چشمهایتان را ببندید. تنها صدایی که شنیده میشود صدای پیچیدن باد در بین شاخههای درختان سرو و صنوبر و تکاپوی پرندگان این حوالی است. دریاچهای زلال را میبینید که دورتادورش با کوههای بلندبالا محاصره شده و از انعکاس تصویر درختان اطرافش به رنگ سبز درآمده است. پاهایتان را داخل آب میگذارید و خنکی آب حالتان را جا میآورد و نسیمی که از روی دریاچه میوزد صورتتان را نوازش میکند. یک نفس عمیق بکشید، بوی بهشتی جنگل و خاک نمخورده را حس کردید؟ اینجا دریاچه مارمیشو یکی از جاهای دیدنی ارومیه است.
دریاچه مارمیشو یک دریاچه فصلی در شمال غربی ایران، در روستای خوشآبوهوای مارمیشو ارومیه و بسیار نزدیک به مرز کشور ترکیه است. خود دریاچه و جاذبهها و مناظر تماشایی اطرافش بهاضافه سکوت و آرامش روستا و صفا و سادگی مردم آن، همان چیزی است که سفری متفاوت و دلچسب برایتان خلق میکند.
خلاصه که اگر مثل من عاشق سفرهای ماجراجویانه و کشف جاهای جدید هستید در این مقاله با من و مجله علیبابا همسفر شوید تا با هم یکی از باصفاترین جاهای دیدنی ارومیه را کشف کنیم.
بهترین مسیر دسترسی به دریاچه از تهران کدام است؟
بهترین زمان برای بازدید از دریاچه چه وقت است؟
قدمت دریاچه مارمیشو چقدر است؟
دریاچه مارمیشو از آن دریاچههای پا به سن گذاشته است. سنوسال دریاچه مارمیشو دقیقا مشخص نیست اما طبق گفته مردم محلی حداقل ۱۳۰۰ سالی عمر دارد.
دریاچه مارمیشو بدون دخالت انسان و به دست طبیعت ساخته شده است. اگر گفتهها و شنیدهها حقیقت داشته باشد، بعد از رانش زمین و زلزلهای که سالهای خیلی دور در روستای مارمیشو اتفاق افتاد، بعضی از کوههای اطراف ریزش کردند و یک شکاف و گودال خیلی بزرگ (که محل فعلی دریاچه است) در پایین کوه شکل گرفت. این گودال رفتهرفته از آب برف و باران و رودخانههای اطراف پر شد و شکل دریاچه به خود گرفت.
چرا مارمیشو؟
اولین بار که اسم دریاچه مارمیشو به گوشم خورد، اسم عجیبوغریب آن توجهم را جلب کرد. با کمی جستوجو، در آخر به دو روایت درباره داستان پشت این اسم رسیدم.
روایت اول میگفت در جنگ جهانی دوم تعدادی از ارمنیها به این قسمت از ارومیه مهاجرت میکنند و این منطقه از ارومیه، کمکم به محل زندگی ارمنیها تبدیل میشود. طبق گفتهها حدود ۲۰۰ سال پیش که مارمیشون بنیامین مسیحی، حاکم این منطقه میشود اسم این دریاچه را به نام او ثبت میکنند.
اما روایت دوم کمی ترسناک است؛ طبق این روایت اسم قدیمی این دریاچه «ماربیشو» است. وجه تسمیهش هم این است که این دریاچه قبلا پر از مار بوده، آنقدر پر که تعداد مارها حتی از آب دریاچه هم بیشتر میشد.
این که کدام داستان به واقعیت نزدیکتر است را خدا میداند ولی من ترجیح میدهم داستان اول را باور کنم!
شرایط آبوهوایی منطقه مارمیشو
دریاچه مارمیشو از یک طرف در منطقهای کوهستانی قرار گرفته و از طرفی در نزدیکی جنگل است. پس بیشتر سال بهخصوص فصل بهار و تابستان را با آبوهوای معتدل و مطبوع سپری میکند.
این دریاچه هرقدر که در شش ماه اول سال آبوهوای دلپذیری دارد، پاییز و زمستانش سرد، پربارش و یخبندان است، طوری که حتی ممکن است مسیر دسترسی به روستا و دریاچه مارمیشو مسدود شود. از اواسط شهریورماه دمای هوا آهستهآهسته رو به سردی میرود و این کاهش دما تا اواخر اسفند ادامه دارد.
