن در قم بدانید. محدوده طرح ترافیک در قم شامل تقاطع عمار یاسر-آذر به سمت خیابان ارم است. میدان شهدا و خیابان انقلاب، ارم تا عمار یاسر، آستانه، بلوار بهار، خیابان شبستان امام خمینی تماما دارای محدودیت ترافیکی هستند و از ۷ صبح تا ۲ ظهر و از ۴ عصر تا ۹ شب در محدوده است.
در روزهای تعطیل همه می‌توانند در این مسیر تردد داشته باشند؛ اما در روزهای عادی تنها سیستم حمل‌ونقل عمومی، ماشین‌های امداد، اورژانس، اتوبوس واحد، وانت‌بار و موتورسیکلت و ماشین‌های خدماتی حق عبورومرور دارند.
عکس از: سایت Qomnews
– مسیرهای اصلی تردد در سفر به قم
حتما برای شما هم پیش آمده در شهری غریب آدرس بپرسید ولی شما را اشتباه راهنمایی کرده باشند! مهم‌ترین دلیل اختلاف اسم خیابان‌ها و کوچه‌ها برای مردم و شهرداری است. اینجا مهم‌ترین مسیرهای اصلی تردد در قم را با هر دو اسم عامیانه و رسمی از نظر شهرداری به شما معرفی می‌کنم.
- خیابان چارمندون با نام شهرداری خیابان انقلاب
- خیابان شاسدلی با نام شهرداری ۱۵ خرداد
- خیابان باجک با نام شهرداری خیابان ۱۹ دی
- خیابان یخچال قاضی با نام شهرداری میدان روح‌الله
بعضی از محله‌های مهم و قدیمی در سفر به قم هنوز هم اسم خود را حفظ کرده‌اند. از جمله محله سنگ‌بند، محله سیدان، عشقعلی و… این خیابان‌ها و محلات جزو مهم‌ترین محلات در شهر قم هستند.
عکس از: سایت Mojnews
شهر قم یک میدان مهم و اصلی هم به نام میدان مطهری دارد. این میدان شاهراه شهر است و بیشترین بار ترافیک شهر هم از همین میدان عبور می‌کند
محدودیت‌های سفر به قم
یادتان باشد که مدارک شناسایی‌تان را برای حضور در هتل‌ها باید همراه داشته باشید. بدون مدارک شناسایی شما را راه نمی‌دهند. قم علی‌رغم فضا و فرهنگ مذهبی خود، محدودیت متفاوتی نسبت به شهرهای دیگر ندارد.
عکس از: سایت Borbanews
مسیرهای دسترسی به قم
به طور کلی قم یک شهر با مسیرهای ریلی است. یعنی بیشترین حمل‌ونقل بین شهری توسط قطار انجام می‌شود. امکان سفر هوایی هم برای سفر به قم وجود دارد. می‌توانید از اتوبوس و ماشین شخصی برای سفر به این شهر استفاده کنید. هرکدام از این روش‌ها تجربه جدیدی برای شما به ارمغان می‌آورند و لذت خاص خود را دارند. بسته به بودجه‌ای که دارید و ترجیحات شخصی می‌توانید یکی از این روش‌ها را انتخاب کنید.
عکس از: سایت Mehrnews
– سفر به قم با هواپیما
بهمن سال ۱۳۹۰ به دستور لاریجانی، ساخت طرح فرودگاه بین المللی قم شروع شد. این فرودگاه در جاده قم به سلفچگان قرار دارد و از شهر قم هم ۲۵ کیلومتر دور است.
داخل قم فرودگاه بین‌المللی نداریم، اما فرودگاه‌های استان کرمان، سبزوار، فرودگاه امام خمینی، و فرودگاه بین‌المللی شهید بهشتی اصفهان نزدیک‌ترین ینه‌ها به این شهر هستند. فرودگاه امام خمینی تنها ۱۲۶ کیلومتر از این شهر دور است و فرودگاه اصفهان ۲۲۹ کیلومتر فاصله دارد.
لوکیشن فرودگاه قم روی گوگل مپ
عکس از: سایت Wikimedia
– سفر به قم با قطار
متداول‌ترین روش سفر به قم استفاده از راه زمینی و قطار است. شبکه ریلی گسترده‌ای از قم تا مهم‌ترین شهرهای ایران کشیده شده است. شبکه ریلی راه‌آهن قم، جزو قدیمی‌ترین راه‌آهن‌های ایران است.
عکس از: سایت Irannihon
سال ۱۳۱۷ کار احداث آن شروع شد. اما به دلیل شروع جنگ جهانی دوم ساخت آن عقب افتاد و در نهایت سال ۱۳۲۸ آن را به صورت رسمی افتتاح کردند. این راه‌آهن درست در مرکز شهر قرار گرفته است.
آدرس: قم، خیابان سپاه، میدان راه آهن، ایستگاه راه آهن قم
- مدت زمان سفر از قم به تهران با قطار: تهران تا قم حدود ۱۴۸ کیلومتر از هم دور هستند. با قطار این مسیر را در ۱ ساعت و ۱۰ دقیقه تا ۲ ساعت (بسته به شرایط) طی می‌کنید.
- مدت زمان سفر از قم به اصفهان با قطار: مسیر ۳۶۳ کیلومتری است و طی کردن آن با قطار ۴ ساعت و ۳۷ دقیقه از شما زمان می‌گیرید.
- مدت زمان سفر از قم به شیراز با قطار: فاصله بین قم تا شیراز ۷۹۹ کیلومتر بوده و با قطار ۸ ساعت و ۴۲ دقیقه طول می‌کشد تا برسید.
