راستین گشت | مجله و پایگاه گردشگری
یزد به‌عنوان شهری که ۳۰۰۰ سال از عمرش گذشته، ساختمان‌هایی قدیمی دارد که در طول سال‌های سال، بدون استفاده بوده‌اند؛ اما روزی یکی از راه رسیده و دستی به سر ساختمان کشیده تا کاربری آن را تغییر دهد. به‌موهبت تغییر کاربری، حالا خیلی از بناهای تاریخی و قدیمی یزد، جانی دوباره پیدا کرده‌اند.
یکی از آن‌ها، گاراژ داد است که بعد از سال‌های سال تنهایی، حالا به هتلی چهار ستاره تبدیل شده که پُر از هیاهو و شور زندگی است. قدمت هتل و تشریح بنای اصلی هتل داد یزد نشان می‌دهد که می‌توان روحی دوباره به کالبد بناهایی دمید که روزی شخص اول داستان بوده‌اند. شخص اول داستان امروز ما هم هتل داد یزد است.
کاربری قبلی ساختمان هتل داد چه بود؟
امکانات رفاهی هتل داد چه هستند؟
تاریخچه و قدمت هتل داد یزد
وقتی حرف از تاریخچه و قدمت می‌شود، اول از همه بادگیرهای یزد دست خود را بالا می‌برند! یزد شهری است که روایت‌های زیادی را در دل خودش جا داده و بادگیرها که از آن بالا به شهر نگاه می‌کنند، نظاره‌گر همه اتفاقاتی بوده‌اند که در فرازونشیب تاریخ رخ داده‌اند.
شهر ۳۰۰۰ ساله یزد در آغوش خود ساختمان‌ها و بناهایی تاریخی را نگه داشته که هر کدام از آن‌ها داستانی برای گفتن دارند.
اولین جوانه‌های گاراژ حاج آقا داد
هتل داد یزد یکی از آن یادگاری‌های نود و چند ساله یزد است که در بافت قدیمی این شهر قرار دارد. اینجا روزی روزگاری گاراژ بوده است. بنگاه باربری که در سال‌های اولیه سده ۱۳ هجری شمسی، تقریبا حدود سال ۱۳۰۷ بنا شد.
گاراژ قرار بود علاوه‌بر پذیرایی از راننده‌های بیابان و کامیون‌هایشان، مثل یک مهمان‌پذیر هم باشد. این‌طور شد که گاراژ نه‌تنها محلی برای بارگیری و تخلیه بار، بلکه به جایی مثل پاتوق راننده‌های بین‌راهی تبدیل شد.
پایان عمر گاراژ داد
اولین صاحب یا مالک این گاراژ، مرحوم «حاج عبدالخالق داد» بود. حاج عبدالخالق گاراژ را با هدف حمل‌ونقل کالاها و پذیرش مهمانهای بین‌راهی راه‌اندازی کرد.
این گاراژ تا سال ۱۳۷۲ هم به کار خود ادامه داد، اما دستِ روزگار، روزی امانش را بُرید و در همان سال ۱۳۷۲ بود که گاراژ داد با دنیای کالاها و هیاهوی مهمانهای بین‌راهی و راننده‌ها خداحافظی کرد.
دیگر خبری از صدای ماشین‌های سنگین باربری و کارگرهایی که با داد و فریاد همدیگر را صدا می‌کردند تا بارها را خالی کنند، نبود. دیگر خبری از راننده‌های خسته و از گرد راه رسیده نبود که بین‌راه به گاراژ می‌آمدند تا در حجره‌های آن به دیوار تیکه دهند و خستگی در کنند.
برخاستن ققنوسی زیبا از خاکستر نود ساله گاراژ
گاراژ، سوت‌وکور شد و با خمه تلاشی که برای حفظ و ادامه کار شد، در سال ۱۳۷۲ آخرین نفس‌های خود را به‌عنوان مکانی برای بنگاه باربری کشید.
در سال ۱۳۸۰ یعنی درست هشت سال بعد از تعطیلی رسمی و اسمی، فرزندان و نواده‌های حاج عبدالخالق داد، دستی به سر و روی گاراژ کشیدند و آن را بازسازی کردند.
مرمت گاراژ مدتی زمان برد و تلاش شد تا هویت تاریخی بنا حفظ شود؛ هویتی که پنجه در پنجه تاریخ طولانی یزد داشت. بعد از شش سال، یعنی در سال ۱۳۸۶ بود که تمامی آن مرمت‌ها و بازسازی‌ها جواب داد و گاراژ داد به یک هتل کلاسیک ایرانی تبدیل شد. هتلی که رگه‌هایی از اصالت یزدی را در خودش داشت.
تولد هتل چهارستاره داد یزد
در سال ۱۳۸۶ و بعد از شش سال تلاش برای حفظ خاطرات به‌جای مانده در بطن دیوارهای گاراژ، فرزندان و نوادگان حاج آقا داد، هتلی چهارستاره را افتتاح کردند.
هتلی که در مرمت آن تلاش شد تا هر آنچه نامش تاریخ یزد است، حفظ شود. البته قرار بود هتل کنار حفظ تاریخ یزد، تلفیقی از مدرنیته هم داشته باشد تا مسافرانی که از هر شهری می‌آمدند، خود را در جایی تاریخی، اما به‌روز پیدا کنند.
حالا گاراژ جانی دوباره پیدا کرده و این را مدیون فرزندان و نوادگان حاج عبدالخالق داد است. پس بهتر است از حالا به بعد آن را با اسم جدیدش، یعنی «هتل داد یزد» خطاب کنیم. هیاهوی مردم برگشته و بنا خوشحالی خود را با سبزتر کردن درختچه‌ها و بازی نور نشان می‌دهد.
