جنگل فندقلو اردبیل دیار دشت‌های بابونه و لاله‌های داغدار

جنگل فندقلو را از نزدیک دیده‌ام و بخواهم فقط سه جا را برای سفر به اردبیل پیشنهاد بدهم، جنگل فندقلو اردبیل حتما یکی از آن‌ها است! فاصله تهران تا جنگل فندقلو ۶۲۶ کیلومتر است. آب و هوای جنگل فندقلو در بهار و تا اواسط تابستان خیلی خنک می‌شود و به نظرم بهترین زمان سفر به جنگل فندقلو هم همین موقع‌هاست.

حالا اگر دوست دارید بدانید که جنگل فندقلو دقیقا کجاست و چطور باید به آن برسید و دوست دارید با امکانات موجود در جنگل فندقلوی اردبیل و زیبایی‌های آن بیشتر آشنا شوید در این مقاله با من و مجله گردشگری علی‌بابا همسفر شوید.

معرفی کلی جنگل فندقلو

فندقلو یکی از جاهای دیدنی اردبیل است که هم در بین گردشگران هم میان مردم اردبیل، کلی طرفدار دارد و یکی از پاتوق‌های اصلی اردبیلی‌ها برای گذراندن تعطیلات آخر هفته در کنار خانواده است.

بیشتر از نصف منطقه جنگل فندقلو (حدود سه‌چهارم) را مراتع و دشت‌های وسیعی شکل می‌دهند که در فصل بهار به گُل می‌نشینند و رنگ‌ولعاب زیبایی به منطقه اضافه می‌کنند. یک‌چهارم باقی مانده هم مناطق جنگلی هستند که با درختان فندق و تمشک و گیلدیگ و… پر شده‌اند.

عکس از: سایت Deltapayam

در سال ۱۳۸۹ بود که طرح رهاسازی مارال‌ها در جنگل فندقلو کلید خورد و در حال حاضر ۱۱ راس مارال در منطقه‌ای محافظت‌شده داخل این جنگل زندگی می‌کنند. ناگفته نماند که از همان سال هم جنگل فندقلو در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

عکس از: سایت Deltapayam

جنگل فندقلو برای هر سلیقه‌ای یک پیشنهاد مهیج برای خوشگذرانی دارد؛ اگر اسکی‌باز حرفه‌ای هستید اسکی در پیست چمن فندقلو، اگر اهل آبتنی و شنا کردن هستید چشمه و آبگرم مشه سویی، اگر آدمِ طبیعت و طبیعت‌گردی هستید پیاده‌روی و گشت‌وگذار در مراتع و جنگل‌های فندقلو، تجربه سفر به جنگل فندقلو اردبیل را به‌یادماندنی‌تر می‌کند.

عکس از: سایت Farsnews

اگر ماجراجوتر از این حرف‌ها هستید و تفریح هیجان‌انگیزتری می‌خواهید، تله‌کابین جنگل فندقلو را امتحان کنید که تا گردنه حیران امتداد دارد.

درصورتی هم اهل هیچ کدام از این گروه‌ها نیستید، می‌توانید داخل جنگل فندقلو یا دشت‌های همان حوالی بساط یک دورهمی ساده و باصفا را بچینید و از تماشای مناظر اطراف‌تان و تنفس هوای پاکی که مثلش را در هیچ جایی پیدا نمی‌کنید، لذت ببرید!

عکس از: سایت Iribnews

قدمت جنگل فندقلو چقدر است؟

جنگل فندقلو، بخشی از جنگل‌های هیرکانی داخل ایران است که از شهرستان نمین (یکی از شهرستان‌های استان اردبیل) تا گیلداغ استان گلستان کشیده شده است.

عکس از: سایت Iribnews

گفته می‌شود که جنگل فندقلو از قدیمی‌ترین جنگل‌های ایران است. منظورم از «قدیمی بودن» ۴۰۰ یا ۵۰۰ یا حتی هزار سال نیست؛ جنگل‌های هیرکانی فندقلو، کمِ‌ کم ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال قدمت دارند و یکی از ارزشمندترین گنجینه‌های کرۀ زمین محسوب می‌شوند!