- مدت زمان سفر از قم به مشهد با قطار: فاصله قم به مشهد ۹۵۴ کیلومتر است. این مسافت را با قطار در حدود ۱۰ ساعت و ۳۰ دقیقه طی می‌کنید.
- مدت زمان سفر از قم به بندرعباس با قطار: قم تا بندرعباس چیزی حدود ۱۴۰۰ کیلومتر فاصله دارند. قطار این مسیر را در ۱۸ ساعت طی می‌کند و در مسیر نیز در چندین ایستگاه توقف خواهد داشت.
لوکیشن ایستگاه راه آهن قم روی گوگل مپ
– سفر به قم با اتوبوس
در این قسمت از راهنمای سفر به قم به این موضوع اشاره می‌کنم که چطور با اتوبوس به قم سفر کنید. سفر به قم با اتوبوس متداول است اما قطعا به امنی سفر با قطار نخواهد بود.
ترمینال اتوبوس‌رانی قم هر روزه از قم به شهرهای مانند تهران، تبریز، اصفهان، شیراز، مشهد و بندرعباس اتوبوس دارد. سفر با اتوبوس کمی نسبت به قطار سریع‌تر است و هزینه آن نسبت به قطار کمتر است. اما هزینه بلیط به مقصد، فاصله و نوع اتوبوس بستگی دارد.
عکس از: سایت Irna
در اتوبوس ممکن است نتوانید به‌راحتی قطار سفر کنید و حریم خصوصی کمتری نسبت به کوپه‌های قطار برایتان وجود دارد. اما از طبیعت زیبایی که در مسیر می‌بینید، لذت خواهید برد. درطول مسیر هم در برخی از استراحتگاه‌ها توقف می‌شود که می‌توانید غذا و خوراکی تهیه کنید.
مدت زمان سفر از قم به تهران با اتوبوس
فاصله سفر به قم تا تهران ۱۴۸ کیلومتر است. این فاصله با اتوبوس ۲ الی ۳ ساعت طول می‌کشد.
مدت زمان سفر از قم به اصفهان با اتوبوس
سه مسیر برای سفر با اتوبوس وجود دارد تا از قم به اصفهان برسید. اما مسیر اصلی اتوبوس‌رانی آزادراه شماره هفت بوده و در ۴ ساعت شما را به اصفهان می‌رساند.
مدت زمان سفر از قم به شیراز با اتوبوس
برای سفر از قم به شیراز با اتوبوس مسیر اصلی وجود دارد. این مسیر اصلی ۷۵۹ کیلومتر بوده و ۸ ساعت و ۳۹ دقیقه با اتوبوس طی شدندش طول می‌کشد.
مدت زمان سفر از قم به مشهد با اتوبوس
فاصله سفر به قم به مشهد ۹۵۴ کیلومتر است و تنها یک مسیر دارد. این مسیر با اتوبوس ۹ الی ۱۰ ساعت طول می‌کشد.
مدت زمان سفر از قم به بندرعباس با قطار
قم تا بندرعباس با اتوبوس ۲ مسیر دارد. مسیر اول ۱۱۴۲ کیلومتر و مسیر دوم ۱۳۳۳ کیلومتر راه دارد. برای اولی ۱۳ ساعت و برای دومی ۱۶ ساعت باید در راه باشید.
لوکیشن ترمینال اتوبوس‌رانی قم روی گوگل مپ
– سفر به قم با ماشین شخصی
مطمئنم بعضی از مردم به جای استفاده از حمل‌ونقل عمومی، راحتی خودروهای شخصی را به آن‌ها ترجیح می‌دهند. البته اگر از خودروی شخصی خود استفاده کنید، می‌توانید در تمام مسیر هرجا که خواستید استراحت و هرجا که خواستید توقف کنید.
عکس از: سایت Khabaronline
محدودیت خاصی برای شما حین سفر به قم وجود ندارد. اما چیزی که امنیت شما را به خطر می‌اندازد، نابلد بودن در جاده است. امکان دارد خطر گم‌شدن یا… برایتان وجود داشته باشد که البته نقشه‌ها به کمکتان می‌آیند.
می‌توانید از طبیعت و جاده زیبا در سفر به قم استفاده کنید و توقف‌های طولانی داشته باشید. مهمان‌خانه‌ها و غذاخوری‌های خوبی در طول جاده در مسیرتان پیدا خواهد شد. اما اگر می‌خواهید با ماشین شخصی سفر کنید، مسافتی که طی می‌کنید، مشابه مسافت اتوبوس است. این که چند ساعت برای رسیدن به تهران، اصفهان، شیراز، مشهد یا بندرعباس زمان لازم داشته باشید، بستگی به وضعیت جاده، میزان سرعت شما و وضعیت ترافیک و بلد بودن راه شما دارد.
عکس از: سایت Eghtesadonline
همچنین این که چقدر در مسیر توقف کنید هم روی زمان نهایی تاثیر مستقیم دارد. پس نمی‌توان زمان دقیقی را بیان کرد. در بهترین حالت شما هم زمانی برابر با اتوبوس‌ها را صرف می‌کنید.
– سفر به قم از تهران
جاده قم به تهران در سفر به قم جزو شلوغ‌ترین جاده‌هایی است که در آن سفر می‌کنید. شهر قم در مسیر تردد شهرهایی مانند کاشان، اصفهان و شهرهای مجاور دیگر است. پس اگر می‌خواهید از قم به تهران بروید، حسابی آماده یک جاده شلوغ باشید. اما از طرفی در مسیر کلی جاهای دیدنی و شهرهای زیبا نیز سرراهتان خواهد بود.
