تاحالا کرمانشاه رفتهاید؟ اگر بله، برای گردش و تفریح؟ یا فقط از این شهر زیبا گذر کردهاید؟ به هر حال این شهر زیبا را اکثرا فقط با طاقبستان و بیستون میشناسند. اما جاهای دیدنی کرمانشاه خیلی بیشتر از این حرفها هستند. کرمانشاه جاذبههای تاریخی، مذهبی، و طبیعی زیادی دارد که میتواند تعطیلات بینظیری را برای شما رقم بزند.
مخصوصا در ماههای اول بهار و اول پاییز به کرمانشاه بروید و از هوای بینظیر این شهر لذت ببرید. حالا که بحث سفر به کرمانشاه شد، با این مقاله از مجله گردشگری راستین گشت همراه باشید تا غربیترین شهر ایران را بهتر بشناسید.
جاهای تاریخی کرمانشاه کدامند؟
بیستون کرمانشاه کجاست؟
بهشت بابا کرمانشاه کجاست؟
جاهای دیدنی کرمانشاه
اگر بخواهیم در یک کلام کرمانشاه را تعریف کنیم، باید بگوییم شهر داستانهای عاشقانه و تاریخی. برای همین هم اولین جایی که در این شهر باید ببینید جاذبه های تاریخی کرمانشاه است. جاهایی مانند بیستون، طاق بستان، و معبد آناهیتا از اولین موارد در هر لیست گردشگری این شهر هستند. اما هنگام گردش در این شهر تاریخی نباید از جاذبه های طبیعی کرمانشاه هم غافل شوید.
استان کرمانشاه از شرق تا غرب آبوهوای کاملا متفاوتی دارد. برای همین هم بازدید از مناطق معتدلتر استان یعنی شهر صحنه و مناطق گرمسیری استان یعنی شهرهای قصرشیرین و گیلانغرب را نباید فراموش کنید.
البته جاذبه های مذهبی کرمانشاه هم کم نیستند. مسجدهای کرمانشاه نمونههای بینظیری هستند از معماری و سنتهای چندصد ساله ایرانی. تکیهها هم علاوه بر جنبه مذهبی، جنبهای تاریخی دارند که مانند دفتر خاطرات دورههای مختلف را نشان میدهند.
بازارهای کرمانشاه هم حتما باید در لیست جاهای دیدنی کرمانشاه که حتما باید ببینید باشند. از تاریکه بازار شهر کرمانشاه گرفته، تا بازار مرزی جوانرود و بازار قصر شیرین. هر کدام از این بازارها جنبهای از فرهنگ و سبک زندگی کرمانشاهی را به شما نشان میدهند که از دیدن آن پشیمان نخواهید شد.
جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار و عید
اگرچه که هر فصلی زیباییهای خودش را دارد؛ اما بهار همیشه حالوهوای دیگری دارد و زیباییهایش دوچندان میشود. بهویژه که تعطیلات نوروز را هم زیر بغلش زده و به یک مجمعالخوبان تمامعیار تبدیل شده است. به همین خاطر بهطور اختصاصی در این بخش از جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار صحبت خواهیم کرد.
گوردخمه های کرمانشاه، اتاقکهایی در دل کوه با داستانهای ناگفته
گوردخمه از جاهای دیدنی اطراف کرمانشاه ، حفرهای است که مردم ایران باستان در دل کوه میکندهاند تا درگذشتگان خود را به همراه داشتههای او دفن کنند. این گور دخمهها معمولا برای چند نفر طراحی شدهاند. گور دخمهها در دوران مادها و هخامنشیان به محبوبیت زیادی داشتند.
این پدیدههای عجیب در کرمانشاه زیاد دیده میشوند. شگفتانگیزترین بخش آن این است که چطور انسانهای باستانی بدون هیچ ابزار یا ماشینی موفق به کندن چنین اتاقهایی در دل کوه شدهاند.
گوردخمه های کرمانشاه داستانهای زیادی را در مورد تاریخ چند هزارساله این شهر برای باستانشناسان تعریف کرده است. این داستانها سبک زندگی و عقاید ایرانیان باستان را برای ما مشخص میکنند. در ادامه میتوانید لیست گوردخمههای کرمانشاه را ببینید:
- اسحاق وند
- دکان داوود
- صحنه دربند
- روانسرا
- شمس آباد
- دیره
- سان رستم
- برد عاشقان
- برناج
مجسمه هرکول، یک کشف اتفاقی ارزشمند
یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار، مجسمه هرکول است. این مجسمه که قدمتش به دوران اشکانیان و سلوکیان میرسد، بهطور اتفاقی در یک ساختوساز جادهای در سال ۱۳۳۰ کشف شد. اگرچه این مجسمه در حین خاکبرداری دچار آسیب در قسمتهای مختلف شده است، اما همچنان بهعنوان یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه گردشگران زیادی را به این منطقه میکشاند.