عکس از: سایت Iribnews

واقعا چه چیزی جذاب‌تر از این که وارد جنگلی شوید که از عصر یخبندان جان سالم به در برده و در قرن ۲۱ هنوز پابرجاست و با مهر از شما میزبانی می‌کند؟

دلیل نام‌گذاری این جنگل؟

جنگل فندقلو، همانطور که از نام آن حدس زده‌اید، پر است از درختان سخاوتمند و پربار فندق! به خاطر همین هم اسم «فندقلو» روی این جنگل مانده است. البته درختان دیگری هم در این جنگل وجود دارد، اما چون از خیلی سال‌های پیش، فروش فندق این جنگل‌، منبع درآمد محلی‌ها بوده به همین اسم هم شناخته شده است.

عکس از: سایت Irna

محلی‌ها به این جنگل «مِشه» به معنی جنگل و «فیندیقلی» که همان تلفظ ترکی فندقلو است، هم می‌گویند.

موقعیت جغرافیایی جنگل فندقلو

جنگل فندقلو ادامه جنگل‌های هیرکانی چند میلیون ساله شمال کشور است که از قسمت کوچکی از استان گیلان شروع می‌شود و تا شرق استان اردبیل را می‌پوشاند.

عکس از: سایت Mehrnews

جنگل فندقلو اردبیل از سمت غرب به روستای آبی بیگلو، ننه کران، کریم کندی، مهدی پستی، دگرماندرق، از سمت شرق به گردنه حیران، از سمت شمال به جاده قدیمی اردبیل-آستارا، روستای آرپا تپه، روستای خانقاه علیا و سفلی و از سمت جنوب به کوه خان بلاغی و روستاهای نیارق منتهی می‌شود.

عکس از: سایت Samtik

آب‌وهوای جنگل فندقلو

با این که جنگل فندقلو دنباله جنگل‌های هیرکانی گیلان است، اما آب‌وهوایش هیچ شباهتی به جنگل‌های گرمسیری و هوای شرجی و مرطوب گیلان ندارد.

عکس از: سایت Tabnak

جنگل فندقلو ۱۸۵۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و جزو مناطق کوهستانی به حساب می‌آید. البته کمی از رطوبت گیلان هم در این جنگل‌ها حس می‌شود که ترکیبش با هوای سرد و خشک اردبیل معرکه می‌شود! به همین خاطر هم است که در بیشتر مواقع سال جنگل در هوای مه‌گرفته دلنشینی فرومی‌رود.

عکس از: سایت Tasnimnews

در فصل بهار و از ماه‌های اردیبهشت و خرداد طبیعت جنگل فندقلو جان دوباره می‌گیرد و همه جا با گل‌های خوش‌رنگ شقایق و بابونه آراسته می‌شوند. بهار دوم فندقلو در اوایل پاییز است. در این فصل درختان فندق به بار می‌نشینند و انواع دیگری از گونه‌های گیاهی دشت‌ها را پر می‌کنند.

عکس از: سایت Tasnimnews

از آنجایی که جنگل فندقلو در منطقه‌‍ای کوهستانی قرار گرفته است، برف و باران زیادی در این منطقه می‌بارد؛ مخصوصا در پاییز و زمستان.

دمای هوا در جنگل فندقلو در شش ماه اول سال خنک و مطبوع و در پاییز و زمستان سرد و کوهستانی است. دمای هوا در شب پایین‌تر هم می‌آید؛ تا جایی که شاید مجبور شوید در چله تابستان لباس گرم بپوشید!

عکس از: سایت Twitter

با وجود هوای خنک جنگل فندقلو چیزی که درمورد آب‌هوای این جنگل جالب است، آفتاب گرم و سوزان تابستانش است. نمی‌دانم چه حکمتی دارد که آدم فکر می‌کند در فندقلو، خورشید از همه جا به ما نزدیک‌تر است! در تابستان مخصوصا وسط ظهر که خورشید عمود و مستقیم می‌تابد، شاید تحمل گرما برای بعضی‌ها کمی دشوار باشد که البته با وزیدن یک نسیم خنک دیگر جای شکایت باقی نمی‌ماند.

عکس از: سایت Twitter

خلاصه این که فندقلو اردبیل منطقه‌ای پربارش و کوهستانی است که در بیشتر ایام سال هوای خنک و سردی دارد.