پوشش گیاهی و گونههای جانوری دریاچه مارمیشو
همان طور که از بیشتر مناطق کوهستانی و معتدل توقع داریم، در حوالی دریاچه مارمیشو هم تا چشم کار میکند درختان صنوبر، بلوط، بید، گون و زنبق، زالزالک و عناب دیده میشود. اگر طعم میوههای جنگلی را دوست دارید جیبهایتان را از زالزالک و عناب پر و موقع دریاچهگردی مزهمزهشان کنید.
داخل روستای مارمیشو هم درختان گردو، پسته، بادام و گلابی و… دیده میشود و میتوانید این محصولات را بهعنوان سوغاتی لذیذ مارمیشو، از روستاییان بخرید.
علاوه بر درختان، در فصل بهار وجببهوجب دامنه کوههای اطراف دریاچه مارمیشو هم پر است از گیاهانی با خواص درمانی که اگر بشناسیدشان میتوانید مقداری از آنها را بچینید و یک دمنوش خوشمزه در دل طبیعت نوش جان کنید. آویشن، خارشتر، کاسنی، بومادران، شیرینبیان، گزنه و… تعدادی از گیاهان دارویی این منطقه است.
از گونههای گیاهی که بگذریم، دوروبر دریاچه محل زندگی حیواناتی مثل خرگوش، سمور و پرندگانی مانند کبک، عقاب و شاهین و بعضی پرندگان مهاجر است. خیلی قبلترها حیوانات وحشی مثل خرس، پلنگ، روباه، گرگ، گراز و بزکوهی هم در این منطقه زندگی میکردند، اما الان تقریبا خبری از آنها نیست.
آشنایی با دریاچه مارمیشو
تنها دریاچه ارومیه، دریاچه نمک نیست. یک دریاچه طبیعی به نام مارمیشو با آبی زلال در درهای در نزدیکی مرز ترکیه و ایران، با فاصله کمتر از یک ساعت از شهر ارومیه وجود دارد که خیلیها از وجودش بیخبرند، حتی خود ارومیهایها.
این دریاچه از هر چهار طرف با کوههای بلندقامت محاصره شده است. دورتادور دریاچه با درختان و گیاهان سرسبز پوشیده شده که انعکاس تصویر آنها در دریاچه رنگ آب را سبز نشان میدهد.
اندازه دریاچه مارمیشو پنج هکتار است؛ یعنی چیزی حدود ۱۰ تا زمین فوتبال چسبیده به هم. این دریاچه فصلی است؛ به همین دلیل در بهار و پاییز بیشترین و در تابستان کمترین مقدار آب را دارد. ارتفاع دریاچه مارمیشو در عمیقترین قسمتش به ۶۰ متر میرسد.
آب دریاچه مارمیشو از طریق باران و برف و رودخانه نازلوچای تامین میشود. طبیعت متنوع این دریاچه هر آدمی را با هر سلیقهای راضی نگه میدارد. کوهنوردی، جنگلنوردی، ماهیگیری و دهها سرگرمی دیگر وجود دارد که دریاچه مارمیشو در اختیارتان میگذارد.
راهنمای بازدید از دریاچه مارمیشو
دریاچه مارمیشو به مرز کشور ترکیه خیلی نزدیک است، آنقدری که برای رسیدن به آنجا باید از گیت مرزبانی ایران عبور کنید تا مشخصات شما و خودرویتان بررسی شود.
بهخاطر موقعیت حساس و نزدیک بودن به مرز، حتی ممکن است مسیر دسترسی به دریاچه مارمیشو بسته شود. پس حتما قبل از حرکت بهسمت دریاچه از مردم محلی و روستاییان درباره باز یا بسته بودن مسیر سوال کنید.
شنا کردن در این دریاچه ممنوع است. حتی اگر شناگر خیلی ماهری هستید فکر شنا کردن در این دریاچه طبیعی را از سرتان بیرون کنید و گول ظاهر آرام آن را نخورید. عمق این دریاچه ۶۰ متر است و جریانهای پرفشاری در زیر آن وجود دارد که با پریدن به داخلش بهسرعت آدم را به ته دریاچه میکشاند و خطر مرگ بههمراه دارد.