یکی از نکات جالب درباره مجسمه هرکول این است که سر این مجسمه به دلیل اینکه دوبار موردسرقت قرار گرفته بود، نهایتا به گنجینه میراث فرهنگی منتقل شد و سری که در حال حاضر روی بدن هرکول دیده میشود، به دست هنرمندان امروزی و از جنس سنگ آهک که همجنس با همان سر بوده ساخته و جایگزین شده است.
مجسمه هرکول روی گوگل مپ
جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان
معمولا برای بازدید از جاهای دیدنی کرمانشاه محدوده زمانی خاصی نمیتوان تعیین کرد؛ اما بعضی وقتها برای بعضی انتخابها مناسبترند که چند نمونه از این جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان را در ادامه خواهیم داشت.
۱- طاق بستان، یک بنای تاریخی تمامعیار
حالا که وارد شهر کرمانشاه شدهاید، از اولین جاهای دیدنی کرمانشاه که باید ببینید بلوار طاق بستان و سنگنگاره معروف طاق بستان در انتهای آن است. تابستان هم که میتوان گفت بهترین زمان برای بازدید از این بنای تاریخی است.
احتمالا عکس بلوار طاق بستان را این طرف و آن طرف زیاد دیدهاید، اما دیدن خود بلوار، با درختان سر به فلک کشیده و محوطهی بزرگ پیادهروی و بازی صفای دیگری دارد. بعد از اینکه بلوار را تا انتها بالا رفتید، به سنگ نگاره طاق بستان میرسید.
مجموعه تاریخی طاق بستان شکارگاه پادشاهان ساسانی بوده است. درست است که حالا این منطقه در دل شهر قرار دارد، اما از رودخانه خروشان طاق بستان، درختان باستانی آن، و سنگنگاره نقش شده در دل کوه میتوان دید که این مکان استحقاق شکارگاه شاهان شدن را داشته است.
جلوی سنگنگاره طاق بستان یک دریاچه مصنوعی ساختهاند که زیبایی این اثر تاریخی را دوچندان میکند. در روزهای آفتابی میتوان انعکاس سنگنگاره را روی سطح درخشان و زلال آب دید و شبها هم نورپردازی زیبای محوطه این اثر تاریخی را حسابی دیدنی کرده است.
بعد از اینکه بازدیدتان از محوطه تاریخی تمام شد، میتوانید در امتداد رودخانه جلو رفته و یکی از رستورانهای سنتی طاق بستان را انتخاب کنید. یکی از خوشمزهترین دنده کبابهای عمرتان در این رستورانها انتظارتان را میکشد.
طاق بستان روی گوگل مپ
۲- روستای سفید برگ، یک بهشت تابستانی در دل کرمانشاه
یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان، روستای سفید برگ است که چیزی حدود ۱۵ دقیقه با جوانرود کرمانشاه فاصله دارد. این روستا که بین کردهای عزیز به «بهشت گمشده زمین» معروف است، در زمان سومریان پایتخت تابستانه به حساب میآمده. این روستا که در دل سه کوه قرار دارد، با آبوهوای بسیار خوبی که در فصل گرما دارد، به یکی از پرطرفدارترین گردشگاههای تابستانی تبدیل شده است.
روستای سفید برگ روی گوگل مپ
جاذبه های تاریخی کرمانشاه
همان طور که اشاره شد، جاذبه های تاریخی کرمانشاه به همراه داستانهایی میآیند که از کودکی از بزرگترها شنیدهایم. داستان شیرین و فرهاد که به خاطر آن کوه بیستون کندهشد، داستان پادشاهان ایران باستان که نماد عدل و عدالت بودهاند، و داستان شیر مردان و شیر زنانی که جان خود را برای دفاع از خاک خود فرا کردهاند.
۱- محوطه تاریخی بیستون یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه که شما را به قلب تاریخ میبرد
بیستون علاوهبر محوطه تاریخی، یکی از جاذبه های طبیعی و البته جاهای دیدنی اطراف کرمانشاه محسوب میشود. برای همین اولین جایی که در کرمانشاه میبینید، میتواند به یک پیکنیک به خاطر ماندنی برای شما تبدیل شود.