پوشش گیاهی و جانوری جنگل فندقلو

بیایید اول از گونه‌های گیاهی جنگل فندقلو برایتان بگویم.

عکس از: سایت Wisgoon

هر چند نام جنگل فندقلو را به خاطر وجود درختان بی‌شمار فندق، «فندقلو» انتخاب کرده‌اند، ولی پوشش گیاهی این منطقه متنوع‌تر از این حرف‌هاست و درختان فندق فقط یک‌چهارم آن را تشکیل می‌دهند. در کنار درختان فندق، راش، بلوط، بیدمشک، تمشک، ممرز، ازگیل، سیب و گلابی وحشی و ترشک هم از عمده گونه‌های گیاهی فندقلو هستند.

دشت‌های اطراف جنگل فندقلو پر از گل‌‌وگیاه‌های خوش‌رنگ است که حتی دیدن آن‌ها از نزدیک هم حس‌وحال خوبی به آدم می‌دهد چه برسد به نشستن و قدم زدن در بین آن همه عطر و بو!

از گیاهان علفی که در فندقلو رشد می‌کنند و اغلب آن‌ها خواص درمانی هم دارند، می‌شود به بابونه، گل‌گاوزبان، بومادران، آویشن، سوسن چلچراغ، نسترن، خاس و بنفشه وحشی اشاره کرد.

گونه‌های جانوری مهم جنگل فندقلو هم مارال، خرس قهوه‌ای، گاومیش، سمور، کبک، عقاب طلایی، کلاغ ابلق، چکاوک و قرقاول هستند.

تجربه تفریحات جنگل فندقلو

دلیل اینکه در ابتدای مقاله گفتم جنگل فندقلو یکی از بهترین جاهای دیدنی اردبیل است، این بود که جدا از مناظر مسحورکننده و آب‌وهوای بی‌نظیرش، امکانات تفریحی مختلفی نیز دارد. در این بخش به چندتا از این تفریحات اشاره می‌کنیم.

– پیست اسکی روی چمن

اگر در فصل بهار به اردبیل سفر کنید، مراتع اطراف جنگل فندقلو را سبز و پر از چمن می‌بینید. از آنجایی که شیب این مراتع مناسب است و در بخش‌هایی از آن‌ها هیچ مانعی وجود ندارد، ورزشکاران و علاقه‌مندان آن را برای تمرین اسکی روی چمن انتخاب کرده‌اند.

عکس از: سایت Yjc.news

در ضمن، در این مکان که ارتفاع آن ۱۷۰۰ متر از سطح دریاست، چندین دوره هم مسابقات اسکی روی چمن برگزار شده است. باید اضافه کنم که در فصل زمستان و پس از بارش برف، از این مناطق برای اسکی روی برف نیز استفاده می‌شود؛ منتها امکانات آن هنوز در حد حرفه‌ای تکمیل نشده است.

– تله کابین حیران

با ادامه دادن جاده فندقلو و عبور از روستای مهدی پستی، می‌توانید به تله ‌کابین حیران-فندقلو برسید. اما…

عکس از: سایت Iranbekr

این مسیر در حال حاضر بسته شده و برای استفاده از تله کابین حیران و سایر خدمات آن، بهتر است از مسیر گردنه حیران بروید.

تله کابین حیران در مسیر خود از روی جنگل فندقلو هم عبور می‌کند و می‌توانید منظره زیبایی از این جنگل که در هاله‌ای از مه فرو رفته‌اند را در کنار دریای خزر و گردنه حیران تماشا کنید.

– جنگل‌نوردی، عکاسی و گشت‌وگذار در طبیعت فندقلو

حس و حال پیاده‌روی و گشت‌وگذار در مسیرهای پیچ‌درپیچ جنگلی را که با صدای سنجاقک‌ها و پرندگان آوازخوان همراه شود، در کمتر جایی می‌توانید تجربه کنید.

اگر در فصل بهار به جنگل فندقلو بروید، از همان اوایل جاده فندقلو، دشت‌هایی سفیدپوش و بی‌انتها را مقابل چشم‌های خودتان می‌بینید. در نگاه اول شاید فکر کنید زمین با برف پوشیده شده است اما کمی که جلوتر بروید، عطر بابونه راز زمین‌های سفید رنگ را فاش می‌کند!