در فصل زمستان هم ممکن است سروکله حیوانات وحشی برای پیدا کردن غذا در اطراف دریاچه پیدا شود. مراقب باشید تا نه به حیوانات آسیب بزنید نه خودتان آسیب ببینید.
جاذبههای اطراف دریاچه مارمیشو
اگر تا دریاچه مارمیشو رفتید، حیف است به جاهای دیدنی نزدیک دریاچه سرکی نکشید؛ چون همه زیبایی مارمیشو در دریاچهاش خلاصه نمیشود. حضور زنبورداران و عشایران با چادرهای سنتی و رنگارنگ خود، آبشار مارمیشو و دیدنیهای داخل روستا، دریاچه مارمیشو را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی ارومیه تبدیل کرده است.
زنبورداران و عسل طبیعی مارمیشو
عسل طبیعی مارمیشو گل سرسبد سوغات ارومیه است که واقعا خوردن دارد. بهار که به مارمیشو میآید، همه جا پر میشود از گلهای خوشرنگ و خوشبو. زنبورداران هم از این فرصت استفاده میکنند و کندوهای خود را به دامنه کوههای مارمیشو میآورند و به پرورش زنبور عسل و تولید عسل طبیعی و خالص مشغول میشوند.
اگر تا حالا کندوهای زنبور عسل را از نزدیک ندیدهاید، بازدید از این منطقه و چشیدن طعم بینظیر عسل کوهی مارمیشو تجربه جالبی است که مزهاش تا مدتها در ذهن و زیر زبانتان باقی میماند.
چادرهای عشایر
شما را نمیدانم، اما دیدن زندگی عشایر با آن همه رنگولعاب و سنت و فرهنگ غنی من را سر ذوق میآورد. هوا که رو به گرمی میرود، عشایر ارومیه باروبندیلشان را جمعوجور میکنند تا به ییلاقات که هوای خنکتری دارد کوچ کنند. یکی از مقاصد آنها دریاچه مارمیشو است.
اگر فصل مناسبی را برای سفر به ارومیه انتخاب کنید حتما چادرهای عشایر را میبینید که در نزدیکی دریاچه اتراق کردند. شما هم میتوانید چادرهایتان را در کنار عشایر برپا کنید و از همصحبتی با آنها و تجربه زندگی عشایری لذت ببرید.
آبشار مارمیشو
کمی بالاتر از دریاچه و در امتداد مسیر رودخانه نازلوچای آبشار مارمیشو را میبینید. این آبشار فصلی است و در فصول کمبارش تقریبا خشک است. اما در فصل بارندگی راه خودش را از بین صخرهها پیدا میکند و به رودخانه نازلوچای میریزد.
روستای مارمیشو
در جاده پرپیچوخم و کوهستانی که از حاشیه رودخانه نازلوچای عبور میکند، چند روستا وجود دارد که روستای مارمیشو یکی از آنها است. روستای مارمیشو از جاهای دیدنی ارومیه است که در درهای سرسبز با جنگلهای انبوه قرار گرفته و بهخاطر بارندگی فراوان و آبوهوای خنک و معتدل، مراتع سرسبزی برای چرای دام روستاییان دارد.
شغل مردم این روستا کشاورزی، دامداری و زنبورداری است. تکیه قدیمی مارمیشو از آثار تاریخی روستاست که قدمت طولانی دارد و بهشکل یک غار در دل کوه کنده شده است.
پیر خراسانی
زیارتگاه پیر خراسانی یکی از جاذبههای معنوی و مقدس داخل روستا است که هم مردم محلی و هم گردشگران برای زیارت به آنجا میآیند. از پیر خراسانی تا دریاچه مارمیشو یک مسیر سنگلاخی با درختان جنگلی وجود دارد. با چند دقیقه پیادهروی یا رانندگی در این مسیر به دریاچه میرسید.
قلعه حسن آقا و کلیسای مارتوما
از دیگر جاهای دیدنی ارومیه که در فاصله نهچندان دور از دریاچه مارمیشو قرار گرفته، کلیسای مارتوما و قلعه حسن آقا است. این دو بنای تاریخی در
منبع: علی بابا