محوطه تاریخی بیستون شامل آثار تاریخی زیادی از دورههای مختلف است. این آثار تاریخی شامل کتیبه بیستون، مجسمه هرکول، نقش مهرداد اشکانی، فرهاد تراش، پل ساسانی، کاروانسرای ایلخانی، کاروانسرای شاهعباسی و پل صفوی میشود.
کتیبه بیستون به دستور داریوش اول به مناسبت آغاز حکومت او بر امپراتوری ایران در سال ۵۲۱ قبل از میلاد مسیح کندهکاری شد. میتوانید از پلههایی که سازمان میراث فرهنگی برای بازدید گردشگران نصب کردهاند بالا بروید. بعد از ۲۵۰۰ سال، نقش داریوش اول با تیر و کمانش را در دل کوه ببینید و به تاریخ برجسته و پرشکوه ایران فکر کنید.
بعد از بازدید از آثار محوطه تاریخی بیستون، وقت آن رسیده زیر سایه درختان کاج کوهپایه کمی استراحت کنید. تنها چیزی که نیاز دارید یک زیرانداز و یک لیوان چای داغ است. عطر چای با عطر درختان همیشه سبز شما را به دنیایی میبرد که نظیر آن را کمتر جایی دیدهاید.
محوطه تاریخی بیستون روی گوگل مپ
۲- کاروانسرای بیستون، محل اقامت مسافران از دوران صفوی تا به حال
کاروانسرای بیستون یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه است که قطعا ارزش دیدن دارد. اگر قصد اقامت در بیستون را دارید، ماندن در کاروانسرای بیستون یکی از تجربیاتی است که به این زودیها فراموشتان نمیشود.
کاروانسرای شاه عباس صفوی در سال ۱۰۷۲ هجری قمری ساخته شد. این کاروانسرا در سال ۱۳۹۴ دوباره به کاربرد اصلی خود یعنی جای دادن به مسافران بازگشت. امروزه این کاروانسرا یکی از بهترین جاهای تاریخی کرمانشاه و البته جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان است که در آن هم میتوان اقامت گزید و هم خود را به آغوش صدها ساله تاریخ ایران انداخت.
کاروانسرای شاع عباسی بیستون را امروز بیشتر به نام هتل لاله بیستون میشناسند. اما روح این کاروانسرا هیچ گاه تغییر نکرده است. اگر شبی را در یکی از ۱۶ اتاق این کاروانسرا به صبح رساندید، احتمالا صدای مسافران خسته را از پس قرنها خواهید شنید که با بیم و امید در مورد برنامه سفرشان سخن میگویند. درست مانند خود شما!
کاروانسرای شاه عباسی بیستون روی گوگل مپ
۳- طاق گرا، یکی دیگر از دیدنی های کرمانشاه از دوران ساسانی
برای دیدن طاق گرا باید راهی جاده کرمانشاه سرپل ذهاب شوید، چون این مکان از جمله جاهای دیدنی اطراف کرمانشاه است. باستانشناسان دقیقا نمیدانند هدف از ساختن طاق گرا چه بوده است، ولی از آنجایی که دروازه زاگرس یکی از نامهای طاق گرا است، ایده ایستگاه مرزبانی از سایر احتمالات قابل قبولتر است.
طاق گرا یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه است که به راحتی میتوانید ببینید. فقط کافی است بعد از ایست بازرسی کرمانشاه-سرپل ذهاب کمی توقف کرده و ۵۰۰ متر پیاده از جاده اصلی خارج شوید. آنجاست که طاق گرا را میبینید که بعد از هزاران سال باد و طوفان همچنان استوار باقی مانده است.
متاسفانه با دیدن طاق گرا به این نتیجه میرسید که سازمان میراث فرهنگ احتمالا باید از این بنای تاریخی بیشتر محافظت میکرد. جایجای این بنای زیبا با خطوط زشت یادگاریهای مردم پوشیده شده است. این یادگاریها بعضا صدمات جبرانناپذیری هم به خود بنا وارد آوردهاند.
طاق گرا روی گوگل مپ
۴- زیج منیژه، افسانهای هزار ساله در سرپل ذهاب
داستان عاشقانه بیژن و منیژه را احتمالا از شاهنامه میشناسید. محلیها اعتقاد دارند منیژه برای مدتی در این قلعه اقامت داشته است. برای همین هم به آن زیج منیژه میگویند. کلمه زیج به معنای رصدخانه یا تماشاگه است. اما باستانشناسان اعتقاد دارند زیج منیژه بیشتر اقامتگاه بینراهی بوده است.
زیج منیژه یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه محسوب میشود که از یک قلعه مستطیل شکل با راهروهایی در اطراف آن تشکیل شده است. این قلعه از چندین اتاقک تشکیل شده که طاق آنها حالت گهوارهای دارد. میتوانید ساعتهای میان راهروها و اتاقکهای زیج قدم بزنید و فراز و نشیبهای داستانهای بیژن و منیژه را به خاطر بیاورید.