عکس از: سایت Aavatonline

چیدن یک دسته گل بابونه و عکاسی در علفزارهایی که گاهی قدشان تا بالای پای آدم هم می‌رسد یکی از تفریحات دلپذیر جنگل فندقلو اردبیل است.

– تماشای مارال‌ها

یکی دیگر از تفریحات ساده و بی‌هزینه فندقلو تماشای مارال‌‌های کوچک و بزرگ این جنگل هستند که در منطقه‌ای محافظت شده زندگی می‌کنند. بیشتر این گوزن‌ها در جنگل فندقلو متولد شدند و با آدم‌ها خو گرفته‌‌اند؛ پس با خیلی راحت می‌توانید از پشت فنس آن‌ها را ببینید.

– سورتمه، پیست کارتینگ، زیپ‌لاین در فندقلو

بهتر است بدانید علی‌رغم اطلاعاتی که در سایت‌های مختلف آمده است و تا جایی که من می‌دانم، در جنگل فندقلو تفریحاتی از قبیل سورتمه، پیست کارتینگ و زیپ‌لاین وجود ندارد. این امکانات تفریحی در کنار تله کابین حیران قرار گرفته‌اند.

عکس از: سایت Isna

اگر احیانا این تفریحات در جنگل فندقلو وجود دارد و ما از آن‌ها بی‌خبریم، لطفا در قسمت نظرات به ما اطلاع دهید.

عکس از: سایت Asriran

جاهای دیدنی نزدیک به جنگل فندقلو

اگر تا فندقلو رفتید، حیف است جاهای دیدنی نزدیک به آن را از دست بدهید. جاذبه‌های طبیعی و دیدنی‌های زیادی در اطراف این جنگل قرار دارد که در این بخش با چند تا از معروف‌ترین آن‌ها آشنا می‌شویم.

– آب گرم مشه سویی

آبشار و آب گرم مِشه سویی در قلب جنگل فندقلو به سمت گیلده قرار گرفته است. مردم محلی می‌گویند که این چشمۀ آب گرم، خواص درمانی مختلفی دارد و هر سال، تعداد زیادی توریست برای استفاده از آن، راهی اردبیل می‌شوند.

عکس از: سایت Khabaronline

مشه سویی تقریبا ۸ کیلومتر با جنگل فندقلو فاصله دارد و برای رسیدن به آنجا باید خودتان را برای یک کوه‌پیمایی طولانی آماده کنید؛ البته بعد از رسیدن به چشمه خواهید گفت:«ارزشش را داشت!»

آب این چشمه از دل کوه و از کنار سنگ‌های آتشفشانی سبلان می‌گذرد و نهایتا به حوضچه‌ سنگی مقابلش سرازیر می‌شود.

– دشت گل‌های بابونه کنار جنگل فندقلو

در فصل بهار، به خصوص اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد، منظره‌ای زیبا، بی‌نظیر و خیره‌کننده از گل‌های بابونه و لوندر را، در مسیر رسیدن به جنگل فندقلو خواهید دید. تا چشم کار می‌کند، گل‌های سپید، زرد و بنفش، مانند لباسی خوش‌نقش، زمین را در بر گرفته‌اند.

عکس از: سایت ribnews

تازه گاهی اوقات دریاچه‌ای از مه نیز زیر پایتان تشکیل می‌شود و این منظره را چندین برابر رویایی‌تر می‌کند.

– دریاچه سوها حوالی جنگل فندقلو

دریاچه سوها یکی دیگر از جاهای دیدنی اردبیل، در نزدیکی جنگل فندقلو است. این دریاچه در روستایی به همین اسم، در پشت سدی در بین جنگل و علفزارهای فندقلو به وجود آمده است. از فندقلو تا دریاچه سوها ده دقیقه بیشتر راه نیست.

این دریاچه در بیشتر مواقع سال خلوت و آرام است و جان می‌دهد برای کمپینگ و شب‌مانی در طبیعت.

– ارتفاعات باغرو

بخشی از جنگل فندقلو تا رشته کوه باغرو کشیده شده است. این رشته‌کوه که ارتفاعش به ۳۰۰۰ متر می‌رسد، سرچشمۀ رودخانه‌های مختلفی، از جمله ولش و بالهارود است.