مشهد، شهری که بیشتر به خاطر حرم مطهر امام رضا (ع) شناخته میشود، دارای گنجینههای فرهنگی و تاریخی بسیاری است که در موزههای آن نگهداری میشوند. این موزهها، پنجرهای به گذشتههای دور و نزدیک ایران و فرهنگ غنی آن هستند. از موزه آستان قدس رضوی که مجموعهای از آثار هنری و تاریخی را به نمایش میگذارد، گرفته تا موزه مردمشناسی که زندگی روزمره و فرهنگ محلی را بازتاب میدهد، هر یک از این موزهها داستانی منحصر به فرد دارند. در این راهنمای موزه های مشهد، به کشف اعماق تاریخ و فرهنگ مشهد خواهیم پرداخت و شما را به سفری در زمان دعوت میکنیم تا شاهد تمدنی باشید که هزاران سال پیش از این سرزمین سر برآورده است. بیایید با هم در میان دیوارهها و نمایشگاههای این موزههای شگفتانگیز قدم بزنیم و گنجهای پنهان شده در آنها را کشف کنیم.
بلیط لحظه آخری مشهد با راستین گشت در دستان شماست!
چرا باید از موزه های مشهد بازدید کنیم؟
بازدید از موزه های مشهد به چند دلیل مهم پیشنهاد میشود:
- غنای فرهنگی و تاریخی: مشهد به عنوان یکی از مهمترین شهرهای مذهبی و تاریخی ایران، دارای موزههایی است که به خوبی از تاریخ غنی و میراث فرهنگی این شهر و منطقه حفاظت میکنند. موزههایی مانند موزه آستان قدس رضوی، موزه نادری، و موزه مردمشناسی بینش عمیقی به دورههای مختلف تاریخی، هنر و فرهنگ ایران ارائه میدهند.
- آموزش و یادگیری: بازدید از موزهها فرصتی برای یادگیری درباره تاریخ، هنر، معماری و سایر جنبههای مهم فرهنگی را فراهم میآورد. این موزهها مکانهایی عالی برای تحقیق و آموزش هستند، به ویژه برای دانشآموزان، دانشجویان و پژوهشگران.
- تجربههای متنوع: موزههای مشهد مجموعههای متنوعی از آثار هنری، اشیاء تاریخی و نمایشگاههای دورهای ارائه میدهند که میتوانند علایق مختلف بازدیدکنندگان را برآورده سازند.
- جذابیتهای معماری: بسیاری از موزهها در ساختمانهای تاریخی یا معماری خاصی قرار دارند که خود به تنهایی دیدنی هستند. این امر تجربه بازدید را دوچندان جذاب میکند.
- تقویت گردشگری: بازدید از موزهها به تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی در شهر کمک میکند و به بازدیدکنندگان داخلی و خارجی کمک میکند تا ارتباط عمیقتری با تاریخ و فرهنگ ایران برقرار کنند.
به طور خلاصه، بازدید از موزه های مشهد میتواند تجربهای آموزنده و لذتبخش باشد که به بازدیدکنندگان اجازه میدهد تا با جوانب مختلف فرهنگ و تاریخ ایران و خود مشهد آشنا شوند.
موزه بزرگ خراسان
با وجود اینکه مدت زمان زیادی از تاسیس این موزه نمیگذرد، اما خیلی خوب توانسته نظر مردم را جلب کند. در سال 1393 درب موزه بزرگ خراسان یکی از موزه های مشهد در ساختمانی 12 طبقه، به روی همه باز شد. با این وجود میتوانید حدس بزنید که چقدر بزرگ و متنوع است. موزه بزرگ خراسان از بخشهای مختلفی تشکیل شده که هر کدام مخازن خاصی برای نگهداری و به نمایش گذاشتن اشیا تاریخی دارند.
درون موزه بزرگ خراسان چه میبینید؟
یکی از نکات جالب موزه بزرگ خراسان این است که هر طبقه از آن به یک دوره خاص از تاریخ اشاره دارد. خیلی هیجان انگیز است، تصور کنید برای مثال، در طبقه اول پا در دوره هخامنشیان میگذارید و سپس به دوره سلجوقیان میروید و از آنجا با اشکانیان و ساسانیان آشنا میشوید. یک بخش این موزه اما به دوران اسلامی پرداخته که قرآنهای نفیس و قدیمی در آن قرار دارند. علاوه بر آن، کتاب، فرشهای ارزشمند و لوازم هر دوره را میتوان در این موزه از نزدیک مشاهده کرد.