زیج منیژه روی گوگل مپ
۵- حمام حاج شهباز خان، یادگاری از یکی از بزرگان شهر
در لیست آثار ملی ایرانی، از حمام حاج شهباز خان بهعنوان یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان نام برده شده است. حاج شهباز خان پسر منوچهر خان بیگلر بیگی یکی از بزرگترین مردان کرمانشاه در دوران قاجار بود. حاج شهباز خان دو حمام عمومی در محلههای اصلی شهر در آن زمان ساخت که خدمت بزرگی به مردم شهر بود.
بخشهای مختلف این حمام گچبریها و تزئینات زیبایی دارند که گرمخانه و خزینه این حمام قدیمی را تزئین کردهاند. بخشهای سربینه حمام نقاشیهای زیبایی دارند که دیدن آنها خالی از لطف نیست. حمام حاج شهباز خان دقیقا در دل بافت قدیمی شهر قرار دارد. برای همین هم در میان بازدید از جاذبههای تاریخی شهر میتوانید حمام حاج شهباز خان را ببینید.
۶- موزه های کرمانشاه، داستان تاریخ و فرهنگ کرمانشاهی از دل تاریخ
نمیشود از جاهای دیدنی کرمانشاه حرف زد، اما از موزه های کرمانشاه چیزی نگفت. از موزه مردم شناسی گرفته تا خانههای بزرگان شهر که بعدا تبدیل به موزه شدهاند. آشنایی کامل با موزه های کرمانشاه یک روز کامل گشتوگذار در محله های قدیمی شهر را میطلبد. البته این شهرگردی کاملا ارزشش را دارد چون اشیائی که در این موزهها میبینید، احتمالا به صدها یا حتی هزاران سال پیش بازمیگردند.
موزه های کرمانشاه را میتوان در جایجای شهر پیدا کرد. البته بیشتر آنها در مرکز شهر و بافت قدیمی قرار دارند. در ادامه فهرست این موزه ها را میبینید. میتوانید این لیست را در دست بگیرید و یکی یکی آنها را در شهر پیدا کنید.
- موزه میراث باستانی
- موزه شهدای کرمانشاه
- موزه و نمایشگاه تمبر
- موزه دفاع مقدس
- موزه پارینه سنگی زاگرس
- موزه سنگ طاقبستان
- موزه و دبیرستان کزازی
- موزه صنایع دستی کرمانشاه
- موزه جانوری
- موزه مردم شناسی کرمانشاه
- موزه پوشاک و زیورآلات
- موزه تاریخ طبیعی کرمانشاه
- موزه خط و کتابت
۷- دیگر جاذبه های تاریخی کرمانشاه
طاق بستان و گوردخمهها هم از اصلیترین جاذبه های تاریخی کرمانشاه هستند که بالاتر درباره آنها صحبت کردیم.
مناطق بکر کرمانشاه، ترکیبی از کوه و آب و دشت
کرمانشاه در منطقه خشک و کوهستانی کشور واقع شده است. برای همین هم هر جا که آب یا چشمهای وجود داشته باشد، یکی از جاذبه های طبیعی کرمانشاه محسوب میشود. البته این جاهای دیدنی کرمانشاه بسته به شهرستانی که در آن قرار دارند حال و هوای متفاوتی هم دارند. برای همین باید چند روزی را به طبیعتگردی و کوهنوردی بگذرانید تا تمام این دیدنیها را ببینید.
۱- تالاب هشیلان، از جاذبه های دیدنی کرمانشاه که به معنی لانه مارهاست
نترسید! مارهای زیادی در تالاب هشیلان وجود ندارند. اما نام این تالاب از زبان اصیل کردی میآید و به معنای لانه مارهاست. رفتن به تالاب هشیلان میتواند زدن یک تیر با دو نشان باشد. یعنی با دیدن این جاذبه طبیعی کرمانشاه هم فرصت شنا در یکی از خنکترین و زیباترین آبهای کرمانشاه را خواهید داشت و هم انواع پرندههای مهاجر و بومی را خواهید دید. همه اینها قطعا تالاب هشیان را به یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه تبدیل میکند.
به خاطر داشته باشید هر آنچه برای خوردن و آشامیدن نیاز دارید، از شهر با خود ببرید؛ چون این منطقه بکر طبیعی امکانات تفریحی ندارد و به حالت طبیعی خود حفظ شده است. پیشنهاد راستین گشت این است که در یکی از ماههای پاییز یا بهار به تالاب هشیلان بروید تا هم از خورشید کم جان این فصلها استفاده کنید و هم هوا به اندازه کافی خنک باشد.