هتل داد یزد حالا طوری با امکانات روز مجهز شده که می‌توان آن را در گروه بهترین هتل‌های یزد دانست. وقتی وارد هتل شوید تازه متوجه خواهید شد که ستارهستاره‌ای که به آن داده‌اند واقعا برازنده‌اش است.
معماری هتل داد یزد
اینجا یزد است، پس بناهای قدیمی باید نشانه‌ای از قدمت و سبک معماری یزدی داشته باشند. همین سبک ایرانی- یزدی بودن معماری هتل باعث شده بین همه هتل‌های دور و نزدیک، محبوب دل‌های مسافرانی باشد که می‌دانند قدمت و اصالت چیست.
– مصالح به کار رفته در ساخت بنا
قدمت حدود نود ساله هتل داد یزد نشان می‌دهد برای ساخت آن از کاه‌گل و آجر استفاده کرده‌اند. این مصالح در سده ۱۳ هجری شمسی متداول بوده است. از طرفی آنقدر هتل داد یزد را خوب ساخته‌اند که توانسته بعد از سال‌ها خدمت به‌عنوان گاراژ، ارتقای درجه پیدا کند و برای خودش هتلی بزرگ شود.
کویرنشینان یزدی وقتی از مصالحی مثل کاه‌گل و آجر برای ساخت بناهایی بزرگ مانند گاراژ داد استفاده می‌کردند، آنچنان دقتی در ساخت بنا داشتند که قرینه‌های بنا واقعا شگفت‌زده‌تان می‌کند. ساختمانی بزرگ که از بالا کاملا به شکل یک مربع است و می‌توانید طاق‌های زیبای آن را به وضوح ببینید.
– تقارن در معماری هتل داد
بنای هتل دو طبقه بوده و به تناسب سال ساخت، یعنی ۱۳۰۷، نمونه‌ای عالی به حساب می‌آید. چیزی که توجه همه را به خود جلب می‌کند، بخش مرکزی حیاط اصلی است. اینجا انگار یک طبقه دیگر ساخته‌اند.
با چند پله بزرگ و مرتب به طبقه زیرین می‌رسید که باز خودش مثل بنای اصلی چند حجره دارد. درست وسط این زیرزمین و روبه‌روی پله‌ها، یک محوطه سبز سر از خاک برداشته و باعث شده نمای این بخش از بالا شبیه به مرکز مربع باشد.
اگر از وسط و روبه‌روی بنا یک خط بکشید، تقریبا می‌شود گفت همه‌چیز در تقارن با هم هستند. ورودی هتل، یک دیوار بسیار ضخیم با قوسی مرتب دارد، طوری که تصور می‌کنید معمار برای ساخت قوس آن از یک گونیای عظیم‌الجثه استفاده کرده است.
اگر عکس‌های قبل از مرمت هتل داد را ببینید، باورتان نمی‌شود که از دل خاکستر خاک‌خورده گاراژ، چنین هتل خوش‌رنگ‌ولعابی سربرآورده باشد.
– بادگیر، پشت‌بام و دیدنی‌های تاریخی بنا
هتل چند بادگیر داد که نشان اصلی معماری ایرانی-یزدی است. بادگیرهایی که با نورهای زرد تزیین شده‌اند تا در طول شب نشان دهند این جریان هوای تازه هتل از کجا قدم به حجره‌ها می‌گذارد.
درها و پنجره‌ها همه یکدست با قاب‌های چوبی تزیین شده‌اند. قاب‌هایی با طاق خوش‌فرم که خواسته طعنه‌ای به طاق بزرگ ورودی بزند.
راهروهای طبقه دوم که در عبور از آن‌ها می‌توانید معماری ایرانی-یزدی بنای هتل را ببینید، جایی برای قدم زدن هستند. هما‌ن‌جایی که از بالا می‌توان تمام فضای اصلی هتل را دید.
اگر این راهرو برای شما جذاب باشد، پس باید قدم به پشت‌بام بگذارید. پشت‌بامی که دوباره به شما ثابت می‌کند معمار بنا به خوبی از معماری بناهای یزدی سر در می‌آورده است.
پشت‌بام صاف هتل داد یزد نشان می‌دهد یزد آن جایی نیست که زیاد باران ببارد تا نیاز به سقف شیروانی باشد. همین مشخصه صاف بودن پشت‌بام فضا را برای چیدن میزوصندلی هم فراهم کرده است.
هتل داد، چهارستاره‌ای که در آسمان یزد می‌درخشد
قدمت هتل داد یزد به سده ۱۳ هجری شمسی برمی‌گردد، یعنی حدود سال‌های ۱۳۰۷ که حاج‌آقا داد شروع به ساخت بنایی کرد که تصورش را هم نمی‌کرد روزی هتل شود.
گاراژ داد که بعد از دوره‌ای رکود، در سکون به‌سر می‌برد، به همت فرزندان و نوادگان حاج‌آقا داد به هتلی ۴ ستاره تبدیل شد تا نمایانگر هنر معماری ایرانی-یزدی مردم این سرزمین آفتابی باشد.
هتل شانزده یا هفده سال است که فعالیتش را شروع کرده و حالا به مرکزی زیبا، امن و سرشار از آرامش برای گردشگران ایرانی و خارجی تبدیل شده است، جایی که آینه تمام‌نمای معماری یزد و مهمان‌نوازی یزدی‌ها است.
منبع: علی بابا