اطلاعات مورد نیاز موزه بزرگ خراسان
این موزه دارای امکانات رفاهی، نمازخانه، راهنما، کتابخانه نیز میباشد.
ساعات بازدید: همه روز به غیر از جمعهها از ساعت 9 تا 7 است.
آدرس: بوستان کوهسنگی مشهد
نیاز به تهیه بلیط ورودی دارد.
موزه علوم زمین
در قلب شهر مشهد، موزه علوم زمین مکانی است که در آن زمینشناسی به زبان هنر سخن میگوید. این موزه که از سال ۱۳۸۵ شروع به کار کرده، به عنوان خانهای برای یکی از شگفتانگیزترین کلکسیونهای کانیها، سنگها، عناصر طبیعی و فسیلها در ایران شناخته میشود. بازدید از این موزه نه تنها شما را با جنبههای علمی و آموزشی زمینشناسی آشنا میکند، بلکه تجربهای ماندگار از شگفتیهای طبیعی که در اعماق زمین نهفته است را ارائه میدهد.
درون موزه علوم زمین چه می بینید؟
بازدید از موزه علوم زمین مشهد، یک تجربه آموزشی بینظیر را برای دوستداران زمینشناسی فراهم میآورد. این موزه که در سال ۱۳۸۵ تأسیس شده، دارای مجموعهای چشمگیر از بیش از ۷۰۰ نمونه کانی، ۱۰۰ نمونه سنگ، ۱۴ عنصر طبیعی، ۵۰ فسیل و ۶۰ سنگ قیمتی و ارزشمند است، که هر کدام داستانی منحصر به فرد از تاریخ زمین را روایت میکنند.
اطلاعات مورد نیاز موزه علوم زمین
موزه علوم زمین مشهد همهروزه به جز روزهای تعطیل، از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ عصر پذیرای بازدیدکنندگان است. بازدیدکنندگان میتوانند با مراجعه به آدرس مشهد، بلوار فکوری، بین فکوری ۵۵ و ۵۷، از این موزه دیدن کنند و زیباییها و شگفتیهای زمینشناسی را از نزدیک تجربه کنند.
موزههای آستان قدس رضوی
از دیگر موزه های مشهد میتوان به مجموعه موزه های آستان قدس رضوی اشاره کرد که بخش وسیعی را نیز دربر گرفته است. یعنی ساختمانهای مختلفی مانند، بخش موزه مرکزی، موزه فرش، موزه قرآن، کتابخانه و حمام مهدی قلی بیگ. در هر کدام از این ساختمانها آثار بسیار ارزشمندی نگهداری میشود که بیشتر آنها اهدایی از طرف مردم و دیگران بوده است.
درون موزههای آستان قدس چه میبینید؟
موزه مرکزی: در این بخش از موزه های مشهد، شما شاهد انواع ساعتهای قدیمی، وسایل نجوم، سلاحهای سرد و گرم تاریخی، تمبر و انواع سکه و…. خواهید بود.
موزه قرآن: مسلما در این موزه نسخههای مختلف و ارزشمند از قرآن را مشاهده خواهید کرد. البته ابزار کتابت و امثال آن هم به معرض نمایش گذاشته شده است. برخی از آثار استاد فرشچیان در این مجموعه دیدنی و زیباست.
موزه فرش: این ساختمان خود از سه طبقه تشکیل شده که انواع قالیهای با ارزش تاریخی را نگهداری میکند. قدمت برخی از این قالیها حتی به دوره صفویان میرسد.
حمام مهدی قلی بیگ: این فرد حمام را که در نزدیکی آستان قدس قرار دارد، اهدا کرد. هر چند که در گذشته هم به شکل رایگان در اختیار زائران قرار میگرفت. پس از آن ما تبدیل به یک موزه جالب و دیدنی و مللو از وسایل قدیمی مربوط به حمام شد.