البته اگر شناگر ماهری هستید، حتما لباس شنا هم به خاطر داشته باشید، چون این تالاب آنقدر عمیق و بکر هست که تجربه شنا در طبیعت وحشی را به شما القا کند. بهتر است تنهایی به تالاب هشیلان نروید، چون آب تالاب مملو از گیاهان آبی است که ممکن است هنگام شنا برایتان مشکل به وجود بیاورند. به هر حال ماجراجویی در طبیعت خطرات خود را هم به همراه دارد!
تالاب هشیلان روی گوگل مپ
۲- غار قوری قلعه یکی از جاذبه های طبیعی کرمانشاه با ۶۵ میلیون سال قدمت
وقتی میخواهید نام یکی از غارهای معروف ایران را به خاطر بیاورید احتمالا فقط به یاد غار علیصدر در همدان میافتید. اما کرمانشاه هم یکی از شگفتانگیزترین غارهای نه تنها ایران، بلکه خاورمیانه را دارد.
غار قوری قلعه یا غار قوری قلا در جاده کرمانشاه پاوه یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه است که به هیچ عنوان نباید از دست بدهید. این دیدنی باورنکردی که جز جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان هم هست، بزرگترین غار آبی در کل خاورمیانه است. جایی که بازدید از آن احتمالا بهترین خاطرات سفر را در ذهنتان ثبت خواهد کرد.
هنگام ورود به غار ابتدا تصاویری را از تالارهای سنگی قوری قلعه خواهید دید که با توضیحات راهنمای غار همراه هستند. بعد که مسیر پیادهروی در غار را آغاز کردید، میتوانید خودتان این جاذبهها را از نو کشف کنید. البته اگر دلتان میخواهد یک خبره تمام نکات دیدنی در مورد غار راه برایتان توضیح دهد، میتوانید با یکی از راهنماها همراه شوید و مسیر غار را تا انتها با او بروید.
البته چند نکته را در مورد غار قوری قلعه باید به خاطر داشته باشید. اول اینکه برای ورود به غار مبلغی را به عنوان ورودی باید پرداخت کنید. دوم اینکه چه تابستان به دیدن این غار زیبا بروید و چه زمستان، حتما باید لباس گرم به همراه داشته باشید.
چون دمای داخل غار در تمام فصول سال ثابت و بین ۷ تا ۱۱ درجه است. در تابستان دمای پاوه گهگاه به ۴۰ درجه هم میرسد. حالا تصور کنید که از گرمای طاقتفرسای تابستان پاوه به خنکای غاری زیبا و تاریک پناه آوردهاید! واقعا دل کندن از چنین جایی سخت است!
نکته آخر اینکه در اطراف غار یک بازار محلی هم برای گردشگران برپا شده که در آن انواع غذاها و صنایع دستی پاوه به فروش میرسد. این صنایع دستی شامل وسایل بازی و تزیینی کندهکاری شدهای هستند که به دست هنرمندان روستایی ساخته شدهاند. مطمئن باشید نظیر این آثار را با چنین قیمتی هیچ جای کشور پیدا نخواهید کرد.
غار قوری قلعه روی گوگل مپ
۳- غار پرآو از جاهای دیدنی کرمانشاه مخصوص ماجراجویان
اگر غارنورد یا صخره نورد حرفهای نیستید، به داخل غار پرآو نروید! غار پرآو خطرناکترین و عمیقترین غار عمودی ایران است. به علاوه، دمای هوای غار هم به شدت سرد است، بین ۱ تا ۳ درجه سانتیگراد. این یعنی برای ورود به غار پرآو هم تجهیزات صخرهنوردی کامل میخواهید، و هم لباس ضد آب و ضد سرما.
اما نکته جالب اینجاست که غار پرآو چند دقیقه از مرکز شهر بیشتر فاصله ندارد. این واقع این غار در دل همان کوهی است که بر فراز شهر سایه افکنده و هر روز از پنجره اتاقتان آن را میبینید. برای همین هم دیدن این غار از نزدیک میتواند تجربهای فراموش نشدنی برای شما باشد.
اما اگر غارنورد حرفهای هستید، میتوانید با یکی از راهنمایان غار پرآو تماس بگیرید و به همراه آنها تا اعماق غار نفوذ کنید. رفتن تا انتهای غار و بازگشت حدودا یک هفته طول میکشد و شما باید برای این یک هفته آذوقه و تهجیزات کامل را داشته باشید.
منبع: علی بابا