اطلاعات مورد نیاز موزههای آستان قدس رضوی
بازدید از هر کدام از این موزهها نیاز به تهیه بلیط دارد.
ساعات بازدید همه روزه از ساعت 8 تا 6 عصر است.
آدرس: حرم مطهر اما رضا (ع)، صحن کوثر
موزه نادری مشهد
باغ نادری مشهد یکی دیگر از موزههای مشهد که آرامگاه نادرشاه افشار نیز میباشد. همه ما میدانیم که نادرشاه افشار یکی از مقتدرترین و قدرتمندترین پادشاهان ایران بوده که فتوحات زیادی داشته است. هر چند که پایان و مرگ خوبی نداشت، اما تاریخ مهمی را رقم زد. آرمگاه او در باغ نادری در نزدیک حرم امام هشتم قرار گرفته است.
درون موزه نادری چه میبینید؟
از جالبترین بخشهای این موزه طراحی و معماری زیبای آن است. مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سربازانی به دنبال آن، صلابت و عظمت آن دوران را به نمایش میگذارد و به دورن موزه که میروید؛ انواع از غنیمتهای آن دوران را خواهید دید. این موزه دارای دوسالن جداگانه است که در هر دو انواع اسلحهها قدیمی وجود دارد که اغلب به همان دوران تعلق دارند. خلاصه، اگر به موضوعات جنگی، تاریخی و حتی نادرشاه علاقه دارید؛ دیدن این موزه جذاب را در تور مشهد از دست ندهید.
اطلاعات مورد نیاز موزه نادری مشهد
برای ورود بخ این موزه نیاز به پرداخت هزینه ورودی دارید.
ساعات بازدی همه روزه از 9 تا 19 عصر است.
آدرس: چهار راه شهدا، موزه باغ نادری
موزه توس
از دیگر موزه های مشهد که دیدنی و ارزشمند است، میتوان به موزه توس اشاره کرد. بله، درست است که توس با مشهد فاصله دارد؛ ولی آنقدر نیست که نتوان چنین موزهای را جزء موزههای این دانست. این موزه به دلیل وجود استاد بزرگ ادب فارسی یعنی ابوالقاسم فرودسی شناخته میشود و گردشگران زیادی را برای تماشای این اثر متفاوت و خارقالعاده به سمت خود میکشد.
درون موزه توس چه میبینید؟
قبل از اینکه به داخل موزه برویم، نمای بیرونی آرامگاه فردوسی که از سنگ به شیوهای متفاوت ساخته شده و اشعارش بر روی ان حک شده است؛ نظرتان را جلب خواهد کرد. این موزه به دست استاد هوشنگ سیحون از معماران برتر و مشهور ایرانی طراحی و اجرا شده است. به داخل موزه که میرویم؛ در قسمت اول، آثار ارزشمندی از جمله انواع شاهنامههای دست نویس و تاریخی، وسایلی چون عطردان و پیه سوز، سفالها و سکههای دوره اسلامی را میبینیم. در قسمت دوم، وسایل مانند تیر و کمنا، انواع آلات موسیقی، ابزارها و لوازم سوارکاری. در نهایت در قسمت سوم هم، شکلهای مختلفی از ظروف که قدمت برخی حتی به دوره چهار و پنج میلادی برمیگردد را شاهد خواهیم بود.
اطلاعات مورد نیاز درباره موزه توس
این موزه نیاز به تهیه بلیط ورودی دارد.
ساعات بازدید همه روزه از 8 صبح تا 8 شب است که در 6 ماهه دوم سال تا ساعت 5 عصر خواهد بود.
آدرس: در کیلومتر 20 بزرگراه کنار گذر شمالی، شهر توس
موزه شه لافتی
موزه آیینهای پهلوانی از متفاوتترین موزه های مشهد است که ارزش دیدن را دارد. چراکه به شکلی اختصاصی به این ورزش اصیل پهلوانی ایرانی پرداخته است. داستان این موزه به یکی از پهلوانان معروف ایرانی یعنی مرشد علی اکبر قاسمی معروف به پهلوان رستم است. این فرد در بین مردم مشهد از جایگاه و احترام خاصی برخوردار بود و برای اینکه بتواند فرهنگ پهلوانی را زنده نگه دارد، اقدام به ساخت و تاسیس این موزه کرد. واقعا هم برای اینکار سنگ تمام گذاشت تا مراحل افتتاحیه را خود به تنهای بر دوش کشید؛ حتی آثار داخل موزه را شخصا از جای جای ایران جمع کرده به این موزه منتقل کرده است.
درون موزه آیینهای پهلوانی مشهد چه میبینید؟
این موزه دارای دو قسمت جداگانه است و بخش بزرگتر را گود زورخانه تشکیل میدهد. ورزشکاران زیادی هنوز هم در این گود ورزش پهلوانی را انجام میدهند. در قسمت دوم اما وسایل پهلوانی بسیار قدیمی مانند وسایلی که با آن ورزش میکردند و حتی لباسها در معرض نمایش گذاشته شده است.
اطلاعات مورد نیاز درباره موزه شه لافتی
برای بازدید نیازی به پرداخت هزینه ورودی نیست.
ساعات بازدید همه روزه از ساعت 8 تا 16 عصر
آدرس: جاده توس، خیابان شاهنامه، خیابان جهار برج
موزه آب
وقتی پای به موزه آب مشهد میگذارید، وارد دنیایی میشوید که در آن تلاشهای دیرینهی انسان برای مدیریت و بهرهبرداری از منابع آبی به نمایش گذاشته شده است. این موزه، با ارائهی سازههای قدیمی و تاریخی مانند سدها، قناتها و آبانبارها، نمایشی از هنر و مهندسی است که نسلها برای تأمین آب در مناطق کویری و کم آب از آن بهره بردهاند. این مجموعه، بیانگر خلاقیت و استقامت اهالی این سرزمین در برابر چالشهای طبیعی است و به بازدیدکنندگان این امکان را میدهد که از نزدیک با فنآوریها و روشهای سنتی مدیریت آب آشنا شوند.
در موزه آب مشهد چه می بینید؟
موزه آب مشهد به بازدیدکنندگان فرصتی منحصر به فرد میدهد تا با سازههای آبی کهن ایران، از جمله قناتهای قدیمی گناباد با قدمت بیش از ۲۵۰۰ سال، آشنا شوند. این موزه میزبان خمرههای نگهداری آب آشامیدنی، لولههای انتقال آب و ابزارهای مورد استفاده در ساخت قنات است، که هر کدام داستانی از هوشمندی و خلاقیت اهالی این سرزمین در مدیریت منابع آبی روایت میکنند.
اطلاعات مورد نیاز موزه آب
موزه آب مشهد، واقع در بلوار سازمان آب اداره آب منطقهای خراسان، هر روز از ساعت ۸ صبح تا ۲ بعدازظهر پذیرای علاقمندان است. این موزه، که در سال ۱۳۷۸ افتتاح شده، بینش عمیقی به تاریخ و تکنولوژی مدیریت آب در ایران ارائه میدهد و به بازدیدکنندگان امکان میدهد تا با جنبههای مختلف این هنر کهن آشنا شوند.
موزه نان
فکر میکنم رفتن به موزه نان یکی از بهترین و جالبترین موزه های مشهد برای همه جذاب و دوست داشتنی باشد. اولین موزه نان حتی در خاورمیانه که به شکلی اختصاصی فقط به نان این قوت با برکت پرداخته است. هر چند که موزههای دیگر در سراسر جهان وجود دارند، ولی بیایید کمی درباره موزه نان در کشور خودمان بدانیم.
در موزه نان چه میبینیم؟
مسلما هر چیزی که مربوط به نان باشد را در این موزه از نزدیک خواهید دید. در واقع، موزه نان دارای بخشهای مختلف کشاورزی، آسیاب بانی، بخش آتش و بخش نمایش پخت نان است که در هر کدام وسایل مختلف مربوط به دورانهای گذشته به زیبایی به نمایش گذاشته شده است.
اطلاعات مورد نیاز درباره موزه نان
نیاز به پرداخت و تهیه بلیط ورودی دارد.
ساعات بازدید همه روزه به غیر از جمعهها از 8 صبح تا 3 بعد از ظهر میباشد.
آدرس: کیلومتر 17 آسیایی، سه راه فردوسی، کوچه شهید یزدی
موزه مردم شناسی رباط ویرانی
موزه مردمشناسی ویرانی مشهد، با قرارگیری در بنایی که زمانی به عنوان کاروانسرا کاربری داشته، امروزه به نمایشگاهی دیدنی از مشاغل سنتی ایران تبدیل شده است. این موزه با دارا بودن مجسمههای مومی از حرفههای قدیمی چون فیروزه تراشی، عطاری و زینسازی، بازدیدکنندگان را به سفری در زمان دعوت میکند تا شاهد تخصص و مهارتی باشند که در طول قرون متمادی، نسلها را به یکدیگر پیوند زده است.
در موزه مردم شناسی رباط ویرانی چه می بینید؟
وارد موزه مردمشناسی ویرانی مشهد شوید و خود را در دل تاریخ فرهنگ و مشاغل ایران بیابید. این موزه که در یک رباط قدیمی قرار گرفته، به عنوان اولین موزه تخصصی مشاغل سنتی در مشهد، تجربهای بینظیر از دیدار با مشاغلی را ارائه میدهد که برخی از آنها امروزه منسوخ شده یا در حال تغییر هستند. از فیروزهتراشی گرفته تا حلاجی و پوستیندوزی، هر کدام از این حرفهها داستانی از دورانی را روایت میکنند که زندگی و هنر ایرانیان با هم تنیده شده بود. این موزه نه تنها گذشته را به تصویر میکشد بلکه پلی است بین نسلها و یادآور این که چگونه میراث فرهنگی میتواند در قالبهای جدید همچنان زنده بماند.
اطلاعات مورد نیاز موزه مردم شناسی رباط ویرانی
موزه مردمشناسی ویرانی مشهد، با مجموعهای از دستاوردهای تاریخی و مستندات فرهنگی، هر روز از ساعت ۸ صبح تا ۵ عصر پذیرای علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ است. با هزینهای اندک تنها ۵ هزار تومان، میتوانید تجربهای فراموشنشدنی از مشاغل سنتی ایران را کسب کنید. این موزه در جاده مشهد به شاندیز، ۶ کیلومتری دو راهی طرقبه – شاندیز، ویرانی ۱۹ قرار دارد.
رزرو هتل های ارزان مشهد با راستین گشت ممکنه!
در آخر
بازدید از موزه های مشهد، بیش از یک سفر تفریحی، سفری است در عمق تاریخ و فرهنگ این سرزمین. موزههای این شهر، از آستان قدس رضوی تا موزه مردمشناسی، نه تنها داستانهای گذشتگان را روایت میکنند، بلکه پلی میان نسلها و فرهنگها برقرار میکنند. این مجموعهها شما را به چالش میکشند تا از نزدیک شاهد زیباییها و دستاوردهای هنری و تاریخی باشید که در طول قرون شکل گرفتهاند. هر کدام از این موزهها، دری به دنیایی از شناخت و احترام به میراث فرهنگی است که مشهد را به یکی از گنجینههای بیبدیل تاریخی و فرهنگی ایران تبدیل کردهاند. در نهایت، بازدید از این موزهها نه تنها آگاهی ما را از گذشته افزایش میدهد، بلکه ارزشهایی را در ما زنده میکند که میتوانند راهنمایی برای آینده باشند.
سوالات متداول
به طور کلی نه، اکثر موزههای مشهد هزینه ورودی دارند، اما هزینهها معمولاً مقرون به صرفه است.
موزه آستان قدس رضوی با بخشهایی مانند موزه سکه و موزه قرآن و نفایس، بسیار آموزنده و جذاب برای کودکان است.
اکثر موزهها از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر باز هستند. توصیه میشود پیش از بازدید، ساعات کاری موزه مورد نظر را بررسی کنید.
بله، بسیاری از موزههای مشهد مانند موزه آستان قدس رضوی به خوبی امکان دسترسی برای افراد معلول را فراهم کردهاند.
موزه نادری و موزه آستان قدس رضوی با داشتن مجموعههایی از آثار تاریخی، گزینههای عالی برای علاقمندان به تاریخ هستند.
منبع: 3 کلیک